بهبود روابط ترکیه و سوریه و ایجاد ائتلاف‌های جدید در منطقه
به گزارش خبرگزاری رسا، «عبدالباری عطوان»، سردبیر روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در یادداشتی با عنوان «نگرانی اردوغان از نقشه آمریکا و عربستان برای حذف ترکیه از راه حل بحران سوریه و تبدیل دوست به دشمن در آینده»، به تاثیر روند پرشتاب تحولات سوریه بر تشکیل ائتلاف‌های تازه در منطقه پرداخت.
در این یادداشت آمده است: شکست نشست اخیر گروه‌های مخالف سوری (شامل معارضه ریاض، قاهره و مسکو) در پایتخت عربستان برگزار شد، به عقیده بسیاری قابل انتظار بود و اتفاق تازه‌ای نبود چون تقریبا همه کشورهای منطقه و جهان در خصوص قطعیت ماندن بشار اسد در راس قدرت و بروز تغییرات ریشه‌ای در نقشه ائتلاف‌ها در منطقه اتفاق نظر دارند.
در حال حاضر جبهه ترکیه، ایران و روسیه بر جبهه مقابل برتری یافته است؛ جبهه مقابلی که تحمت حمایت آمریکاست و شامل عربستان و امارات می‌شود و درصدد جذب مصر است. در عین حال صرف برگزاری نشست مخالفان سوری و حضور تریبون‌های قاهره و مسکو در آن به‌خودی‌خود موفقیتی محسوب می‌شود.
پایان نشست روزهای دوشنبه و سه شنبه مخالفان سوری در ریاض بدون اینکه به توافقی درباره تشکیل جبهه یکپارچه‌ای از مخالفان منجر شود و برنامه سیاسی مشترکی در آن تدوین شود به این دلیل نبوده که این برنامه شامل براندازی بشار اسد است بلکه به این دلیل است که هدف از این نشست حذف نزدیکان به قطر و ترکیه از گروه‌های مخالف و همچنین از نقشه آینده سوریه است به گونه‌ای که این نشست متأثر از بحران بین قطر و شیخ نشین‌ها بوده است.
عربستان هم که مغرضانه مخالف هر گونه حضور بشار اسد در آینده سوریه بود از موضع خود عقب نشسته حتی اگر شرم بیان آن را داشته باشد چون متوجه شده که در سایه مقاومت ارتش سوریه و شکست پروژه آمریکا، سقوط نظام دمشق غیرممکن است.
از همین رو بود که عربستان خواستار حضور تریبون‌های روسیه و مصر در ریاض شده و خود را به دیدگاه آنها در تایید ماندن اسد در قدرت نزدیک کرد چون بقای اسد را ضامن اصلی وحدت سوریه در مواجهه با اسلام سیاسی در دو قالب جبهه النصره و داعش و میانه‌روهای اخوان المسلمین می‌دانند.
وقتی عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان در نامه‌ای به هیأت عالی مذاکره کننده مخالفان سوریه (مقیم ریاض) گفته که واقعیت سوریه نشان می‌دهد که کناره‌گیری بشار اسد از قدرت در زمان فعلی، غیرممکن است و باید درباره مدت حضورش بحث شود این قضیه نشانه چرخش مواضع عربستان و آن هم نه تنها در پرونده سوریه بلکه در پرونده‌های عراق، یمن و ایران است.
لحن صدا و اعتمادی که در سخنان روز یکشنبه بشار اسد، رییس جمهور سوریه کاملا آشکار بود برخاسته از تحولات راهبردی در منطقه و برجسته‌ترین آن پایان قریب الوقوع جنگ در سوریه است.
حضور مصر در قالب هیاتی بلندپایه در نمایشگاه بین المللی دمشق نیز پیام سیاسی بسیار مهمی داشت و نشانه شروع رقابت بین قدرت‌های منطقه و جهان بر سر نفوذ در سوریه جدید و شروع روند علنی عادی سازی روابط سیاسی و اقتصادی با دمشق است.
