تراژدی دادگاه‌های نمایشی و اعدام‌های مکرر در عربستان

به گزارش خبرگزاری رسا، هفته گذشته بود که منابع رسمی عربستان سعودی از اعدام 37 زندانی به صورت جمعی در شهرهای مختلف عربستان خبر دادند. برخی از این افراد بعد از اعدام به صورت وحشیانه به صلیب کشیده شدند.

افراد اعدام شده بعد از این که مدت‌ها در زندان‌های عربستان سعودی بودند و اتهامات متعدد و مبهمی نظیر تروریسم و توطئه ضد امنیت ملی و جاسوسی و ترویج تشیع و قتل ضد آنها صادر شده بود، اعدام شدند.

این اتفاق در شرایطی رخ داد که از تیم 15 نفره اعدام جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد عربستان در کنسولگری رسمی این کشور در استانبول هیچ محاکمه‌ای را پشت سر نگذاشته‌اند و اتهاماتی در دادگاه عربستان ضد آنها مطرح نشده است.

خبرگزاری رسمی عربستان افراد اعدام شده را مجرمانی توصیف کرد که برخی از آنها اقدامات تروریستی و خطرناک داشتند و گروه‌های تروریستی برای ایجاد فساد در عربستان و ناامن کردن کشور و هرج و مرج و ایجاد فتنه مذهبی تاسیس می‌کردند.

بر اساس گزارش سازمان عفو بین الملل طی سال جاری دست‌کم 104 نفر در عربستان اعدام شده‌اند، این در حالی است که در مجموع سال 2018 تعداد اعدام‌های صورت گرفته در عربستان 149 نفر بود.

حدود 34 نفر از زندانیان اعدام شده فعالان شیعه و اعضای سندیکاهای حرفه‌ای و روحانیون و تعدادی از جوانان بودند که در دوران نوجوانی خود بازداشت شده بودند. اعدام‌های اخیر در شهرهای مکه، مدینه و ریاض و همچنین در استان عمدتاً سنی قصیم و در استان شرقیه محل سکونت اقلیت شیعه این کشور، انجام‌ شده است.

اعدام‌های صورت گرفته، جامعه عربستان به ویژه افکار عمومی شیعیان را شوکه کرده است. بسیاری از زندانیان شیعه که اخیراً اعدام شده‌اند، در اوایل سال 2011 بازداشت شده بودند و اتهام بسیاری از آنها شرکت در تظاهرات اعتراض‌آمیز برای آزادی اسرای سیاسی در بند رژیم آل سعود بود.

اقدام عربستان سعودی در مجازات جمعی زندانیان مخالف این رژیم بنا به دلایل مختلف اقدامی غیر قانونی به شمار می رود، این دلایل عبارتند از:

اول اینکه نظام سیاسی عربستان از دستگاه قضایی این کشور برای تحقق عدالت واقعی استفاده نمی‌کند، بلکه آن را در راستای تقویت حاکمیت و استبداد مطلقه خود به کار می‌گیرد.

علاوه بر این که محاکمه‌های محرمانه صورت گرفته عربستان، اعتبار سیستم قضایی این کشور را زیر سوال می‌برد، چرا که بنا به اذعان بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی، اعترافات مطرح شده در محاکمه‌ها زیر بار شکنجه های شدید صورت گرفته و علاوه بر اینکه اعتباری ندارد، می‌تواند نقض صریح حقوق بشر به شمار رود.

البته رژیم آل سعود اهمیت زیادی به این جزئیات نمی‌دهند و بدون بررسی جزئیات محاکمه صادر شده از سوی دادگاه ، آن را به بدترین نحو اجرا می‌کند.

در حالی که رژیم آل سعود لجین الهذلول فعال زن حقوق بشر در عربستان را به بهانه بیان دیدگاه‌های خود در انتقاد از رژیم آل سعود به زندان انداخته، ولید البو الخیر وکیل این زن نیز به زندان افتاده است. از این رو می‌توان نتیجه گرفت که نباید به دادگاه‌های موجود در کشوری که افراد مختلف را تنها به علت نوشتن یک مقاله یا شعار یا کامنت اینترنتی به تروریسم متهم کرده و آنها را به جوخه اعدام می‌سپارند، اعتماد کرد. آن هم در شرایطی که دفاع از متهمان نیز برای وکلای این کشور هزینه‌های زیادی دارد.

عربستان سعودی برای دور بودن از انتقادات بین‌المللی تلاش دارد تمامی زندانیان اعدام شده را به حمایت از تروریسم متهم کند. در این باره سیستم‌های امنیتی و سایت‌های اینترنتی وابسته به دولت آل سعود از زمان اجرای اعدام‌ها سعی کردند، این احکام را توجیه کرده و جلوی هر نوع همبستگی افکار عمومی با افراد اعدام شده را بگیرد.

سازمان عفو بین‌الملل و دیده بان حقوق بشر که موضع‌گیری‌هایی را در این خصوص انجام داده، روایت رسمی عربستان در خصوص اتهامات تروریستی مطرح شده ضد این افراد را رد می‌کنند.

شبکه آمریکایی سی ان ان نیز جمعه شب در گزارشی درباره گردن زدن 37 نفر در عربستان گزارش داد که روند دادرسی اعدام شدگان بسیار ناعادلانه بوده است.

 سی‌ان‌ان گزارش داد: اقرارنامه‌های اعدام شدگان ساختگی بوده و زیر شکنجه‌های شدید ثبت شده است. سی ان ان با اشاره به سن کم برخی اعدام شدگان در هنگام دستگیری، اعدام‌ها را بسیار ناعادلانه و نامتعارف خوانده است.

