تببین آداب بندگی در جلد نخست کتاب اخلاق اسلامی + دانلود
به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، مرکز تدوین درسی حوزه های علیمه کتاب درسی، با عنوان آداب بندگی را منتشر کرده است.
در طول تاریخ تشیع، حوزه های علمیه متناسب با شرایط دوره های تاریخی؛ عهده دار فهم، تبلیغ و اجرای دین بوده و به نشر معارف اهل بیت برای قلوب مشتاق و تشنگان حقیقت اهتمام داشته اند.
بی تردید، دستیابی به این هدف، نیازمند تربیت نیروهای متخصص و کارآمد است. از آنجا که استاد، شاگرد و کتاب درسی سه رکن مهم در هر نظام تعلیم و تربیت است، برنامه ریزی متناسب با اهداف ونیازهای هر دوره، نیازمند وجود اساتید توانمند و تدون متون درسی متناسب با آن است.
از اقدامات قالب توجه در چند سال اخیر بازنگری در برنامه آموزشی حوزه علمیه است و به این منظور برای آموزش هر یک از علوم حوزوی، توسط گروهی از صاحب نظران، اهداف و سرفصل هایی تنظیم می شود و سپس دفتر تدوین متون درسی در راستای این برنامه جدی آموزشی تلاش می کند تا با بهره گیری از میراث گذشتگان؛ علوم مختلف حوزوی را متناسب با مراحل آموزشی در قالب کتاب های به هم پیوسته درسی تدوین و ارائه کند.
یکی از این مجموعه کتاب ها، کتاب های اخلاق اسلامی است که برای مرحله شناخت آموزش دانش اخلاق اسلامی برای طلاب در نظر گرفته است.
نخستین ماده درسی از این مجموعه در یک مجلد، به بیان مباحث مقدماتی و آداب بندگی اختصاص دارد که با همکاری دفتر تدوین متون درسی، معاونت آمورش و معاونت تهذیب حوزه های علمیه آماده شده است.
ساختار کتاب
این نوشتار تخستین کتاب از حلقات آموزش اخلاق و آداب اسلامی است که مطابق با سر فصل های مصوب نگاشته شده است و هرچند تبیین مطلوب موضوعات مهم و متنوع مباحث مقدماتی و آداب بندگی؛ زمانی بیش از زمان اختصاص داده شده را می طلبد، ولی با توجه به اهمیت این مباحث؛ در نگارش این کتاب کوشش شده است تا مطالب اساسی در هر یک از آداب ذکر شده متناسب با همین زمان کوتاه بیان شود.
این کتاب از مباحث مقدماتی و شش فصل با عنوان های: نماز، روزه، قرآن کریم، دعا، مسجد و زیارت و توسل تشکیل شده است.
سخنی با اساتید:
آموزش اخلاق اسلامی که متکفل حوزه مهم وسیعی از معارف دینی است، برای طلاب علوم اسلامی امری ضروری می باشد و در برنامه جدید حوزه علمیه، آموزش این دانش به صورت نظام مند و در سطح دومین مرحله آموزش شناخت پیش بینی شده است.
مرحله دوم، مرحله شناخت تفصیلی یا به عبارتی، رساندن طلاب به توانایی درک و فهم و تفسیر مفاهیم آموزه های اخلاقی برای تشخیص فضائل از رذائل و دستیابی به ملاک های واضح و روشن در برخوردها و رفتارهای اخلاقی است.
هدف از این مرحله نیز زمینه سازی جهت تخلق به اخلاق اسلامی و حل مسائل شخص و اجتماعی در حوزه تربیت اخلاقی است که برخی از شاخصه های این مرحله عبارت است از:
الف: تعمیق درک مفاهیم و اصطلاحات و اشاره به مفاهیم و اصطلاحات فرعی و علم اخلاق؛
ب: تعمیق درک قواعد و قضایای اساسی و اشاره به قضایای فرعی علم اخلاق؛
ج: بیان ساختار تفصیلی علم اخلاق و تحلیل روابط موجود بین عناصر و اجزای مباحث علم اخلاق.
بیان مباحث اخلاقی در قالب سلسله مراحل آموزشی، زمینه را برای ورود به مباحث بالاتر و تحصصی فراهم می کند و سطح تخصصی اخلاق به ویژه با رویکرد فقه اخلاقی، خود از شاخصه های خاصی برخوردار است.
در فقه و آیات و روایت سه طیف اقدام صورت می پذیرد:
استظهار: تفسیر متن با بهره گیری از قواعد ادبی و قواعد زبانی علم اصول؛
تفریع: تطبیق مفاهیم و قواعد عام و کلی بر مصادیق و موارد؛
تحلیل: کشف روابط و علل انتساب حکم به موضوعی، برای مثال، در روایت بیان شده است که: «دلیل التفکر الصمت».
فهم ظاهر این روایت چندان پیچیده نیست، ولی در اینکه چه نسبتی بین سکوت و شکل گیری فرایند تفکر وجود دارد نیاز به تحلیل است.
با وجود اختصاص این شاخصه ها به مراحل تخصص، تلاش شده است تا حد امکان؛ نکات روش شناختی در اهتمام به سند روایات؛ تحلیل و مفردات و تحلیل محتوا اعمال شود؛ البته در مرحله بعد به تدریج رویکرد تخلیل بیشتر خواهد شد.