ترامپ می‌تواند به‌آسانی برجام را لغو کند
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از تسنیم، نیویورک تایمز در مطلبی با عنوان «آیا دونالد ترامپ توافق هسته‌ای را نابود می‌کند» نوشت: اگر دونالد ترامپ رییس جمهور منتخب آمریکا توافق هسته‌ای با ایران را از بین ببرد با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد.
موارد کمی وجود دارند که اتحادیه اروپا، روسیه و چین در آن اتفاق نظر داشته باشند، اما یک توافق بین آنها وجود دارد؛ رییس جمهور منتخب آمریکا دونالد ترامپ نمی‌تواند توافق هسته‌ای با ایران را تضعیف کند.
دلایل کافی برای نگرانی وجود دارد که دولت یا کنگره آینده آمریکا این معامله را تخریب کنند، زیرا آقای ترامپ از برجام به‌عنوان یک «فاجعه» نام برد و وعده داد تا آن را از بین ببرد. همچنین ترامپ افرادی چون رادولف جولیانی و جان بولتون را دور خود جمع کرده است که معتقدند این توافق باید سریعاً لغو شود. آقای ترامپ مسوولیت اداره سازمان سیا را به‌عهده مایک پومپئو گذاشته است که به‌تازگی در توییتر خود نوشته بود: «من به‌دنبال لغو توافق فاجعه‌بار با بزرگترین دولت حامی تروریسم در جهان هستم».
انتخاب اینکه ترامپ کدام رویکرد سیاسی را باید درباره ایران به کار گیرد بستگی به کشورهایی دارد که تا کنون با آمریکا همگام بوده‌اند. آنها با قاطعیت به رییس جمهور منتخب آمریکا می‌گویند تا هنگامی که ایران به تعهداتش بر پایه برجام عمل می‌کند، آنها نیز باید همین کار را انجام دهند. آنها همچنین باید به‌روشنی به کنگره و یا رییس جمهور آمریکا خاطرنشان کنند که اگر توافق هسته‌ای با ایران را تضعیف کرده و یا به آن عمل نکنند، آنها راه خود را خواهند رفت.
جای تعجبی ندارد که بیشتر کشورها از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنند. رییس جمهور اوباما نیز اعلام کرده که تلاش جمهوری خواهان برای تخریب این موافقت دیپلماتیک تاریخی را وتو خواهد کرد. ایران به‌ازای رفع تحریم‌ها، فعالیت‌های مهم اتمی خویش را متوقف یا محدود کرده است، بدین ترتیب، ایران نه‌تنها دستور کار منع گسترش سلاح‌های غرب را مد نظر قرار داده، بلکه از تهدیدهای نظامی آمریکا نیز جلوگیری کرده است.
فرصت خوبی برای ترامپ وجود دارد که پس از برگزاری جلسات اطلاعاتی، متوجه شود چگونه منافع امنیتی ایالات متحده آمریکا می‌تواند از این توافق بهره‌مند شود و به اهمیت این معاهده بیشتر پی ببرد، حتی ممکن است از سوی منافع اقتصادی و لابی شرکت‌های بزرگ، ترامپ متقاعد شود تا این توافق‌نامه را حفظ کند و به شرکت‌های آمریکایی اجازه دهد تا به پتانسیل بازار ایران دسترسی داشته باشند.
این رویکرد ترامپ با حمایت جامعه بازرگانی آمریکا و همچنین شرکای اروپایی و روسیه و چین همراه خواهد شد. در نتیجه اعتبار ایالات متحده و رییس جمهور جدیدش در جامعه جهانی بالاتر خواهد رفت و فضای دیپلماتیک را برای مذاکرات بعدی باز خواهد کرد که می‌توان به مذاکره با روسیه بر سر مبارزه با تروریست‌های تکفیری داعش اشاره کرد.
اما ممکن است ترامپ تحت تأثیر اطرافیان خویش نیز قرار بگیرد. او می‌تواند به‌راحتی توافق‌نامه هسته‌ای را از بین ببرد، آن را تضعیف کند، نسبت به تعهدات آمریکا در برطرف کردن تحریم‌ها بی‌تفاوت باشد و یا به‌دنبال مذاکرات جدید در قبال آنها باشد. این مسئله می‌تواند منتهی به تحریم‌های آمریکا ضد شرکت‌های بین المللی بشود که با ایران به تجارت می‌پردازند.
آمریکا می‌تواند توافق‌نامه را به هم بزند و ادعا کند که ایران شرایط معاهده را نقض کرده است، در این صورت ممکن است پرونده دوباره به شورای امنیت سازمان ملل برود، ولی در حقیقت باقی کشورهای جهان دیگر به سخت‌تر کردن تحریم‌ها اعتقاد نخواهند داشت، زیرا قبل از توافق هسته‌ای نیز این کار را انجام داده بودند و مطمئن خواهند بود که این آمریکا است که روح توافق‌نامه را نقض کرده است.
به‌عنوان گزینه‌ای دیگر، ممکن است ترامپ مستقیماً مسوولیت بر هم زدن معاهده را به‌عهده نگیرد و اجازه بدهد که نمایندگان آمریکا تحریم‌هایی را ضد ایران به تصویب برسانند و در نتیجه معاهده هسته‌ای ایران بدین گونه از بین برود.
در تمام این سناریوها، ایالات متحده آمریکا مسوول بر هم زدن توافق هسته‌ای با ایران خواهد بود و سبب خواهد شد تا ایران دیگر تعهداتش را انجام ندهد، در نتیجه باقی جهان با ایران همدردی خواهند داشت.
در این شرایط، سایر کشورهای جهان با آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید همگام نخواهند بود و در نتیجه تأثیرات تحریم‌های اقتصادی آمریکا ضعیف‌تر خواهد بود. ایران فعالیت‌های اتمی‌اش را گسترش خواهد داد و ریسک گزینه نظامی آمریکا ضد ایران بیشتر خواهد شد.
روز 14 نوامبر، رهبران بیست و هشت کشور اروپایی بی‌توجه به نتایج انتخابات آمریکا، به‌اتفاق بر حمایت خودشان از توافق هسته‌ای با ایران تأکید کردند. پنج قدرت جهانی که در مذاکرات با ایران بر سر مسئله هسته‌ای به توافق رسیدند، اگر عقب‌نشینی آمریکا را ببینند احساس خواهند کرد که به آنها خیانت شده است، در این صورت آمریکا به‌غیر از ایران با روسیه، چین، و اتحادیه اروپا نیز روبه‌رو خواهد بود.
نیویورک تایمز در پایان نوشت: بنابراین به نظر می‌رسد دونالد ترامپ پس از در دست گرفتن قدرت نباید شتابزده با مسئله توافق هسته‌ای ایران برخورد کند./982/ب102/د