بین‌الحرمین پایتخت وحدت مسلمانان جهان

به گزارش خبرگزاری رسا، اینجا بین‌الحرمین است؛ جایی که کلیدواژه مشترک همه زائران، «حسین» است و «عباس». اینجا ۲۰ میلیون نفر «لبیک یا حسین» را فریاد می‌زنند. به هر گوشه و کناری که نگاه بیندازی، رنگ حزن می‌بینی و چشمان اشک‌باری که به بارگاه امام‌حسین و حضرت عباس خیره شده‌اند.

این روزها ایران حال و هوای ویژه‌ای دارد. هر جا که می‌رویم و هرچیزی که می‌بینیم ما را به یاد حسین  و کربلا می‌اندازد. همه یا در راه پیاده‌روی اربعین هستند یا اینکه از جا ماندن از این مسیر پر‌برکت می‌گویند. غروب که می‌شود دلت می‌گیرد. صدای مداحی‌هایی که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد، دلت را به کربلا می‌برد؛ اما طلبیده‌شدن از سوی امام‌حسین یک چیز است و اراده‌کردن برای رفتن یک چیز دیگر. از قدیم‌الایام گفته‌اند امام‌حسین خوب و بد نمی‌کند و همه را راه می‌دهد.

 عمود صفر، مسیر عاشقی

 عمود صفر نه مرز است و نه نجف؛ همین‌جاست، درست و دقیقا همان‌جایی که نیت می‌کنی راهی کربلا شوی. کوله‌ات را که جمع کنی و قصد رفتن کنی در واقع از عمود صفر به راه افتاده‌ای؛ اما این عمود صفر چند سالی است که به حالت نمادین ایجاد شده است. موکبی در فرودگاه امام‌خمینی چند سالی است که در ایام اربعین برپا می‌شود و زائران کربلا را بدرقه می‌کند. این روزها اگر به فرودگاه امام‌خمینی سر بزنید، حال و هوای متفاوت آن را از عمق جان می‌توانید احساس کنید؛ صدها عاشق و دلباخته‌ای که برای ملحق‌شدن به میلیون‌ها عزادار حسینی سفر هوایی را انتخاب کرده‌اند. هر یک ربع یک‌بار یک پرواز به سمت نجف و هرازگاهی هم به سمت بغداد باند فرودگاه ایران را ترک می‌کند. زائرانی که با گذرنامه‌هایشان از گیت‌های مختلف عبور می‌کنند و در سالن ترانزیت به انتظار نشسته‌اند، مقصدشان نجف است و گروهی از مشتاقانی که دل‌دل می‌کنند برای نزدیک‌تر‌شدن به حرم پر‌جاذبه حسین؛ خود را با موکب روح‌الله عمود صفر کربلا مشغول می‌کنند. قدم به قدم نزدیک‌تر می‌شوند؛ هم خودشان، هم دل‌هایشان. دل‌نوشته‌هایی که از همین‌جا روی توماری بلند مکتوب می‌کنند و آنها را زیر قبه امام‌حسین زیر لب زمزمه می‌کنند. خادمانی که حال و هوای فرودگاه را اربعینی کرده‌اند با خدمات متنوعی مسافران پیاده‌روی کربلا را بدرقه می‌کنند؛ از صبحانه‌ای مفصل گرفته تا پذیرایی‌های مختصر و همچنین کتابچه‌ها و بروشورها و لوح‌های فشرده‌ای که برای آشنایی زائران با چند و چون پیاده‌روی در اربعین حسینی در اختیار زائران می‌گذارند. موکبی که این سال‌ها مورد استقبال فراوان مسافران قرار گرفته و حال و شور معنوی زیادی در سالن ترانزیت فرودگاه حضرت امام‌خمینی ایجاد کرده است.

آن سوی مرزها

در عین حال اما خیل عظیمی از جمعیت میلیونی ایرانی از طریق مرزهای زمینی راهی کشور عراق و شهر نجف می‌شوند. مرز خسروی، مهران، شلمچه و چزابه که این روزها با انبوهی از جمعیت مواجه‌اند چهار مرز زمینی هستند که اغلب زائران از آن‌ها تردد می‌کنند. نه فقط زائران ایرانی، بلکه زائران افغانستانی و پاکستانی نیز اگر سفر زمینی را انتخاب کنند باید خود را به این مرزها برسانند. حالا که این گزارش را می‌خوانید، پارکینگ‌های شهرهای مرزی پر‌ شده و صدها اتوبوس خود را به مرزها رسانده‌اند؛ حتی بسیاری از زائران که از هفته گذشته راهی کربلا شده‌اند، حالا در راه بازگشت به ایران هستند. رسانه‌ها در روزهای گذشته خبر تراکم جمعیت در این مرزها را داشتند؛ حالا اما مرزها آرام شده و جمعیتی روان در حال عبور و مرور از گیت‌های مرزی هستند. اخبار روز می‌گوید روزانه 200 تا 300 هزار نفر فقط از مرز مهران تردد می‌کنند که بیش از 60 درصد از این زوار در راه بازگشت به کشور هستند. آن‌سوی مرز به صورت شبانه‌روزی مسافرکش‌های عراقی منتظر هستند تا شما را به مقصد دلخواه‌تان برسانند. نجف، کربلا و کاظمین، راننده‌ها اسامی شهرها را فریاد می‌زنند و تا شما را سوار و به مقصد برسانند نرخ مصوبی دارند؛ اما هرازگاهی هم به پست کسانی می‌خورید که نیت کرده‌اند شما را نیم‌بها یا رایگان به مقصد برسانند.