ریاض مدعی است که اعدام شدگان به جرم خود اعتراف کرده‌اند اما اسناد دادگاهی اعدامی‌ها در الشرقیه، القصیم، ریاض، عسیر، مدینه و مکه نشان می‌دهد که قربانیان به احکام قضایی خود معترض بوده و بارها به دادگاه اعلام کرده‌اند که بخشی از اعتراف‌ها آنها تحت فشار و شکنجه بوده است.

یکی از آنان به قاضی پرونده‌اش گفته است که اعترافات او از سوی شخص بازجو نوشته شده و سخنان او نیست.

روزنامه نیویورک تایمز آمریکا نیز در گزارشی تأکید کرد که برخی احکام صادر شده در نتیجه اعترافاتی صورت گرفته است که در زندان از متهمان گرفته شده است، اما این افراد اعلام کرده‌اند که اعترافات مذکور در نتیجه شکنجه آنها بوده و در گاهی موارد آنها تنها مجبور شده‌اند برگه‌های نوشته شده‌ای را امضا کنند که از محتوای آن بی خبرند.

این گزارش همچنین به ممنوعیت رانندگی زنان در عربستان اشاره کرده و نوشت که این ممنوعیت در حالی برداشته شده که افرادی که در اعتراض به این روند بازداشت شده بودند، همچنان در زندان‌های عربستان هستند. بر اساساینگزارشسازمان‌های حقوق بشر و خانواده‌های فعالان سیاسی زن در عربستان گزارش داده‌اند که دست کم تعداد قابل توجهی از این افراد در زندان مورد شکنجه آل سعود قرار دارند.

بر اساس گزارش‌های موجود، شکنجه‌های مذکور شامل کتک زدن و شوک الکتریکی و غرق کردن مصنوعی زندانیان است.

با این وجود نیویورک تایمز گزارش داد که تجاوزهای صورت گرفته در عربستان تاثیری بر حمایت قدرتمند دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا از رژیم حاکم بر این کشور ایجاد نکرده است، چرا که وی اخیراً ضد مصوبه کنگره آمریکا برای توقف حمایت از جنگ یمن وتو کرده است.

در همین رابطه جانیس کورتکامپ روزنامه نگار آمریکایی با اشاره به اعدام 37 نفر به صورت جمعی در عربستان سعودی اعلام کرد که سازمان عفو بین الملل از افزایش مستمر استفاده رژیم آل‌سعود از اعدام در این کشور انتقاد کرده است.

وی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی را دو روی سکه تروریسم معرفی کرده و می‌افزاید که همچنان به حمایت خود از استبداد موجود در عربستان ادامه می‌دهند.

وی در گفتگوی اختصاصی خود با پایگاه خبری العهد با اشاره به موضوع سست محافل بین‌المللی و موسسات حقوق بشری جهان نسبت به این اقدامات تاکید می‌کند: از نظر من سازمان عفو بین‌الملل نیز اعتبار کافی برخوردار نیست، من شخصا دیده‌ام که آنها چگونه اقدام به جعل گزارش‌ها در جریان جنگ در سوریه کرده و جانبداری مطلقه خود از گروه‌های مسلح را در سال‌های قبل را به اثبات رسانده‌اند.  شکی نیست که به شدت مورد شکنجه واقع شده و فجایع غیرقابلتصوریراقبلازاعداممتهمشده‌اند.

وی با وجود اعلام حمایت رسمی عربستان سعودی از اسرائیل و اتحاد میان این دو طرف پیش‌بینی کرد که سرکوب شیعیان در این کشور و اقدامات نژادپرستانه دینی ضد آنها افزایش پیدا کند.

این روزنامه نگار آمریکایی عدم وجود آزادی برای اقلیت‌های دینی و زنان و مخالفان سیاسی در عربستان را محکوم کرده و این رفتار را از مهم ترین موارد نقض حقوق بشر در عربستان توصیف کرده و گفت که من اطمینان دارم که آمریکا قبل از انجام این حکم‌ها موضوع را به اطلاع ما رسانده است، اما دونالد ترامپ نیز مانند روسای جمهور گذشته آمریکا و دیگر رهبران سیاسی کشورهای غربی به حمایت از دیکتاتورهای اطراف پادشاه عربستان ادامه می‌دهد.

کورتکامپ در پایان مصاحبه اش تاکید می‌کند: به اعتقاد من تنها امیدی که نسبت به حمایت‌های آمریکا از عربستان وجود دارد، خشم مردمی و درخواست آنها برای ایجاد تغییرات در داخل عربستان است.

قربانیان رویکرد استبدادی عربستان سعودی عمدتاً از میان شیعیان هستند که اقلیت مذهبی در عربستان به شمار می‌روند. عربستان برای پیشبرد اهداف تفرقه افکنانه خود همواره سعی می‌کند شیعیان عربستان را به جانبداری از ایران متهم کند. بسیاری از شیعیان عربستان تنها به صرف انجام مناسک مذهبی یا انتقادات جزئی از حاکمیت عربستان با احکام متعدد نظیر زندان‌های طولانی مدت و تبعید مواجه می‌شوند.

اقدامات تبعیض‌آمیز رژیم آل سعود در محدود کردن آزادی‌های دینی و فقدان اختصاص شرایط رفاهی به استانهای شیعه نشین در عربستان باعث انزوای شیعیان در این کشور شده و آنها خود را شهروندان درجه دوم به حساب می‌آورند.

مردم عربستان طی سال‌های اخیر بارها در اعتراض به اقدامات سرکوبگرانه رژیم سعودی و کشتار ده‌ها معترض در شهرهای مختلف تظاهرات کرده‌اند، اما هر بار با سرکوب شدیدتر نظامیان آل‌سعود مواجه شدند.