اتکا بر ظرفیت‌های مردمی؛ راهکار مواجهه با تهدیدهای بین‌المللی

به گزارش خبرگزاری رسا، دولت آمریکا اعلام کرده است که از روز ۲ می سال جاری میلادی دیگر هرگونه معافیتی را برای هیچ یک از کشورهای واردکننده نفت ایران قائل نخواهد بود. همچنین مقامات آمریکایی تأکید کرده‌اند که هدف آنان به صفر رساندن فروش نفت ایران است. 

آنچه آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند این است که هدف آنان نه تغییر نظام، بلکه تغییر رفتار ایران در منطقه و تبدیل به کشوری عادی است.  دولت واشنگتن برای اعمال فشار به ایران از تمامی ابزارهای ممکن استفاده می‌کند.

از اعمال تحریم‌های گسترده در زمینه‌های مختلف، قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی و تلاش برای به صفر رساندن فروش نفت ایران از جمله اقداماتی است که ایالات متحده انجام داده است.

 

مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا، پس از خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران طی سخنانی در اندیشکده «هریتیج» با مطرح کردن این ادعا که واشنگتن مایل به رسیدن توافق جدیدی با تهران است، ۱۲ شرط برای آغاز مذاکرات اعلام کرد.

سرفصل‌های شروط آمریکا شامل این موارد بود: تعطیلی راکتورهای آب سنگین، اعطای مجوز به بازرسان آژانس برای دستری به تمامی سایت‌های نظامی ایران، توقف توسعه و پرتاب موشک‌های بالستیک، آزادی تمامی اتباع آمریکایی زندانی در ایران، حمایت نکردن از حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی، خروج تمامی نیروهای ایرانی از سوریه، حمایت از خلع سلاح‌ و انحلال نیروهای بسیج مردمی عراق که از دیدگاه کارشناسان پذیرش این شروط به معنای «تسلیم محض ایران» است.

اعمال فشار حداکثری

ایالات متحده از آنچه کارزار فشار حداکثری علیه ایران می‌نامد، چند هدف اصلی دارد که به سوی آن گام بر می‌دارد. در مقاله‌های جان بولتون، مشاور امینت ملی آمریکا، که در برخی روزنامه‌های آمریکا به چاپ رسیده است، راهبردهای بسیار خطرناکی علیه ایران به چشم می‌خورد. از بمباران تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران گرفته تا ایجاد شورش‌های اجتماعی در ایران و مسلح کردن قومیت‌های مختلف در قالب جنگ داخلی.

مقامات آمریکایی از آنجا که جنگ را از نظر نیروی انسانی و مالی بسیار پرهزینه می‌دانند، سیاست فروپاشی ایران را از درون پیش گرفته‌اند. به همین دلیل در سخنرانی‌های خود همواره ادعا می‌کنند که تحریم‌ها مردم ایران را هدف نگرفته و آن‌ها به فکر تغییر رفتار نظام ایران هستند، یعنی یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های آنان تحریم‌های بسیار جدی، تضعیف حداکثری اقتصاد ایران به واسطه محدود کردن دسترسی این کشور به منابع ارزی جدید، کاهش ارزش پول ملی، ایجاد تورم افسار گسیخته و در نهایت افزایش نارضایتی‌های مردمی و شورش‌های خیابانی است. آنان می‌خواهند که با تبدیل ایران به سوریه‌ای دیگر و کشاندن جنگ به داخل خاک این کشور، آن را تا حد ممکن تضعیف و درگیر برقراری امنیت و ابتدایی‌ترین امور کنند.

با توجه به هزینه‌های هنگفتی که هر جنگی به بار می‌آورد، احتمال ورود آمریکا به جنگ تمام‌عیار با ایران اگرچه غیرممکن نیست، در حال حاضر دور از ذهن به نظر می‌رسد. غربی‌ها همواره نشان داده‌اند که معمولاً از چیزی که ضرر و تلفات جدی را متوجه آنان کندفاصله می‌گیرند. آنان در صورتی جنگی را علیه یک کشور آغاز می‌کنند که از رسیدن به پیروزی با کمترین تلفات ممکن اطمینان کامل داشته باشند. 

