نگاهی گذرا برکتاب مذاکره سیاسی در اسلام
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا مؤسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) کتاب مذاکره سیاسی در اسلام نوشته حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد رضایی را منتشر کرده است.
مؤلف کتاب را در پنج فصل با عنوان‌های: کلیات، مبانی و چهارچوب نظری، اصول مذاکره سیاسی از دیدگاه اسلام، روش‌های مذاکره سیاسی از دیدگاه اسلام و نتیجه‌گیری و پیشنهادها تدوین کرده است.
نگارنده در مقدمه کتاب به کلیاتی درباره مذاکره سیاسی در اسلام می‌پردازد و می‌نویسد:
مذاکره و گفتگو دارای ضوابط و چهارچوب‌های است که رعایت نکردن آن‌ها در برخی موارد پیامدهای سنگینی را برای کشورها به دنبال دارد. بدین منظور کشورهای مختلف برای خود اصول و روش‌هایی را تعریف کردند که بر اساس سیاست‌های کلی آنان و در جهت منافع کشورشان تعریف می‌شود. کشور ایران اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دولتمردان از سال‌های گذشته تاکنون به دنبال راه‌حل‌هایی برای تعامل بهتر با جهان بوده‌اند. روندی که گاه دستاوردهای مهم و ارزشمندی برای کشور در حوزه‌های مختلف دارد. اما از آنجایی که این اصول و روش‌ها به‌صورت علمی از متون دینی جمع‌آوری نشده متأسفانه در برخی موارد رعایت اصول و روش‌های مذاکره به صورت سلیقه‌ای بوده یا به طور کلی از برخی غفلت شده یا کنار گذاشته می‌شود.
برخلاف آنچه که برخی از کشورها و رسانه‌های تبلیغاتی آنان، مسلمانان را افرادی جنگ طلب و اهل خشونت معرفی می‌کنند، اما شواهدی تاریخی نشان می‌دهد که پیامبر و ائمه معصومین به دنبال همزیستی و همنشینی مسالمت آمیز بوده و تا حد امکان از ابزار مذاکره بهره می‌جستند. بنابراین نویسنده در فصل اول در تشریح جایگاه مذاکره در اسلام چنین می‌نویسد:
مذاکره یکی از مهم‌ترین عوامل برای چانه‌زنی‌های سیاسی و حل و فصل اختلاف‌ها و نزاع‌ها در عرصه سیاسی و بین‌المللی است. از این رو پیامبر اسلام در بسیاری از موارد، طرف مقابل را به مذاکره دعوت می کردند. قرآن کریم می فرماید: «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا* وَدَاعِيًا إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِرَاجًا مُنِيرًا» ای پیامبر (گرامی) ما تو را به رسالت فرستادیم تا (بر نیک و بدخلق) گواه باشی و (خوبان را به رحمت الهی) مژده‌ده‌ی و (بدان را از عذاب خدا) بترسانی. و به اذن حق (خلق را) به سوی خدا دعوت کنی و (در این شب ظلمانی جهان) چراغ فروزان عالم باشی.
در این آیه سه ویژگی برای پیامبر اسلام نام برده شده که دلالت بر مذاکره کنندگی پیامبر دارد. عباراتی نظیر «مُبَشِّرً»، «نَذِيرً» و «دَاعِيً» بیانگر اهمیت این اصل کلیدی در وجود پیامبر است.
حجت‌الاسلام احمد رضایی در فصل سوم به اصول مذاکره سیاسی از دیدگاه اسلام پرداخته و عناوین این فصل را چنین برمی‌شمارد:
اصل خداباوری، ذکر و یاد الهی، اصل توکل، اصل ولایت مداری، اصل عزت، اصل حکمت، اصل مصلحت، اصل تسامح و تساهل، اصل توانمندی دیپلماسی، اصل صداقت و راستی، اصل امانت‌داری، اصل رازداری، اصل احترام، اصل رعایت حریم خصوصی، اصل پایداری، اصل تقویت عزم و اراده، اصل تکلیف گرایی ، اصل زرین.
وی در ادامه در توضیح اصل پایداری در مذاکره از نظر اسلام چنین می‌نویسد:
پایدار در مذاکرات سیاسی در حوزه خارج با دشواری‌های فراوانی همراه است که اگر ملکه پایداری در نفس انسان ایجاد نشده باشد، دسترسی به اهداف مورد نظر دشوار یا غیر ممکن خواهد بود. مذاکراتی که گاه چندین روز به طول می‌انجامد و تا آخرین لحظه باید بر سر اصول اساسی ملی پای فشرد و از خطوط قرمز تجاوز نکرد و در عین حال تا رسیدن به نتیجه نهایی بر سر مواضع اصلی پایداری نمود. مذاکره کنندگانی که این اصل اخلاقی را در خود نهادینه کنند از حمایت الهی برخوردار بوده و این امر اعتماد به نفس را در آنان افزایش خواهد داد به‌گونه‌ای که دیگر هیچ عاملی نخواهد توانست ذره‌ای موجبات خوف و ترس را در دل آنان ایجاد کند.
در پشت جلد کتاب نیز چنین می‌خوانیم:
امام خامنه‌ای(مدظله العالی): اقتدار سیاسی این است که کشور و دولت بتوانند در میدان سیاست در دنیا حضور فعال داشته باشند؛ به آن‌ها تحمیل سیاسی نشود؛ کسی نتواند به آن‌ها زور بگوید؛ کسی نتواند در اوضاع سیاسی آن‌ها دخالت کند؛ کسب نتواند در اوضاع داخلی کشور به آن‌ها انگشت ایذاء دراز کند.
کارشناسان سیای آمریکا، دم از نزدیکی و مذاکره و ارتباط بزنند و فضا را عادی‌سازی کنند، این، بزرگ‌ترین توهین و خیانت به این مردم است.
مؤسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) کتاب مذاکره سیاسی در اسلام، را در 240 صفحه و با شمارگان 1000 و قیمت 14500 تومان روانه بازار نشر کرده است.
علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه این کتاب به آدرس قم خیابان دور شهر نبش کوچه سوم پلاک هشتاد و یک مراجعه و یا با شماره تلفن: 37730735- 09102042071 تماس حاصل نمایند./۹۹۸//ن ۶۰۲/ش