عربستان باب مذاکره با قطر را بسته است/امارات تحریم‌ها را تشدید میکند
به گزارش خبرگزاری رسا، با شدت گرفتن درگیری های لفظی بین عربستان و قطر بعید به نظر می رسد که بحران در مناسبات این دو کشور و متحدان آن ها پایان یابد. عربستان باب مذاکره را بسته است و امارات از تشدید تحریم‌ها علیه دوحه سخن می گوید.
همان طور که قابل پیش بینی بود، به نظر می سد که بحران قطر با عربستان و متحدینش دنباله دار باشد و به این زودی ها پایان نیابد.
از روزی که این بحران شعله ور شد سیلی از تحلیل‌ها و گزارش ها درباره ریشه های این بحران به نگارش در آمد و حتی برخی از تحلیلگران عرب از حمله نظامی این کشورها علیه قطر و تغییر حاکمیت در این کشور سخن به میان آوردند . هنوز مشخص نیست که این بحران چگونه ختم به خیر می شود ولی از موضع گیری وزیر خارجه قطر پیداست که دوحه طرح خواسته های 13 گانه این کشورها را در حد یک ادعا می داند تا یک سری درخواست.
از سوی دیگر عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی با طرح پذیرش بی قید و شرط این خواسته ها از سوی قطر راه گفت‌وگوها را بسته شاید عربستان که ادعای رهبری جهان را عرب را دارد به ذهنش نمی رسید که روزی برسد که کشوری کوچکی همچون قطر در مقابلش در این سطح عرض اندام کند.
موضع آمریکا هم در این راه قابل توجه است؛ موضعی که بر کاهش سطح خواسته های عربستان از قطر تاکید دارد البته این دوگانگی مواضع را می توان در مواضع دونالد ترامپ رییس جمهور و وزارت خارجه اش مشاهده کرد. تلاش های میانجیگرانه کویت نیز ادامه دارد ولی هنوز راه به جایی نبرده.
اکنون پنج روز از ضرب الاجل عربستان و متحدینش علیه قطر گذشته تا به درخواست های 13 گانه اش پاسخ بدهد ولی نشانه های مثبتی از سوی قطر به این درخواست ها دیده نمی شود همین امر وزیر خارجه قطر را راهی واشنگتن کرده تا راهی برای این مسأله بیابد. قطر این شروط را «غیرواقعی، نامتوازن وغیرمنطقی» می داند که جنبه اجرایی ندارند.
حالا امارات از تشدید فشارهای اقتصادی بیشتر علیه قطر سخن می گوید گویا قرار نیست دو طرف کوتاه بیایند و بر موضع خود پافشاری می کنند اکنون زمزمه‌های برگزاری نشستی در واشنگتن مطرح هست که این بحران را از سطح منطقه ای به یک سطح فرامنطقه ای تبدیل خواهد کرد هنوز تاریخ دقیق این نشست مشخص نیست ولی با توجه به دیدار وزرای خارجه دو کشور قطر و آمریکا به نظر می رسد که این نشست طی روزهای آینده برگزار شود این در حالی است که "باب کروکر" رییس کمیته امور خارجه در مجلس سنای آمریکا به وزارت خارجه این کشور هشدار داده است که فروش سلاح به کشورهای خلیج فارس را متوقف کند تا بتوانند راهی برای این مسأله بیابند سخنان وی اشاره به فروش معامله تسلیحاتی به ارزش 110 میلیارد دلار به عربستان و 12 میلیارد دلار به قطر دارد.
با این حال به نظر می رسد که فضا در مناسبات قطر و عربستان و متحدینش همچنان تیره و تار باشد بنابراین باید منتظر برگزاری نشست واشنگتن بود ودید در روزهای آینده چه اتفاقی می افتد چرا که اینده این نشست و انعطافی که دو طرف در این مذاکرات به خرج خواهند داد در مهار یا گسترش این بحران تاثیرگذار خواهد بود و آمریکا نیز که چهره میانجی بی طرفی را گرفته سعی می کند که سطح خواسته های طرف سعودی را تقلیل دهد تا برای طرف قطری هم قابل پذیرش باشد تا بتواند با دست پر از این نشست بیرون آید زیرا شکست این نشست یعنی گسترس دامنه این بحران که خود نیز نتایج وخیمی را به همراه خواهد داشت که برای واشنگتن که از متحدین پرپاقرص دو کشور به حساب می آیند خوشایند نیست.
باید منتظر ماند و دید که آیا طرف عربستانی دست بالا را گرفته تا به کف راضی باشد و اینکه آیا مقامات سعودی به توصیه پدرخوانده خود گوش خواهند داد یا پا را فراتر گذاشته و مستقل عمل خواهد کرد تحولات چند روز آینده پاسخ این سوالات را روشن می کند./۸۴۷/ب۱۰۱/ف
حسن رستمی کارشناس مسائل خاورمیانه