دولت نیجریه مترصد فرصتی برای قتل شیخ زکزاکی است/ جزئیاتی جدید از حمله به خانه شیخ زکزاکی
خبرگزاری رسا ـ گروه بین الملل: عیسی محمد الامین، رییس مؤسسه شهدای نیجریه وابسته به جنبش اسلامی نیجریه در گفتوگوی تفصیلی با خبرنگار بین الملل رسا روایت جدیدی را از ماجرای حمله به شیخ زکزاکی مطرح کرد. این شخصیت که از یاران بسیار نزدیک شیخ زکزاکی است آخرین تحولات نیجریه و وضعیت کنونی شیعیان را مورد بررسی قرار داد و آینده نیجریه در پرتو اتفاقات اخیر را مورد تحلیل قرار داد. آنچه در ادامه میآید متن این گفتوگو است:
با سلام. چند ماهی از واقعه زاریا نیجریه و حمله ارتش این کشور به شیخ زکزاکی و طرفداران او میگذرد. هنوز روایت دقیقی از اتفاقات آن روز نقل نشده است. اگر صلاح میدانید گفتوگوی خود را با این موضوع شروع کنیم. ارتش نیجریه با چه مستمسکی به حسینیه شیعیان هجوم برد و آن روز چه اتفاقاتی افتاد؟
اول باید تاکید کنم که حوادث شهر زاریا نیجریه که به کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از شیعیان و مجروح شدن شیخ زکزاکی انجامید در واقع ادامه حوادث یکسال پیش از آن در روز قدس است که سه تن از فرزندان شیخ زکزاکی همراه با چهل تن از شیعیان نیجریه به شهادت رسیدند. از همان زمان ارتش نیجریه مدام برنامه ریزی میکرد که شیخ زکزاکی را به شهادت برسانند. در این زمینه حتی یک لحظه هم از نظر خود برنگشتند. جای شکی وجود ندارد که دولتمردان نیجریه از گسترش و تقویت جنبش اسلامی به هراس افتاده بودند و میخواستند به هر ترتیب که شده جلوی گسترش تشیع در نیجریه را بگیرند. ارتش نیجریه بارها برنامه ریزی کرده بود که چگونه شیخ زکزاکی را در مسیر خانه تا حسینیه هدف قرار دهد که این مهم برایشان امکان پذیر نبود اما بالاخره برنامه خود را عملیاتی کرد. لذا باید توجه داشت که این یک حادثه اتفاقی نبوده بلکه یک اتاق فکر آن را پیش برده است.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که ارتش نیجریه با این نیت نیامد که صرفا حمله ای به شیعیان بکند و برود، نه! آنها میخواستند جنبش اسلامی نیجریه را ریشه کن کنند. به هیچ وجه حاضر نبودند این جنبش به حیات خود ادامه دهد. آنها با جدیت به دنبال کشتن آقای زکزاکی، خانواده و طرفداران ایشان بودند. حتی نمیخواستند شیخ زکزاکی را دستگیر کنند بلکه تنها هدف آنها کشتن ایشان بود. آنها حتی به کسانی که دور خانه شیخ و حسینیه جمع شده بودند هم رحم نکردند.
سلاحی که در آن حادثه از سوی ارتش نیجریه استفاده شد دقیقا اسلحه ای بود که در جنگ با متجاوز بیگانه از آن استفاده میشود. مردمی که آنجا بودند همه از نوع و میزان سلاحهایی که مورد استفاده قرار گرفت شوکه شده بوند و هیچ کس نمیتوانست این وضعیت را هضم کند. آنها حسینیه و خانه شیخ زکزاکی را کاملا تخریب کردند و همه چیز را آتش زدند. الان اگر آنجا بروید انگار سالیان سال است کسی آنجا زندگی نکرده است. همانطور که گفتم آنها به دنبال ریشهکن کردن جنبش بودند اما خواست خدا چیز دیگری بود و آنها ابدا نتوانستد به اهداف خودشان برسند.
