نگاهی گذرا به کتاب نقش سیاسی اجتماعی زنان در تاریخ معاصر اسلام
در روزگاری که برای زن هیچ ارزشی قائل نبودند و حتی دختران را زنده به گور می‌کردند، خداوند متعال با فرو فرستادن دین اسلام بالاترین هدیه را به زن عطا نمود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مؤسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) کتاب نقش سیاسی اجتماعی زنان در تاریخ معاصر اسلام نوشته جمعی از نویسندگان را منتشر کرده است.
کتاب در نه فصل به رشته تحریر درآمده است که عناوین آن به شرح زیر است:
نظام سیاسی اسلام، زنان و بیعت در اسلام، زنان و هجرت در اسلام، زنان و جهاد در اسلام، حمایت زنان از مقام نبوت و امامت، سیره سیاسی حضرت زهرا، نقش زنان در انقلاب حسینی، نقش زنان در انقلاب اسلامی و نقش زنان در انقلاب جهانی حضرت مهدی.
در مقدمه کتاب درباره ارزشمند شمرده شدن مقام زنان در اسلام چنین می‌خوانیم: در روزگاری که برای زن هیچ ارزشی قائل نبودند، قدر او را نمی‌دانستند و حتی دختران را زنده به گور می‌کردند، خداوند متعال با فرو فرستادن دین اسلام بالاترین هدیه را به زن عطا نمود و در شأن و عظمت زنان مؤمن در قرآن کریم، آیاتی نازل فرمود و حتی سوره‌ای به نام ایشان (نساء) نام‌گذاری شد.
از جلوه‌های درخشان تاریخ اسلام، حضور زنان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی است. با نگاهی به تاریخ صدر اسلام مشاهده می‌کنیم که زنان دوشادوش مردان در رویداد‌های مهم سیاسی و اجتماعی این دوران، حضور و مشارکت داشتند و در این راه تحمل شکنجه تا شرکت در نبرد و بذل جان و مال خود و عزیزانشان فروگذار نکرد.
نگارنده در فصل اول کتاب نیز در اهمیت و ضرورت بحث نظام سیاسی اسلام چنین می‌نویسد:
شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی در پرتو فداکاری و ایثار هزاران انسان از جان گذشته، سبب شد که حکومت اسلامی در کشورمان برپا گردد و در سایه آن احکام اسلامی در حد مقدور به اجرا درآید و نظام سیاسی اسلام مستقر شود؛ نظامی که بر پایه نظام امامت و ولایت قرار دارد و ولایت‌فقیه رکن مهم آن می‌باشد. این نظام، خواستار اجرای کامل احکام الهی و نیز بسط ارزش‌های اسلامی در جوامع بشری است و می‌خواهد در برابر نظام‌هایی که در جهان کنونی منادی تقابل با دین هستند ایستادگی کند و از امکان اجرای احکام اسلامی در همه ابعاد دفاع نماید.
همچنین او در فصل سوم به زنان و جهاد در اسلام پرداخته و عناوین آن را چنین برشمرده است:
دوران رسالت، نسیبه مازنیه، ام ایمن، ام سنان اسلمی، ام عطیه انصاریه، سلمی بنت عمیس، صفیه، هند، کمک برای تامین هزینه جنگ، دوران حکومت حضرت علی، زرقاء دختری عدی کوفی، ام فضل، لیلا غفاریه، ام ذریح، زن هیثم بن اسود، ام الخیر بارقیه و زن در قیام امام حسین.
وی در ادامه در توضیح «زنان در قیام امام حسین» چنین می‌نویسد:
در کاروان حسین بن علی نیز زنان همراه و یاور او بودند و در مصائب و سختی‌ها با تحمل و صبر و اعتقاد و یقین قلبی، سرنوشتی افتخارآمیز برای خود رقم زد؛ شیر زنانی که قهرمان در عرصه سیاست، رزمنده و نستوده در میدان جنگ، مهربان و رئوف در برابر لشکر ایمان و سرسخت و انعطاف‌ناپذیر در مقابل لشکر کفر جلوه کردند و نشان دادند که زنان چگونه می‌توانند در بالاترین درجات کمال منزل گیرند.