نتیجه مذاکرات

چالشی که در اینجا وجود دارد آن است که هیچ تضمینی نیست که آمریکایی‌ها به توافقاتی که امضا می‌کنند پایبند باشند و یا اینکه آن را اجرا کنند. خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، که پس از سال‌ها مذاکره و صرف وقت و هزینه به دست آمده بود، گویای این نکته است. یک درصد فرض کنیم که ایران ۱۲ درخواست آمریکا را بپذیرد، کسی نمی‌تواند این اطمینان را بدهد که قضیه برجام پیش نخواهد آمد.

خروج آمریکا از توافق هسته‌ای این معادلات را با بن‌بستی اساسی مواجه کرده است. واشنگتن می‌تواند پس از آنکه یک کشور را خلع سلاح کرد، با اجرا نکردن تعهدات خود درخواست‌های جدیدی را به آن تحمیل کند.

به نظر می‌رسد مذاکره با دولت کنونی آمریکا نتیجه بخش نخواهد بود، زیرا مقامات فعلی آمریکا نه بر پایه احترام متقابل، بلکه از موضع قدرت سخن می‌گویند و مذاکره بیشتر شبیه به پذیرش خواسته‌هایی است که آنان دیکته می‌کنند. 

پایان دادن به معافیت‌های نفتی آمریکا نه تنها ایران را هدف قرار داده، بلکه برخی کشورهای جهان از جمله ترکیه را با چالشی اساسی رو به رو کرده است. کشور ترکیه که ۵۰ درصد از نیازهای نفتی خود را از ایران تأمین می‌کند، با لغو معافیت‌‌های نفتی آمریکا برای تأمین سوخت لازم دچار مشکلات جدی خواهد شد، زیرا ترکیه که روابط تجاری گسترده‌ای با ایران دارد، مجبور می‌شود این نیازها را از کشورهای دیگر با قیمت‌های بیشتری تأمین کند که طبیعتاً تأثیراتی را در زندگی روزمره مردم این کشور نیز خواهد داشت.

تحریم غذا و دارو

مقامات آمریکایی همواره ادعا می‌کنند که تحریم‌ها شامل غذا و دارو نمی‌شود، اما این موضوع با واقعیت همخوانی ندارند و نادرست است، چرا که واردات محصولات خارجی در قیاس با گذشته دشوارتر شده است و در شرایط عادی و طبیعی انجام‌ نمی‌شود.

آمریکایی‌ها می‌گویند غذا و دارو تحریم‌ نیست، اما از طرف دیگر از روش‌هایی استفاده می‌کنند که واردات کالا از جمله محصولات غذایی و دارویی را برای ایران دشوار می‌کند، یعنی در عمل برای واردات این کالاها مانع‌تراشی می‌کنند.

برگ برنده اصلی

در وضعیت فعلی که فشار اقتصادی آمریکا هر روز بیشتر می‌شود، بهترین راه برای ایران اتکا به توان و ظرفیت‌های مردمی به معنای واقعی و همچنین مدیریت هزینه‌هاست. نظارت کافی بر بازار خصوصاً تأمین نیازهای اولیه به صورت دقیق و منظم و نظارت جدی بر بازارهای مهم به ویژه مسکن و خودرو، جلوگیری از واردات کالاهایی که مشابه داخلی دارند و توقف صادرات کالاهایی که جزو نیازهای اساسی نیست و به طور کلی جلب حمایت حداکثری مردم می‌تواند برگ‌های برنده بیشتری را برای ایران در مقابل آمریکا قرار دهد و واشنگتن را با چالش بزرگی مواجهه کند. 

بدون شک هر کشوری اصلی‌ترین قدرت خود را در مقابل بیگانگان از حمایت و پشتیبانی مردمی ‌می‌گیرد و اتکا به مردم مهم‌ترین راهکار با مقابله با آمریکاست./847/ب