تلفات این هجوم دقیقا چقدر بود؟ خود شیخ زکزاکی و خانواده او چگونه مورد هدف قرار گرفتند؟
ببینید آنجا وضعیت بسیار فجیعی پیش آمده بود. در این حادثه حتی به بانوان هم رحم نکردند و آنها را به قتل رساندند. حدود هزار نفر کشته و دو هزار نفر زخمی شدند. از سرنوشت چندین نفر هنوز اطلاع کاملی در دسترس نیست و مفقود شده اند. خود شیخ زکزاکی سه تن از فرزندانش را در این حادثه از دست داد که با شهدای روز قدس، خانواده زکزاکی تا کنون 6 شهید را در راه اهل بیت (ع) تقدیم کرده است. یک گلوله به بدن همسر شیخ اصابت کرد. خود شیخ زکزاکی هدف ده گلوله ارتش نیجریه قرار گرفت و واقعا در حالت عادی این شخص نباید به حیات خود ادامه میداد. چهارگلوله در پای او، چهار گلوله در دست ایشان و یک گلوله در چشم شیخ زکزاکی که به نابینایی آن منجر شد. یک گلوله هم به چشم دیگر ایشان اصابت کرد که این چشم به شدت ضعیف شده و درصد بینایی آن پایین است.
الان هم شیخ زکزاکی در زندگی خود هیچ چیزی خداوند متعال و اهل بیت (ع) ندارد. ایشان فقط با پیراهن خونی خود به زندانهای ارتش نیجریه منتقل شد. با وجود همه فشارهایی که در زندان به او وارد کردند هرگز عقب نشینی نکرده است. ذره ای از اعتقادات خود به خدا، پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) را واگذار نکرد تا در راحتی باشد. همه اینها گوشه ای از آن حادثه هولناکی است که در نیجریه اتفاق افتاد و زبان از توصیف آن ماجرا قاصر است.
شما در این مدت توانسته اید حضوری با شیخ زکزاکی دیدار داشته باشید و از نزدیک شاهد آخرین وضعیت ایشان باشید؟
تا به حال نتوانسته ام دیدار حضوری با شیخ زکزاکی داشته باشم. چون خانواده در دیدار با شیخ زکزاکی در اولویت هستند به همین جهت من هماهنگیهای مورد نیاز برای این دیدارها را انجام میدادم. من با خانواده شیخ زکزاکی تقریبا همه روز در ارتباط هستم و اگر کاری داشته باشند برایشان انجام میدهم. البته تا کنون یک بار تماس تلفنی با ایشان داشتم.
در غیاب شیخ زکزاکی وضعیت شیعیان نیجریه چگونه است؟
جنبش اسلامی نیجریه نظم فوق العاده ای دارد. شیخ یعقوب یحیی در غیبت شیخ زکزاکی به عنوان قائم مقام ایشان همه موسسات جنبش اسلامی را مدیریت میکند. این شخصیت هم توانمندیهای فوق العاده ای دارد و میتواند رهبری جنبش را در غیاب شیخ زکزاکی به خوبی به پیش برد. تشیع در نیجریه همچنان روند رو به رشد خود را ادامه داده است.
در این میان افکار عمومی نیجریه به ویژه مسیحیان نسبت به برخورد ظالمانه با شیخ زکزاکی چگونه واکنش نشان دادهاند؟ از سوی دیگر چه کسی از اقدامات ارتش حمایت کرده است؟
بخش وسیعی از مردم نیجریه به صورت گسترده همبستگی خودشان با شیخ زکزاکی را اعلام کرده اند و واقعا نسبت به ماجرای زاریا ناراحت هستند. اما در مورد شیعیان و مسیحیان خوشبختانه مسیحیان از روز اول هیچ مشکلی با شیعیان نداشته اند. اتفاقا مسیحیان همراهی زیادی دارند و از هر فرصتی برای حمایت از شیعیان استفاده میکنند و تاکید دارند که شیخ زکزاکی باید آزاد شود. شخصیتهای برجسته دینی آنان نیز همواره رابطه خوبی با شیعیان داشته اند. اما در مورد سلفیها و خط طرفدار بوکوحرام باید تاکید کرد که ارتش نیجریه همکاری زیادی با عربستان سعودی داشته است و اصل ماجرای حمله به شیخ زکزاکی از اقدامات عربستان سعودی نشأت گرفته است. الان ارتش نیجریه مستقیما از عربستان سعودی دستور میگیرد و در ماجرای حمله به شیخ زکزاکی ما شاهد همین مساله بودیم. وهابیهای نیجریه که مزدور عربستان هستند به شدت از اتفاقاتی که برای شیخ زکزاکی صورت پذیرفته خوشحال هستند و احساسی پیروزی میکنند.