آیا زنان انقلاب جهانی حضرت مهدی نقش دارند؟ درباره نقش غیر مستقیم زنان در انقلاب مهدوی تردیدی نیست چرا که دلاور مردان لشکر مهدی پرورش یافته دامان پاک زنان و مادرانی عفیف، مؤمن و دلاورند. آیا زنان به طور مستقیم در آن انقلاب نقشی دارند؟ آیا در روایات وارد شده درباره یاران امام زمان یادی از زنان و حضور و فعالیت‌های آنان شده است؟ زنان در انقلاب چه نقشی می‌توانند داشته باشند؟ نوسینده درباره نقش زنان در انقلاب اسلامی جهانی حضرت مهدی و در پاسخ به این سؤال چنین می‌نویسد:
برای رسیدن به پاسخ به چند روایت در این باره اشاره می‌کنیم. جابر بن زید جعفی از امام باقر نقل می‌کند:
وَ یَجِیئُ واللهِ ثلاثَ مِأَةٍ و بِضعَةِ عَشَرَ رَجُلاً فِیهِم خَمسُونَ اِمرَئَةً یجتمعونَ بِمَکَّةَ عَلی غَیرِ مِیعادٍ قَزَعاً کَقَزَعِ الخَریفِ.
سوگند به خدا سیصد و ده و اندی نفر مرد (به یاری امام عصر «عج» می‌آیند)، در میانشان پنجاه نفر زن هستند، در مکه اجتماع می‌کنند، بی آنکه قبلاً وعده داده باشند (یعنی ناگهان می‌آیند) و آمدنشان همچون ابری از ابر‌های پاییزی (تند و سریع با اجتماع در یک مرکز) می‌باشد.
از این روایت استفاده می‌شود که این عده در انقلاب جهانی حضرت مهدی نقشی مستقیم دارند و در متن واقعه هستند؛ زیرا امام می‌فرماید: فیهم خمسون... و این تعبیر بیانگر همراهی مستقیم و در میان همان ۳۱۳ نفر است. اگر غیر از این بود، باید می‌فرمود: «معهم» یعنی با آنان، تا مقصود، همراهی خارج از ۳۱۳ نفر است.
موسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) کتاب نقش سیاسی اجتماعی زنان در تاریخ معاصر اسلام را در ۱۲۰ صفحه و با شمارگان ۲۰۰۰ و با قیمت ۵۰۰۰ تومان روانه بازار نشر کرده است.
علاقه‌مندان نیز می‌توانند جهت تهیه این کتاب به آدرس قم خیابان شهیدان فاطمی (دورشهر) نبش کوچه سوم پلاک هشتاد و یک مراجعه کرده و یا با شماره تلفن: ۳۷۷۳۰۷۳۵- ۰۹۱۰۲۰۴۲۰۷۱ تماس بگیرند. /۹۹۸/ن ۶۰۱/ش
کتاب در نه فصل به رشته تحریر درآمده است که عناوین آن به شرح زیر است:
نظام سیاسی اسلام، زنان و بیعت در اسلام، زنان و هجرت در اسلام، زنان و جهاد در اسلام، حمایت زنان از مقام نبوت و امامت، سیره سیاسی حضرت زهرا، نقش زنان در انقلاب حسینی، نقش زنان در انقلاب اسلامی و نقش زنان در انقلاب جهانی حضرت مهدی.
در مقدمه کتاب درباره ارزشمند شمرده شدن مقام زنان در اسلام چنین می‌خوانیم: در روزگاری که برای زن هیچ ارزشی قائل نبودند، قدر او را نمی‌دانستند و حتی دختران را زنده به گور می‌کردند، خداوند متعال با فرو فرستادن دین اسلام بالاترین هدیه را به زن عطا نمود و در شأن و عظمت زنان مؤمن در قرآن کریم، آیاتی نازل فرمود و حتی سوره‌ای به نام ایشان (نساء) نام‌گذاری شد.
از جلوه‌های درخشان تاریخ اسلام، حضور زنان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی است. با نگاهی به تاریخ صدر اسلام مشاهده می‌کنیم که زنان دوشادوش مردان در رویداد‌های مهم سیاسی و اجتماعی این دوران، حضور و مشارکت داشتند و در این راه تحمل شکنجه تا شرکت در نبرد و بذل جان و مال خود و عزیزانشان فروگذار نکرد.
نگارنده در فصل اول کتاب نیز در اهمیت و ضرورت بحث نظام سیاسی اسلام چنین می‌نویسد:
شکل‌گیری و تداوم انقلاب اسلامی در پرتو فداکاری و ایثار هزاران انسان از جان گذشته، سبب شد که حکومت اسلامی در کشورمان برپا گردد و در سایه آن احکام اسلامی در حد مقدور به اجرا درآید و نظام سیاسی اسلام مستقر شود؛ نظامی که بر پایه نظام امامت و ولایت قرار دارد و ولایت‌فقیه رکن مهم آن می‌باشد. این نظام، خواستار اجرای کامل احکام الهی و نیز بسط ارزش‌های اسلامی در جوامع بشری است و می‌خواهد در برابر نظام‌هایی که در جهان کنونی منادی تقابل با دین هستند ایستادگی کند و از امکان اجرای احکام اسلامی در همه ابعاد دفاع نماید.