نجف نرفته کربلایی نمی‌شوند

ایرانی جماعت از هر مرزی خود را به نجف اشرف می‌رساند تا پیش از هرکاری خود را در حریم امن امیرالمومنین ببیند. پاره‌خط نجف-کربلا برای ما ایرانی‌ها تعریف دیگری دارد. کمتر کسی از ایرانی‌ها مستقیم به کربلا می‌رود، مگر آنکه آنجا موکبی داشته باشد و برای خدمت به زوار از خیر پیاده‌روی بگذرد. خود عراقی‌ها اما اغلب از خانه‌هایشان تا کربلا را پیاده می‌آیند. فرقی نمی‌کند ساکن بصره باشند یا الاماره؛ 10 روز طول بکشد تا 20 روز، موکبی سر راه‌شان باشد یا نه؛ راه‌شان را از شهرشان پیاده آغاز می‌کنند. برای همین از اوایل ماه صفر در جاده‌های بین‌شهری زائران زیادی دیده می‌شوند که پیاده در حال طی‌کردن مسیر هستند. به نجف که می‌رسند ایرانی‌ها شهر را شلوغ کرده‌اند. حالا چند سالی می‌شود که به‌خاطر شلوغی جمعیت خیلی‌ها به جای پیاده‌روی در مسیر 82 کیلومتری نجف-کربلا، از مسیرهای دیگری عبور می‌کنند. طریق‌العلماء معروف‌ترین آنهاست؛ مسیری که در زمان حزب بعث اغلب از آنجا عبور می‌کردند.

مسیر طریق العلماء در کنار رود فرات قرار دارد و از بین نخلستان‌های نجف عبور می‌کند. این مسیر معروف به مسیر علماست و بیشتر بومی‌های این منطقه این مسیر را برای رسیدن به کربلا انتخاب می‌کنند. حالا این مسیر هم انتخاب خیلی از ما ایرانی‌ها شده است. اگرچه اغلب در این مسیر بومی‌ها هستند ولی ایرانی‌ها هم کمابیش در این مسیر دیده می‌شوند؛ اما با وجود مسیرهای فرعی به سمت کربلا، مسیر اصلی رنگ و بوی دیگری دارد. فارسی‌ زبان رایج و رسمی در این مسیر است و عراقی‌ها هم بیشتر نقش میزبان را در این مسیر ایفا می‌کنند.

عمود اول

کمتر مسلمانی پیدا می‌شود که دلش نخواهد در این راهپیمایی شرکت کند و بخشی از تاریخی باشد که این سال‌ها در حال رقم خوردن است. بزرگترین گردهمایی جهان اسلام این روزها در حالی رقم می‌خورد که حضور ایرانی‌ها بیشتر از سال قبل و سال‌های قبل‌ترش شده است. ظاهرا لغو موقت ویزا برای زائران ایرانی کار خودش را کرده است و مسیر را برای همه هموار کرده؛ ستاد اربعین هم امسال سنگ تمام گذاشته و با مذاکره با دانشگاه‌ها و مدارس و نهاد و ارگان‌ها مرخصی چندروزه‌ای را برای همه مجاز کرده است. حمل‌ونقل زمینی و هوایی تمرکزش را به مقصد عراق معطوف کرده و خلاصه عشق حسین همه چیز را برای این قرار عاشقانه فراهم می‌کند. اداره گذرنامه کشورمان هم امسال صبورانه یک به یک گذرنامه‌ها را برای زائران صادر و حتی برای آنان که گمان می‌رفت ممکن است به خاطر دریافت گذرنامه‌شان از این سفر پربرکت

جا بمانند، یک برگه خروج موقت صادر کرد؛ برگه‌ای که فقط برای عراق اعتبار دارد و فقط برای این چند روز. گویی این برگه‌های عبور موقت اعتبارشان را از حسین گرفته‌اند، وگرنه کجای دنیا می‌توان دید فردی با یک برگه مهرشده و بدون داشتن گذرنامه بین‌المللی از کشوری به کشور دیگری سفر کند و نه‌تنها از او بازخواست نکنند که با آغوش باز هم او را بپذیرند.

