کتاب «ایضاح الاحوال فی احکام الحالات الطارئه علی الاموال»

به گزارش خبرگزاری رسا، کتاب «ایضاح الاحوال فی احکام الحالات الطارئه علی الاموال»، اثر «مرحوم سیداحمد شبیری زنجانی» در گروه علمی «فقه و اصول» در بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه در سال 1398 شایسته تقدیر شناخته شد.

در بخشی از چکیده این کتاب می‌خوانیم: توجه به شرایط استثنایی در ابواب مختلف فقهی، یکی از لوازم مهم تصدی مقام افتا و پاسخگویی به مسائل شرعی است. از نشانه‌های تسلط مجتهد بر زوایای فقه، استحضار و اطلاع او از این‌گونه مسائل و شرایط استثنایی است. یکی از این مسائل، حالات مختلفی است که بر اموال و املاک اشخاص عارض می‌شود.

بنا بر قاعده عقلایی و اصل اولیه شرعی، تصرف در هر ملکی، بدون جواز مالک آن، مجاز نیست؛ اما در شرایطی خاص، خداوند متعال اجازه داده است که در اموال دیگران، بدون اجازه ایشان، تصرف شود؛ مثلاً در حالتی که مالی گمشده یا صاحبش مفقود یا مجهول باشد، خداوند متعال اجازه داده است به نحوی مشخص در آن مال تصرف و تکلیف آن مشخص شود.

مرحوم آیت الله زنجانی، با تسلط کم نظیر بر ابواب فقه، در کتاب ایضاح الاحوال فی احکام الحالات الطارئة علی الاموال، بیست و دو حالت را جمع‌آوری کرده که در هر یک از این حالات، مجوز شرعی تصرف در مال غیر، بدون اذن صاحب مال، صادر شده است. اگرچه این کتاب را نمی‌توان اثری استدلالی به حساب آورد؛ اما مؤلف فقید، ضمن گردآوری این حالات، به اجمال اقوال فقها و برخی ادله تفصیلی آنها را نیز در هر یک از این مسائل یادآور شده است.

این کتاب، نخستین بار، حدود 70 سال پس از تألیف، تصحیح، تحقیق و چاپ شده است.

کتاب «ایضاح الاحوال فی احکام الحالات الطارئه علی الاموال»، اثر «مرحوم سیداحمد شبیری زنجانی» در گروه علمی «فقه و اصول» که در بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه شایسته تقدیر شناخته شد، از سوی انتشارات« مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام» منتشر شده است./998/