ترکیه مقابل اردوغان ایستاد

به گزارش خبرگزاری رسا، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در سرمقاله خود نوشت: دوران انحصارطلبی به سر آمد. ترکیه با ظرافت خاصی جلوی یک فاجعه را گرفت.

این صحبت های صلاح الدین دمیرتاش رهبر حزب دمکراتیک خلق ترکیه بود که روز یکشنبه بعد از پیروزی حزبش در انتخابات پارلمانی ترکیه آن را بیان کرد.

شاید بیان این اظهار نظر کمی شتابزده باشد اما به هر تقدیر این واقعیت انکارناپذیر است که انتخابات روز یکشنبه ترکیه برای اولین بار در تاریخ نظام پارلمانی این کشور، فرصت حضور کردها را در قالب یک بلوک مطرح در مجلس امکان پذیر ساخت ضمن آنکه حزب حاکم 'عدالت و توسعه ' با نام اختصاری (AKP) به رهبری 'رجب طیب اردوغان' رییس جمهور را از اکثریت ساقط کرد.

انتخابات ترکیه پاسخی منفی قاطع بر سیاست ها و اصول مملکت داری اردوغان بود که بر محور قبضه کردن مستبدانه قدرت استوار شده بود.

حال باید دید آیا مردی که طی دوازده سال گذشته قدرت مطلقه را در ترکیه در قبضه خود داشته است، حاضر به قبول شکست خواهد شد یا نه.

اردوغان که سوار بر اسب مراد و امیال و جاه طلبی هایش؛ ارتش، نظام قضایی کشور و رسانه ها را یکسره هدف حملات کوبنده خود قرار می داد؛ امید سرشاری به کسب اکثریت قاطع آرای پارلمانی حزبش داشت با این هدف که فرصت یابد قانون اساسی ترکیه را از نو بنویسد و قدرت را در ریاست جمهوری متمرکز سازد.

ریاست جمهوری ترکیه تشریفاتی ترین پست در نظام سیاسی این کشور است و پستی است که ترک ها در ماه اوت، اردوغان را بعد از سه دوره نخست وزیری در این مسند نشاندند.

همین شیوه های پوتین گونه اردوغان بود که نظر مساعد لایه های میانی رای دهندگان ترکیه را از اردوغان منحرف ساخت و این طبقه از جامعه ترکیه با استقبال بی نظیر 85 درصدی، فوج فوج پای صندوق های رای حاضر شد تا با حمایت از احزاب مخالف؛ فرصتی دیگر را از اردوغان برای قبضه کردن قدرت برباید.

حزب 'دمکراتیک خلق' به رهبری 'دمیرتاش' حد نصاب تعیین شده 10 درصدی آرا را برای ملحق شدن به 3 حزب مخالف در پارلمان به دست آورد و موجب شد تا حزب AKP که کمتر از 41 درصد آرا را از آن خود ساخت، تنها صاحب حدود 20 کرسی شود که کمتر از اکثریت قاطع کرسیهای مجلس است.

پیامد منطقی شکست حزب اردوغان در انتخابات، ساقط کردن وی از قبضه کردن قدرت و سوق دادن آن به یک سازش اجباری با رقبایش خواهد بود.

AKP اکنون می تواند یک دولت ائتلافی تشکیل دهد و از مجرای آن به احیاء اقتصاد کشور که پارسال به دنبال یک دهه رشد قوی متزلزل شد، مشغول شود.

با انتخابات انجام شده، دولت می تواند وارد یک فرآیند دمکراتیک شده و کردها را هم در ساختار قدرت سیاسی کشور سهیم سازد و با استفاده از آن، روند برقراری صلح با شورشیان مسلح کشور را شتاب بخشد.

اردوغان امکان دارد وسوسه شود حول محور شکست انتخاباتیش مانور دهد. اگر اردوغان ظرف 45 روز دولت تشکیل ندهد و اپوزیسیون هم حاضر به مشارکت در دولت ائتلافی اردوغان نشود، حزب رئیس جمهوری می تواند مقدمات یک انتخابات جدید را فراهم سازد.

در آن صورت اردوغان هم فرصتی دیگر بدست خواهد آورد تا بر رای دهندگان قبلی AKP پیروز شود و آرای حزب کردها را به زیر حد نصاب لازم برای حضور در پارلمان پایین بکشاند و اکثر کرسی های پارلمان را بقاپد.

چند تن از رهبران حزب AKP به رویترز خبر داده اند که به ظن قوی رقابت دیگری در راه خوهد بود و امکان دارد این رقابت به دنبال تشکیل کوتاه مدت یک دولت اقلیت شکل بگیرد. این رویداد، درمانی موقت برای بی ثباتی قابل تحمل کشور است.

ترکیه در مرز میان دو منطقه جنگی شامل عراق و سوریه واقع شده و این موقعیت موجب شده این کشور به زحمت ثبات و آرامش خود را حفظ کند.

ترکیه، به دنبال یک دوره کشمکش سیاسی؛ سرانجام راه خود را به سوی آرامش و ثبات سیاسی پیدا خواهد کرد منتها مشروط بر آنکه ریشه های یک 'حاکمیت مطلقه مستبد رو به شکل گیری' از بیخ و بن قطع شود.

در میان همه گزینه های محتمل، بهترین راه آن است که اردوغان همین حالا بپذیرد که باید جهت مسیر حرکت خود را تغییر دهد. /982/ب101/ب

منبع: ایرنا