عمود ورودی کربلا(ع)

 به عمود 200 که برسید، تازه مطمئن می‌شوید که از حومه نجف خارج شده و مسیر رنگ و لعاب دیگری به خود می‌گیرد. موکب‌ها از حالت ایستگاه‌های صلواتی به مهمانسرایی تمیز و مجلل تغییر چهره می‌دهند. امسال تعداد موکب‌های ایرانی هم زیاد شده و در بین موکب‌های عراقی قابل تشخیص هستند. مردم عراق همچنان با عشق زوار را برای صرف چای یا وعده‌ای به موکب‌شان دعوت می‌کنند. روزها اما هوا حسابی گرم می‌شود و گاهی دمای هوا تا 40 درجه هم بالا می‌رود. به همین دلیل از اذان ظهر تا حوالی ساعت پنج مسیر خلوت می‌شود و اغلب زائران این ساعت‌ها را در موکب‌ها استراحت می‌کنند. موکب‌داران در این هوای گرم ساعت‌ها کنار قابلمه‌ها و ماهیتابه‌های داغ با گرمای زیاد شعله‌ها مشغول پخت و پز برای زائران هستند. از یکی از آنها که کنار یکی از اجاق گازها ایستاده و مشغول سرخ‌کردن حجم زیادی سیب‌زمینی و بادمجان بود، پرسیدم در این مکان و هوای گرم چه می‌کنی، با لبخند جواب داد: «عشق حسین داغ‌تر است.»

راست می‌گفت؛ فقط عشق به حسین می‌توانست در این روزها که انسان‌ها درگیر زندگی و معیشت خود هستند، عده‌ای کار و زندگی و پس‌انداز یک‌سال کار و تلاش خود را رها کنند و به طریق نجف تا کربلا بیایند و به زائران حسینی خدمت کنند.

زیست شبانه در طریق‌الحسین

در مسیر نجف به کربلا می‌توان زیست شبانه را به معنای واقعی کلمه تجربه کرد. مسیرها همچنان شلوغ است و چون هوا خنک‌تر است خیلی از کسانی که بچه کوچک همراه‌شان هست در این ساعت حرکت می‌کنند. موکب‌ها کمابیش خدمات ارائه می‌دهند و اتفاقا در شب از صف‌های طولانی خبری نیست. کل مسیر چراغانی شده و هرازگاهی از کنار زائری رد می‌شوید که یک باند سیار به کوله‌اش بسته و نوحه‌ای را با صدای بلند پخش می‌کند. نوحه پخش می‌کند و شما را جلوجلو می‌برد به کربلا. می‌برد به آنجا که برای رسیدن به آن نه خستگی راه را می‌فهمید و نه تاول‌های پایتان را می‌بینید. اصلا نمی‌فهمید چطور می‌گذرد و چطور می‌گذرانید. در این راهپیمایی مقصد مسیر است و هر آنچه برای شما خاطره می‌ماند از همین مسیر است. موکب‌های ماساژ و غذاهای عربی که حتی اسم‌شان را نمی‌دانیم برایمان خاطره می‌شوند و اما کیست که نداند راهپیمایی اربعین چیزی فراتر از همه این خدمات دلنشین و محبت‌آمیز است.

عمود سلام بر حسین(ع)

 از عمود ۱۱۰۰ تا ۱۳۹۰ به علت باریک‌شدن راه تعداد موکب‌ها کم می‌شود. از موکب 1390 به بعد دیگر تقریبا وارد شهر کربلا شده‌اید. حتی عقب‌تر، عمود 1300 را که پشت سر بگذارید، کم‌کم خانه‌ها و چراغ‌های شهر را می‌بینید. موکب‌ها کمر به کمر هم برپا شده‌اند. برخی‌ها اسپندی دود می‌کنند و برخی دیگر مسیر را آب و جارو می‌کنند. بوی کربلا را می‌شود از همان چند فرسخی حس کرد. به عمود 1399 عمود سلام می‌گویند. عمودی که همه خستگی‌ها فراموش می‌شود. چشمتان آنجا به حرم حضرت ابوالفضل روشن می‌شود. فقط کافی است چند دقیقه‌ای را آنجا بایستید و به زائرانی که از این عمود رد می‌شوند، نگاه کنید. پیر و جوان ندارد، پیاده و سواره بر ویلچر و کالسکه، هرکسی که به این عمود می‌رسد، ناخودآگاه از حرکت می‌ایستد.

بین‌الحرمین، قلب تپنده شیعیان

بین‌الحرمین کربلا در ایام اربعین پرشورتر از هر زمان دیگری میزبان زائران از اقصی نقاط جهان است؛ زائرانی که راه عاشقی را طی کرده و خود را به محفل عاشقان اباعبدالله‌الحسین در کربلا رسانده‌اند. حال و هوای تشکل‌ها و گروه‌های مردمی، موکب‌ها، خادمان سیدالشهدا و افرادی که با نذورات خود در حال پذیرایی از زائران هستند، دیدنی و وصف‌ناشدنی است. اینجا بین‌الحرمین است؛ جمعیت، در فاصله میان دو حرم، این‌سو و آن‌سو می‌روند و بی‌اختیار طواف می‌کنند؛ از موجی که آرام آنها را به این سو و آن‌سو می‌کشاند. می‌روند و می‌آیند و نگاه از ضریح برنمی‌دارند. بین‌الحرمین در قرق عاشقان حسین است؛ عاشقانی که گوش بر همه شایعات بسته‌اند و چشم به حسین دوخته‌اند و اکنون در این جای مقدس به مراد رسیده‌اند.