بر اساس این گزارش، در ابتدا بخش‌هایی از رمان «نامه آخر» توسط امیرحسین فتحی فرزند اعظم بروجردی خوانده شد.
در ادامه مراسم هادی خورشاهیان با دعوت از اعظم بروجردی از وی خواست تا در خصوص رمان «نامه آخر» و شکل تاریخیِ این رمان توضیح دهد.
* بروجردی: رمان «نامه آخر» یک تحلیل تاریخی نسبت به مسئله مهدویت است
اعظم بروجردی با تشکر از گروه پهلوان و بیان اینکه رمان «نامه آخر» ابتدا به صورت نمایشنامه بوده است،گفت: این رمان یک تحلیل تاریخی نسبت به مسئله مهدویت است و برای نوشتن این رمان به جز مطالعات تاریخی و دینی، تحقیقات میدانی نیز داشتم. با توجه به وضعیت فعلی جامعه و جهان آن را به صورت رمان داستانی نوشتم.
وی در ادامه افزود: شخصیت‌های رمان «نامه آخر» در نمایشنامه به صورت بدون پرداخت و کوتاه و کلیدی آمده بودند، اما در رمان دامنه داستانیِ هرکدام از شخصیت‌ها گسترش یافته است.
این مولف در پاسخ به نقد ِکارشناس برنامه در خصوص عدم پرداخت گسترده نسبت به شخصیت‌های اصلی داستان همچون خاتون و پهلوان گفت: این شخصیت‌ها برداشتی از شخصیت‌های بزرگان دینی ما بودند و من از درک تمام ابعاد وجودی امام زمان (عج) و حضرت زهرا (س) ناتوانم و شاید از این لحاظ نتوانستم به خوبی این شخصیت‌ها را توصیف کنم.
بروجردی در ادامه افزود: در گذشته شعری با این مضمون از حضرت علی (ع) خواندم که “ای نویسندگان، آنچه می‌نویسید سرنوشت خودتان است”. از همان روز سعی کردم تا کتاب‌هایم را به گونه‌ای بنویسم که پایانش با روشنی به اتمام برسد.
* بصیری: اصلی‌ترین نمود در رمان «نامه آخر» پهلوان است
سپس مریم بصیری از نویسندگان شناخته شده کشورمان به بیان نقد و نظرات خود درباره این اثر پرداخت و اظهار داشت: این کتاب از لحاظ خوشخوانی، طراحی جلد و رسم الخط نسبت به دیگر کتاب‌ها به خصوص در حوزه ادبیات داستانی شاخص‌تر است. در این رمان یک تاریخ قدیم، تاریخ معاصر و تاریخ مهدویت داریم که به خوبی با هم تلفیق و بیان شده است. بحث مهدویت در این رمان خیلی خوب در کنار هم قرار گرفته و ترکیبی زیبا را افریده است.
در ادامه بصیری تاریخچه پهلوان و پهلوان پروری در ایران باستان و زرتشت را بیان کرد و افزود: در ابتدا فرهنگ پهلوانی در فرهنگ ایرانی بوده است که شامل ایثار، جوانمردی و آیین خاصی در دوران زرتشت بود و بعد از ورود اسلام و شیعه به ایران و ویژگی‌های حضرت علی از جمله قدرت جسمانی،جوانمردی و… به فرهنگ پهلوانی و آیین زورخانه‌ای اضافه شد و نمادهایی نیز از این دست همچون در چوبی و .. در زورخانه‌ها است.
بصیری در ادامه افزود: اصلی‌ترین نمودی که در رمان وجود دارد، پهلوان است. پهلوانان غریب آشنایند. زیرا همه پیش زمینه ذهنی‌ای از پهلوانان داریم اما این نویسنده است که ابعاد و ویژگی‌های این یک پهلوانِ خاص را برای ما باز می‌کند. در این کتاب عنوانِ کشتی نجات آورده شده که ما در احادیث و روایات شخصیت مورد اشاره را داریم یا در پرداختِ شخصیت خاتون، بانوی هندی که ویژگی‌هایی شبیه فضه دارد. اینکه کسی بتواند خرده روایات اسلامی را در ادبیات پهلوانی و در قالب داستان بیاورد، کار بسیار دشواری است.
بصیری در خصوص متن رمان «نامه آخر» گفت: این رمان به زبان ساده از ادبیات فولکلور و ضرب المثل‌ها و … به گونه ای بهره برده است که برای همه اقشار جامعه قابل درک است.
بصیری در نقد رمان «نامه آخر»، به بی‌زمانی و بی‌مکانی آن اشاره کرد و نکاتی در خصوص ویرایشِ مجدد رمان نیز گفت.
در انتها بخش‌های دیگری از رمان توسط آرزو افشاریان خوانده شد و با دعوت از نویسندگان و کارشناسان ادبیات داستانی از رمان «نامه آخر» رونمایی شد./د 101/ش
منبع: منانشر