تکاپوی داعش برای یافتن روزنه آغاز فعالیت در پاکستان
به گزارش خبرگزاری رسا، در روزهای اخیر میان دیگر خبرهای سیاسی، خبر ایجاد ولایت داعش (ولایة الباکستان) در فضای شبکههای اجتماعی پاکستانی زنگ خطرهای جدیدی را برای نیروهای امنیتی این کشور به صدا درآورد.
یکی از مباحث مهم مورد بحث در محافل کارشناسان امنیتی در دنیا، پدیده بازتولید تروریسم پس از زوال قدرت گروه تروریستی داعش است. آنچه اکنون جهان با آن روبهروست، مسأله بازگشت تروریستها به موطن خود و مهمتر از آن خیل زن و بچههای تروریستهایی است که در طول این پنج سال بهعشق خلافت پوشالی این تاول چرکین تکفیر به سرزمینهای عراق و شام سفر کردهاند یا اساساً در این سرزمینها با تروریستهای خارجی ازدواج کرده و تشکیل خانواده دادهاند.
بسیاری از دولتها پس از شکست داعش در عراق و شام محدودیتهایی را برای بازگشت مجدد به موطن اصلی تروریستهایی که در گروه تروریستی داعش مشغول بودند وضع کردند. کشورهایی از جمله روسیه، ازبکستان، آلمان، ترکیه، پاکستان و... از این دست بودند اما آنچه سبب نگرانی شد این بود که دولت افغانستان نهتنها هیچ کنترل جدی بر بازگشت تروریستهای با اصالت افغانستانی نداشت بلکه شواهدی نیز حاکی از آن است که نیروهای نظامی افغان هم در انتقال عناصر داعشی به قسمتهای مختلف این کشور از سوی آمریکاییها نقش داشتهاند.
ریشه درخت شوم در فضای مجازی
فضای مستعد منطقه شرقی، شمال شرقی افغانستان و مناطق نزدیک به مرز با پاکستان از سدههای گذشته، مستعد حضور گروههای افراطی با ایدئولوژی وهابیگری بوده است.
هرچند گروههای تروریستی پیش از داعش برای تحقق اهداف خود از شبکههای ارتباطی استفاده میکردند اما داعش با مهارتی قابل ملاحظه در زمینه دنیای مجازی، امکانات رسانهای را برای تحقق اهداف خود بهکار گرفت و از آن برای همراه کردن افکار عمومی بهرهبرداری کرد.
بهعبارت بهتر یکی از ویژگیهایی که داعش را از سایر گروههای تروریستی و افراطی متمایز کرد همین حضور فعال و تأثیرگذار آن در رسانهها و شبکههای اجتماعی بودکه با مهارت زیاد صورت گرفت و شامل استفاده از تکنیکهای پیشرفته صوتی و تصویری برای جذب هرچه بیشتر مخاطبان بود.
اینک پدیده نوظهور داعش در افغانستان به تهدید قابلتوجهی برای پاکستان حداقل در تحرکات اخیر این گروه در فضای مجازی شده است جایی که جولان اصلی این گروه بهصورت علنی تحت حمایت هوایی آمریکا در 200کیلومتری نوار مرزی پاکستان در چند ایالت افغانستان است.
حتی در تصاویر اخیر این گروه در اجتماع و گردهمایی چندنفره خود بهمناسبت عید فطر تحت عنوان (ولایة الباکستان)، چادرهای مسافرتی ساخت کشور آمریکا بهوضوح مشاهده میشود.
رفتوآمد بسیار آسان تروریستهای داعش در افغانستان، نوعی بهرسمیت شناخته شدن پشتپرده و غیررسمی گروههای تروریستی از سوی دولت این کشور است، مراوده راحت تروریستها با مردم محلی و در انتها زمینههای بسیار مساعد سرازیر شدن کمکهای پنهان برخی کشورها در حمایت از این گروه زمینه را یقیناً برای سربازان آینده تروریسم از میان روستاییان فقیر محلی و تربیت آنان فراهم خواهد آورد. میوههای این درخت شوم شاید اکنون بهبار ننشیند اما اگر ساده انگاشته شود پس از چند سال حتماً بهبار خواهد نشست.
بهنظر میرسد حکومت افغانستان این روزها با مشارکت آمریکا بدترین گزینه یعنی حمایت مخفیانه از داعش علیه طالبان افغانستان را انتخاب کرده است؛ گزینهای که مانند شمشیر دولبهای است که قطعاً ابتدا دست استفادهکننده خود را خواهد برید.
هرچند دستگاههای نظارتی پاکستان بهشدت مرز خود با افغانستان را تحت نظارت و کنترل دارند اما مبارزه با ورود برند جذاب داعش از طریق فضای مجازی به داخل قشر عوام مردم پاکستان کمی سخت بهنظر می رسد.
گرچه با عملیاتهای مختلف پاکستان در مناطق مرزی با افغانستان بالاخره توان تروریستهای گروههای مختلف محدودتر و تبوتابشان به سردی گراییده است اما اینک با ظهور داعش در فضای مجازی گویی خون تازهای در رگهای سایر گروههای تروریستی در این منطقه جاری شده است.
بنا بر شواهد، تقریباً تمامی پاکستانیهای حاضر در سوریه و عراق که بهنفع داعش در آنجا حضور پیدا کرده بودند و به موطن خود بازگشتند دستگیر شدهاند؛ اما آنهایی که به هر دلیل به کشور بازنگشتند اینک بههمراه خانوادههایشان در کشور افغانستان حضور دارند.
آنچه اکنون بهعنوان بازتولید مجدد تروریسم مطرح است، محصول اهمال همه دولتهای بیتفاوت به اتفاقات و جریانات سالهای نهچندان دور سوریه و عراق و همچنین حاصل خباثتهای اروپاییها و آمریکاییها در عدم کمک به جبهه مقاومت و در موارد بسیاری کمکهای غیرآشکار به تروریستهای داعش است؛ چهبسا که یکی از کارشناسان دفاعی بلندپایه پاکستانی اخیراً اذعان داشته است که اگر کشورش در سوریه و کنار محور واقعی ضدتروریسم نه بهعنوان آنچه بیطرفی اعلام شد میجنگید، اکنون این کشور شاهد ترس از هزینه احتمالی برای امنیت داخلی خود در قبال این گروه تروریستی نبود.
حرف آخر اینکه با توجه به ظهور رگههای داعش در فضای مجازی پاکستان در لابهلایفضای متشنج اخیر سیاسی این کشور و احتمال سوءاستفاده این گروه از فضای این منطقه، باید قبول کنیم که اگر این مسائل ساده انگاشته شود بازگشت یک چرخه دیگر از خشونت در این کشور همانند افغانستان کنونی دور از انتظار نخواهد بود.
بهنظر میرسد تنها راه مقابله با احتمال قوت گرفتن گروه تروریستی داعش در پاکستان، اجماع سیاسی همه نهادها و جناحهای داخلی این کشور در برابر این گروه بر محور حفاظت از نظریه اسلامی و پرهیز از سرگرم شدن بازیهای داخلی جناحی و خارج از قاعده خواهد بود./847/ب
حسین محمدی/تسنیم