سفر کم سابقه رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه به امان و پیش از آن سفر مهم‌تر سرلشکر محمد حسین باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به ترکیه و امضای توفق نظامی راهبردی بین دو کشور و همچنین تهدیدهای رییس جمهوری ایران درباره پاسخ به تحریم های آمریکا علیه کشور از طریق ازسرگیری فوری غنی سازی بیست درصدی اورانیوم همگی نشان می‌دهد که منطقه در آستانه تحولات مهمی است به گونه‌ای که نقشه ائتلاف‌های جدیدی جای نقشه ائتلاف‌های سابق را خواهد گرفت که در بحبوحه بهار عربی و با سرنگونی نظام‌های لیبی، تونس، مصر و یمن شکل گرفت و قرار بود سوریه را هم شامل شود.
چه بسا در نقشه جدید دوست به دشمن و دشمن به دوست مبدل شود، چه کسی تصور ارتباط خوب عربستان با رهبران شیعه عراق را می‌کرد و اینکه عربستان مرزهای خود را به روی عراق گشوده و کنسولگری خود در بصره و نجف اشرف را باز کند یا چه کسی روی این حساب می‌کرد که عربستان آماده همپیمانی با علی عبدالله صالح باشد آن هم از طریق تلاش‌های امارات علیه الحوثی‌هایی که آشتی با صالح را خط قرمز دانستند.
«ابراهیم کاراگول»، سردبیر روزنامه ینی شفق چاپ ترکیه که از مطبوعات نزدیک به اردوغان است هفته گذشته سلسله مقالاتی را به قلم تحریر درآورده که مضمون کلی همه آنها در خصوص نگرانی ترکیه از نقشه ائتلاف‌های جدید در منطقه است و اینکه احتمال حذف و انزوای ترکیه از سوریه و همه منطقه و همچنین تجزیه ترکیه وجود دارد و همین مسائل، سفر اردوغان به اردن و امضای توافق راهبردی نظامی با ایران را توجیه می‌کند.
کاراگول در این مقاله‌ها درصدد آماده کردن افکار عمومی ترکیه برای روبرو شدن با تغییر کلی مواضع دولتی در قبال مسائل منطقه و بخصوص مساله سوریه است به گونه‌ای که بهبود فوری روابط کشورش با دمشق و تحکیم روابط با عراق در همه سطوح و همچنین قطع حمایت ترکیه از گروه‌های معارض سوری و حفظ وحدت سوریه را خواستار می‌شود.
این نویسنده سرشناس ترکیه‌ای درباره هر گونه طرحی برای تجزیه سوریه هشدار داد و گفت: تجزیه سوریه مقدمه تجزیه ترکیه است و آمریکا با پشتیبانی عربستان و متحدانش به دنبال پیاده کردن نقشه‌ای هستند که بزرگ‌ترین تهدید موجودیتی برای ترکیه از زمان بعد از جنگ جهانی اول شمرده می‌شود به گونه‌ای که آمریکا به دنبال ایجاد منطقه کردستان سوریه است نقشه‌ای که رژیم صهیونیستی هم از آن حمایت می‌کند.
کاراگول با تایید اینکه مساله سوریه رو به پایان است، همچنین پیشنهاد داده که ائتلافی متشکل از سوریه، عراق، ترکیه و ایران برای رویارویی با ائتلاف آمریکا، عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی تشکیل شود که تحت حمایت روسیه باشد .
پایان بحران سوریه به معنای پایان معارضان نظامی و سیاسی در سوریه است و از همین روست که ما شاهد بودیم که کنفرانس مخالفان سوری در ریاض در دستیابی به توافقی بر سر برنامه سیاسی مشترکی ناکام ماند و از همین روست که ترکیه و قطر کمک ماهیانه 350 هزار دلاری خود برای تامین هزینه‌های ائتلاف ملی سوریه را از ماه گذشته متوقف کردند.
سخنان بشار اسد درباره ناکامی پروژه غربی‌ها در سوریه لفاظی نبوده بلکه بر اساس مطالعه جدیدی و بر مبنای اطلاعات درباره تحولات تازه در منطقه و نه تنها در سوریه بیان شده است.
درست است که اسد در سخنان خود با تندی به اردوغان تاخته است اما بعید نیست که رییس جمهور ترکیه را با وساطت روسیه و ایران در دمشق ببینیم و سیاست همیشه همین است./۸۴۷/
منبع: فارس