نگاهی به کتاب «قرآن و پدیده شناسی نفاق و نفوذ» + دانلود گزیده کتاب

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، کتاب «قرآن و پدیده شناسی نفاق و نفوذ؛ به انضمام‌ سخنان مقام معظم رهبری درباره نفوذ»، نوشه محمد میرزایی، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی را منتشر کرده است.

این کتاب در شش فصل با عنوان‌های:‌ «مفهوم‌شناسی نفاق و انواع‌ آن»، «تاریخچه نفاق در اسلام»، «عوامل پیدایش نفاق»، «نشانه‌های نفاق و ویژگی‌های منافقان»، «راهبرد مهار نفاق از دیدگاه قران کریم»، و «نفاق، اثار و پیامدها» تدوین شده است.

 نویسنده در مقدمه به ضرورت شناخت نفاق در جامعه از دیدگاه قرآن و روایت پرداخته، در این درباه نوشته است:

شناخت پدیده مذموم و نقاب‌دار نفاق، ضروری است تا بتوان روابط انسانی را از آسیب‌های آن مصون داشت. نیز بایسته است که به این نکته توجه شود که امروز بسیاری از جریان‌های نفوذی در متن حاکمیت اسلامی؛ از کانال نفاق وارد شده و توانسته‌اند با گسترش بی‌اعتمادی در جامعه، به خواسته‌های سیاسی و فرهنگی خود برسند.

وی درباره اهداف تدوین فصل‌های مختلف این کتاب نیز گفته است:

کتاب حاضر در فصول شش گانه با تکیه بر آموزه‌های قرآنی مرتبط با پدیده نفاق و با استناد به منابع تفسیری، اخلاقی، روایی، تاریخی، روانشناسی، جامعه شناسی، به بررسی این پدیده پرداخته است.

فصل اول شامل مفهوم شناسی، انواع و اقسام نفاق به اعتبار مراتب، زمان و عرصه پیدایش آن است. فصل دوم به تاریخچه نفاق در اسلام اشاره دارد و به بیان مستدل تفاوت نفاق و تقیه و تشابهات آن با ریا پرداخته است.

فصل سوم بیانگر عوامل پیدایش در انسان است: فصل چهارم در قالب دو گفتار، نشانه‌های نفاق و ویژگی‌های فکری و رفتاری منافقان را تبیین کرده است. فصل پنجم از راهبردهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مهار نفاق سخن می‌گوید و فصل ششم که پایان‌بخش کتاب است، به آثار و پیامدهای مخرب پدیده نفاق از دیدگاه قرآن کریم می‌پردازد.

... حسن ختام اثر حاضر؛ سخنان بیانات رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه‌ای درباره نفوذ، انواع و آثار آن است.

نویسنده در فصل سوم به تفاوت‌ها میان تقیه و نفاق از دیدگاه اسلام پرداخته و در صفحه 68 اشکال و پاسخ زیر را مطرح کرده است:

با توجه به جایگاه تقیه در کتاب و سنت و عقل می‌توان به اشکالات وارده شده به تقیه پاسخ گفت؛ برای نمونه گفته شده است: تقیه فرصتی است برای انسان‌های فرصت طلب تا بتوانند به ظلم و فساد رو آورند و به بروز هنجارهای غیر اخلاقی در جامعه دامن زنند. در حقیقت، تقیه دری به سوی نفاق است و باعث می‌گردد افراد به را آنچه ظلم و فساد است، تن دهند تا جان و مال و کرامت خود را حفظ کنند.

اولا: مفهوم تقیه برخلاف این دیدگاه است؛ زیرا مشروعیت تقیه در اسلام از آن‌روست که مسلمان محصور در ظلم و جور بتواند با حرکتی سرّی و با هدف تعالی احکام اسلامی و نیز حفظ جان و مالش به نبرد سیاسی و فکری ادامه دهد. از سوی دیگر، تقیه هیچ‌گاه به معنای رواج فساد و از بین رفتن امر به معروف و نهی از منکر نیست؛ زیرا تقیه هنگام وجود موانع انجام می‌گیرد و به محض برطرف شدن مانع، مشروعیت نخواهد داشت... ؛

ثانیا: تقیه یکی از مفاهیم ارزشی است که در هر یک از منابع چهارگانه اسلامی بر صحت آن استدلال شده است... ؛

ثالثا: تفاوت دیگر بین نفاق و تقیه در ماهیت آن دو است. در تقیه، ظاهری از قول یا فعل نمو می‌یابد که فرد تقیه کننده، در باطن هیچ عقیده‌ای به آن ندارد و اضطرار موجب آن گردیده است. بنابراین، پا پس کشیدن او از اجرای احکام، نوعی تاکتیک است نه پشت کردن به آن؛ اما رفتار منافق ناشی از اضطرار نیست؛ زیرا او را کسی مجبور به گناه نکرده یا جلوی عمل خیر او نگرفته است... .

مؤلف در بخش پیوست نیز به رهنمودهای  رهبر معظم انقلاب درباه انواع، آثار و مهار نفوذ اشاره کرده و در صفحه ۲۰۲ زیر عنوان «نفوذ فرهنگی» چنین آورده است:

امروز قدرت‌های جهانی؛ حتی با زور نظامی، می‌خواهند فرهنگ خودشان را منعکس و منتقل کنند. آمریکایی‌ها به شیوه‌ای که در مورد دولت و حکومت و نظام اجتماعی و اقتصادی قائل‌اند؛ به اینجا و آنجا لشکرکشی می‌کنند؛ یعنی طغیان نفوذ نامشروع فرهنگ بیگانه به اینجاها هم می‌رسد؛ البته تحت نام‌های موجه مثل«حقوق بشر». کسی نیست به آمریکایی‌ها بگوید که «کجای دنیا با سیاهان آن طور عمل می‌کنند که شما می‌کنید.

نویسنده برای تدوین این کتاب از 151 منبع فارسی و عربی بهره برده که «امثال قران»، « فرهنگ اصطلاحات قرآن»، «تفسیر تسنیم»، « معارف و معاریف»، «روان‌شناسی شخصیت»، «روح المعانی» و «البحر المحیط» از مهم‌ترین این منابع است.

درباره نویسنده:

حجت الاسلام محمد میرزایی، دارای مدرک دکترای علوم قرآنی و حدیث و استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دارای سابقه تدریس در حوزه‌ علمیه و دانشگاه است  و همچنین استاد راهنما و مشاور پایانامه‌های مختلفی بوده است. 

از وی تاکنون مقالات و کتاب های مختلفی با عنوان‌های: قرآن و معرفی چهره پنهان نفاق، جایگاه قصص قرآن در تفاسیری عصری، پیدایش پدیده نفاق از منظر قرآن، مفهوم شناسی نفاق؛ انواع و مراتب آن از منظر قرآن، قدرت نرم، مبانی سیاسی اجتماعی قیام امام حسین(ع)  و منابع آن در آیینه آیات قرآن و ... منتشر شده است.

گفتنی است، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، کتاب‌« قرآن و پدیده شناسی نفاق و نفوذ» را در  قطع رقعی با شمارگان 500 نسخه، در 224 صفحه، به قمیت 11000 تومان منتشر کرده است و علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می­‌توانند با شماره 32236817 ـ 051 تماس گرفته یا یا به سایت www.razavi.ac.ir  مراجعه کنند. همچنین علاقه‌مندان می‌توانند گزیده این کتاب را از بخش ضمیمه دانلود کنند. /۹۹۸/ن۶۰۱/ش