اما در مورد عوام الناس باید بگویم که اتفاقاتی که برای شیخ زکزاکی صورت پذیرفت به شدت گرایش به تشیع در نیجریه را افزایش داد. مردم با گوشت و پوست خود مظلومیت شیخ زکزاکی و یارانش را حس کردند و به شدت با آنها همدردی کردند و فصل تازه ای از گرایش به تشیع در نیجریه آغاز شد. آنها به صراحت اعلام میکنند که موافق ادامه حبس شیخ زکزاکی نیستند و از دولت میخواهند به سرعت ایشان را آزاد کنند.
در همین روزها شاهد پیاده روی شمار زیادی از طرفدران شیخ زکزاکی از شهرهای دور و نزدیک برای اعلام حمایت از شیخ زکزاکی هستیم. مسیحیان با دیدن این کارها به شدت نسبت به شیعیان حس خوبی پیدا کرده اند و وفاداری شیعیان به رهبرشان را تحسین میکنند. باور کنید قبلا ازدواج بین شیعیان و مسیحیان اصلا رواج نداشت ولی در این مدت اخیر مسیحیان میگویند ما حاضریم که دخترانمان را به عقد پسرهای شیعه در بیاوریم.
شما به تاثیرگذاری عربستان در اقدامات ارتش علیه شیعیان نیجریه اشاره کردید. آیا عربستان توانایی جلوگیری از رشد و گسترش تشیع در نیجریه را دارد؟
نه، عربستان هیچ تاثیری نمیتواند بگذارد. کاری که عربستان با همکاری آمریکا و اسرائیل انجام میدهد تا جلوی گسترش تشیع در آفریقا را بگیرد اصلا نمیتواند موفق باشد؛ چرا که بیش از سی سال است جنبش اسلامی در آفریقا به تبلیغ مکتب اهل بیت (ع) میپردازد و در طول این سالها عملکرد آرام و به دور از حاشیه ای داشته و اقبال قابل توجه نیز به گفتمان آن صورت پذیرفته است. آنها همواره تلاش داشتند جلوی جنبش را بگیرند.
عربستان سعودی پیش از همگان فهیمد که این جنبش تلاش دارد آگاهی و بصیرت را به مردم نیجریه تزریق کند لذا برای جلوگیری از این مساله دست به کار شد. باور میکنید عربستان از جوانان بی کار و از اراذل و اوباش استفاده میکند و به آنها پول میدهد تا علیه ما فعالیت کنند. مجالس ما را خراب کنند و مراسمهای مختلفمان را به حاشیه براند. رژیم سعودی تا این میزان خوار و ذلیل شده است.
آیا تاکنون جریانهای تندروی سلفی و تکفیری دست به اقدامات تروریستی برای کشتار شیعیان در نیجریه زده اند؟
وهابیت به دنبال انجام اقدامات تروریستی بودند اما تاکنون نتواسنته اند این کار را انجام دهند زیرا جنبش اسلامی از ابتدا منظم بوده است. شیخ زکزاکی با حکمت این جنبش را تاسیس و راهبری کرده است. جنبش اسلامی فوقالعاده سازمان یافته است و نفوذ به داخل آن به این سادگیها نیست برای همین هم تکفیریها تاکنون نتوانسته اند اقدامی تروریستی انجام دهند.
اصلا برای همین هم بود که ارتش دست به کار شد. آنها ابتدا تلاش داشتند که با عناصر تروریستی به جنبش اسلامی نیجریه ضربه وارد کنند و اماکن تجمع مانند مساجد، حسینیهها و سازمانها را منفجر کنند اما با ناکام ماندن این سناریو به دنبال نقشه دوم رفتند که مبتنی بر اتهام زنی به جنبش اسلامی و استفاده از خشونت از سوی ارتش بود. آقای زکزاکی دو فاکتور را سرلوحه کار خود قرار داد؛ یک تعلیم. دو تزکیه. آنها تلاش زیادی داشتند تا به حرکت نفوذ پیدا کنند اما ساختار جنبش و ویژگیهای طرفداران آن موجب میشد که خیلی زود رسوا شوند. تا به امروز هم ابدا توانایی نفوذ به جنبش اسلامی را نداشته اند.
