قواعد بازی در پرونده سوریه تغییر کرده است
به گزارش خبرگزاری رسا، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، چهارشنبه (امروز) برای دیدار با رکس تیلرسون، همتای آمریکایی‌اش به واشنگتن سفر می‌کند و در چنته‌اش مهم‌ترین «دستاوردی» که دیپلماسی روسیه به آن رسید یعنی سند «آستانه4» را دارد؛ سندی که به موجب آن 4 منطقه «کاهش تنش در سوریه» با ضمانت سه‌گانه روسیه، ترکیه و ایران ایجاد می‌شود. این سند گروه‌های سیاسی سوریه که در تبعیدگاه اقامت دارند را به حاشیه راند و با گروه‌های نظامی مسلح جایگزین کرد و این گروه‌های مسلح را رودرروی گروه‌هایی قرار داد که در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دارند مانند «هیأت تحریرالشام» یا همان جبهه النصره سابق و گروه داعش.
دولت کنونی آمریکا ضمن تحویل کامل پرونده سوریه به مسکو، اجازه کامل به طرف روسی داد تا بر موضوع مبارزه با گروه‌های تروریستی و از بردن بردن آنها به شکل نهایی رسیدگی کند. در همین راستا لاوروف در مذاکراتش با همتای آمریکایی خود بر آینده یا به عبارتی بهتر بر مرحله بعد از توافقنامه اخیر آستانه و چگونگی مدیریت بحران سوریه تمرکز خواهد کرد. با این تفاسیر می‌توان گمانه‌زنی کرد که هماهنگی میان روسیه و آمریکا در آینده حول و حوش 2 مساله اساسی می‌چرخد:
نخست: ارائه حمایت کامل از گروه‌های مسلحی که در نشست اخیر آستانه حضور داشتند در جنگ علیه گروه‌های تروریستی در مناطق چهارگانه کاهش تنش و ترکیه حامی بزرگ بیشتر این گروه‌ها مسؤولیت مدیریت این جنگ در استان‌های ادلب، حمص، حلب و درعا را به عهده می‌گیرد و هر کسی ویدئوی هفتگی عبدالله المحیسنی، قاضی شرع جبهه النصره و خائن تلقی کردن این گروه‌ها (گروه‌هایی که در نشست آستانه 4 شرکت کردند) و توصیف آنها به یک مشت فاسد و مرتد را دنبال کرده باشد، می‌بیند که المحیسنی (مفتی تروریست سعودی) فهمیده است که جنگ پاکسازی در راه است.
دوم: توافق و هماهنگی میان وزرای خارجه 2 کشور بزرگ بر سر چگونگی و زمان ورود به نبرد آزادی الرقه برای از بین بردن داعش؛ مهم‌ترین مساله نیروهایی هستند که این ماموریت را به عهده می‌گیرند که به احتمال زیاد نیروهای دموکراتیک سوریه که اکثریت آنها را کردها تشکیل می‌دهند، با توجه به اینکه این نیروها شهرالطبقه در مجاورت الرقه را با حمایت زمینی و پوشش هوایی آمریکایی به کنترل خود درآورده‌اند. استقبال غیرعلنی آمریکا از کنفرانس اخیر آستانه حکایت از آن دارد که عملیات «معامله» میان 2 قدرت بزرگ صورت گرفته است که مضمون آن این است که مناطق امن چهارگانه به روسیه واگذار می‌شود و در مقابل دست آمریکا و همپیمانان کردش در الرقه باز می‌ماند.
دولت سوریه برنده این معامله و سند آستانه است، زیرا در وهله اول نیروهای ضامن سند آستانه روسیه و ایران هستند که همپیمانان اصلی سوریه در منطقه و در اراضی سوریه بوده و در وهله دوم اینکه گروه‌های مسلح معارض در اراضی سوریه ماموریت‌شان در هفته‌های آینده نه جنگ با ارتش سوریه بلکه جنگ با گروه‌ها و سازمان‌های تروریستی در کنار ارتش سوریه است و این تحول بسیار بزرگی بوده و مساله‌ای است که هیچ‌کس تا 3 ماه پیش توقع آن را نداشت و در 6 سال گذشته از عمر بحران نیز هیچ کس آن را پیش‌بینی نمی‌کرد. این روزها هیچ‌کس درباره مذاکرات ژنو یا هیأت‌های سوری سیاسی شرکت‌کننده در آن از جمله هیأت عالی مذاکرات که مقر آن ریاض است یا ائتلاف مخالفان سوری در خارج که مقر آن در شهر استانبول ترکیه است حرفی به زبان نمی‌آورد.
امروز گروه‌ها و هیأت‌های سیاسی معارض سوری به حاشیه رانده شدند و فردا نوبت به گروه‌های مسلح در عرصه زمینی می‌رسد، اگر همه چیز براساس سناریوی روسیه، ایران و ترکیه که در اتاق‌های بسته آستانه بر سر آن توافق شده، پیش برود، همان چیزی که حالت آسودگی خیالی را که بر چهره ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه در کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه در دمشق، نقش بسته بود را تفسیر می‌کند. در حال حاضر هر فردی فکر کند که روسیه و آمریکا بر سر پرونده سوریه اختلاف دارند در توهم به سر می‌برد؛ بهترین دلیل در این زمینه سکوت ایالات متحد ه آمریکا و همپیمانان غربی و عربی و امپراتوری‌های رسانه‌ای آنها درباره پرونده حمله شیمیایی به خان‌شیخون است./۹۱۶/ ۱۰۲/ع
عبدالباری عطوان