همچنین او در فصل سوم به زنان و جهاد در اسلام پرداخته و عناوین آن را چنین برشمرده است:
دوران رسالت، نسیبه مازنیه، ام ایمن، ام سنان اسلمی، ام عطیه انصاریه، سلمی بنت عمیس، صفیه، هند، کمک برای تامین هزینه جنگ، دوران حکومت حضرت علی، زرقاء دختری عدی کوفی، ام فضل، لیلا غفاریه، ام ذریح، زن هیثم بن اسود، ام الخیر بارقیه و زن در قیام امام حسین.
وی در ادامه در توضیح «زنان در قیام امام حسین» چنین می‌نویسد:
در کاروان حسین بن علی نیز زنان همراه و یاور او بودند و در مصائب و سختی‌ها با تحمل و صبر و اعتقاد و یقین قلبی، سرنوشتی افتخارآمیز برای خود رقم زد؛ شیر زنانی که قهرمان در عرصه سیاست، رزمنده و نستوده در میدان جنگ، مهربان و رئوف در برابر لشکر ایمان و سرسخت و انعطاف‌ناپذیر در مقابل لشکر کفر جلوه کردند و نشان دادند که زنان چگونه می‌توانند در بالاترین درجات کمال منزل گیرند.
آیا زنان انقلاب جهانی حضرت مهدی نقش دارند؟ درباره نقش غیر مستقیم زنان در انقلاب مهدوی تردیدی نیست چرا که دلاور مردان لشکر مهدی پرورش یافته دامان پاک زنان و مادرانی عفیف، مؤمن و دلاورند. آیا زنان به طور مستقیم در آن انقلاب نقشی دارند؟ آیا در روایات وارد شده درباره یاران امام زمان یادی از زنان و حضور و فعالیت‌های آنان شده است؟ زنان در انقلاب چه نقشی می‌توانند داشته باشند؟ نوسینده درباره نقش زنان در انقلاب اسلامی جهانی حضرت مهدی و در پاسخ به این سؤال چنین می‌نویسد:
برای رسیدن به پاسخ به چند روایت در این باره اشاره می‌کنیم. جابر بن زید جعفی از امام باقر نقل می‌کند:
وَ یَجِیئُ واللهِ ثلاثَ مِأَةٍ و بِضعَةِ عَشَرَ رَجُلاً فِیهِم خَمسُونَ اِمرَئَةً یجتمعونَ بِمَکَّةَ عَلی غَیرِ مِیعادٍ قَزَعاً کَقَزَعِ الخَریفِ.
سوگند به خدا سیصد و ده و اندی نفر مرد (به یاری امام عصر «عج» می‌آیند)، در میانشان پنجاه نفر زن هستند، در مکه اجتماع می‌کنند، بی آنکه قبلاً وعده داده باشند (یعنی ناگهان می‌آیند) و آمدنشان همچون ابری از ابر‌های پاییزی (تند و سریع با اجتماع در یک مرکز) می‌باشد.
از این روایت استفاده می‌شود که این عده در انقلاب جهانی حضرت مهدی نقشی مستقیم دارند و در متن واقعه هستند؛ زیرا امام می‌فرماید: فیهم خمسون... و این تعبیر بیانگر همراهی مستقیم و در میان همان ۳۱۳ نفر است. اگر غیر از این بود، باید می‌فرمود: «معهم» یعنی با آنان، تا مقصود، همراهی خارج از ۳۱۳ نفر است.
موسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیه‌السلام) کتاب نقش سیاسی اجتماعی زنان در تاریخ معاصر اسلام را در ۱۲۰ صفحه و با شمارگان ۲۰۰۰ و با قیمت ۵۰۰۰ تومان روانه بازار نشر کرده است.
علاقه‌مندان نیز می‌توانند جهت تهیه این کتاب به آدرس قم خیابان شهیدان فاطمی (دورشهر) نبش کوچه سوم پلاک هشتاد و یک مراجعه کرده و یا با شماره تلفن: ۳۷۷۳۰۷۳۵- ۰۹۱۰۲۰۴۲۰۷۱ تماس بگیرند. /۹۹۸/ن ۶۰۱/ش
ارسال نظرات