به نظر شما این امکان وجود دارد که جنبش اسلامی برای دفاع از خود به دفاع مسلحانه متوسل شود؟
این حرکت ابدا به دنبال اقدام مسلحانه نیست. شیخ زکزاکی که با حضرت امام بسیار ارتباط داشتند روش امام را در پیش گرفته اند. ایشان دعوت به اهل بیت (ع) را مقدم بر هرکاری میدانند و دعوت به دین و دعوت به آموزههای اسلام را در پیش گرفته اند. جنبش اسلامی فعلا در مرحله دعوت است. شیعیان نیجریه هم تا کنون با حمله جدی مواجه نشده اند. آنها در صورت لزوم حتما از خود دفاع میکنند اما باید دید حمله احتمالی با چه اسلحه ای و از سوی چه کسی صورت میپذیرد ولی درحال حاضر جنبش اسلامی هیچ برنامه ای برای اینگونه چیزها ندارد. به هر ترتیب توکل ما به خدواند متعال است و اگر مرحله دفاع پیش آمد خداوند متعال خودش ما را یاری خواهد داد.
اولویتهای جنبش اسلامی نیجریه چیست؟ آیا این جنبش به دنبال رسیدن به حکومت و تاثیرگذاری در حاکمیت هست یا خیر؟ با درنظر گرفتن مؤلفههای سیاسی ـ اجتماعی نیجریه شما افقی برای برپایی حکومت اسلامی در این کشور در نظر دارید یا خیر؟
تشیع به دنبال فرستادن افراد در داخل حکومت و یا نهادهای وابسته به آن نیست ولی خب تعدد زیادی از مستبصرین و کسانی که در سال های اخیر به تشیع گرایش پیاده کرده اند در نهادهای حکومتی فعالیت دارند. یعنی مستبصرهای زیادی هستند که کارمند حکومت هستند. شیعیان و طرفدران جنبش در ارتش، حکومت و پلیس وجود دارند ولی این حاصل برنامه ریزی نبوده بلکه اغلب این ها قبل از اینکه شیعه شوند یا به جنبش گرایش پیدا کنند عضو این نهادها بوده اند.
همانگونه که قبل از این ذکر کردم هدف اصلی جنبش هدایت کردن مردم است. ما به دنبال این هستیم که مردم نیجریه آگاه شوند و هدایت یابند و از حقیقت اسلام آگاهی پیدا کنند. شیخ زکزاکی پیش از این هم گفته بود که ما به دنبال حکومت نیستیم بلکه هدفمان هدایت مردم است. ما وظیفه خود را انجام میدهیم اگر خداوند صلاح دید که حکومت اسلامی را به ما بسپارد خدا را شکر و اگر هم همین حالت ادامه پیدا کرد ما هیچ شکایتی نداریم و از این وضعیت رضایت کامل داریم.
رابطه جنبش اسلامی با جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ نگاه مردم نیجریه به ایران به چه ترتیب؟
بخشی از آنچه ما در نیجریه با آن مواجه هستیم به خاطر تبلیغات نادرست علیه ایران است. برخی در نیجریه با خدشه وارد کردن به وجهه ایران و حزب الله لبنان به ویژه در ماجرای سوریه از مردم میخواهند که انتقام ایران و حزب الله را از ما بگیرند. آنها میدانند که ما یک جبهه واحد هستیم. در ماجرای شیخ زکزاکی روند دیپلماتیک را پیگیری کردند اما ایران در این میان بیش از همگان تاثیر گذار بود. الان وضعیت در نیجریه طوری شده است که وهابیت به شدت علیه ایران فعالیت میکند حتی آنهایی که شیعه نیستند اما با ایران رابطه خوبی دارند را نیز تخریب میکنند.
به عنوان آخرین سوال بفرماید دولت نیجریه چه سناریویی را برای شیخ زکزاکی طراحی کرده است؟
آنها از روز اول که فهمیدند آقای زکزاکی به دنبال چه چیزی است حتی یک لحظه تغییر نظر نداند و مجدانه به دنبال قتل شیخ زکزاکی بوده اند. رفتار آنها حتی در زندان هم با شیخ زکزاکی تغییر نداشته و مانند سابق عمل میکنند. دولت نیجریه اصرار دارد تا شیخ زکزاکی را به قتل برساند و هیچ اثری از جنبش اسلامی به جا نگذارد. آنها شاید به دنبال اعدام شیخ زکزاکی باشند اما این جنگ حق و باطل است و آنها نمیتوانند با خداوند متعال بجنگند. در نهایت پیروزی با طرفداران و یاوران حق و حقیقت است./983/ب962/ک
گفتوگو: حسین سعدی