کتاب «اسلام شناسی» منتشر شد

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، مؤسسه بوستان کتاب وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم کتاب «اسلام شناسی» نوشته عبدالحسین خسروپناه دزفولی را منتشر و روانه بازار نشر کرد.

اسلام، آخرین دین الهی و کامل ترین آیین زندگی است که در سال 610 میلادی در شبه جزیره عرب توسط پیامبر خاتم محمد مصطفی(ص) ظهور کرد؛ انسان هنگامی از معارف ناب آخرین ودیعه الهی بهره مند می شود که چشم طمع از دنیا ببندد و از نیرنگ شیطان رهایی یابد و عقل و دل در ورطه بندگی خداوند به کار بندد و به درک پیام وحی اهتمام ورزد.

اسلام دینی تک بُعدی، و فقط دستورهای عبادی بنده با خدا نیست، بلکه پیام او در عرصه های مختلف حیات بشر ظهور دارد و به نیازهای فطری انسان توجه کرده است. اسلام در بعد بینش (باورها)، منش (ملکات اخلاقی) و کنش (رفتار فردی و اجتماعی) گویای پیام الهی به سی مردمان جهان است و با ارائه الگویی شایسته و بایسته از زندگی، مدعی تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان تا قیامت است؛ از این رو، شناخت اسلام امرى ضروری بوده و بدون شک از مهم ترین وظایف هر مسلمان و آزاداندیشی است که در پی کشف حقایق است.

مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه، در راستای رسالت ارزشمند خود در این برهه از زمان و به دنبال تأکید و دستور مدیر وقت حوزه های علمیه و دبیر محترم شورای عالی، حضرت آيت الله مقتدایی و مصوبه شورای معاونان محترم، معاونت بین الملل وقت حوزه علميه، زمینه تالیف کتابی با عنوان «اسلام شناسی» را فراهم و به مخاطبان عرصه داخل و بین الملل عرضه کرد.

برای این امر مهم، شورایی علمی متشکل از حجج اسلام آقایان محمدحسن زمانی، عبدالحسین خسروپناه، محمدحسین مختاری، محمدعلی داعی نژاد، اکبر فرجام فر، محمد رضایی، سیدمحمدحسین آل ایوب، مدیر ارتباطات بین الملل و علی امیر خانی، مدیر وقت مطالعات بین الملل، تشکیل شد و براساس مصوبات جلسه، قرار شد در قالب کتابی، شورا سرفصل های آن را مشخص کند و یک نفر از اعضای شورا نیز کار تدوین را بر عهده بگیرد که با رأی شورا، این کار بر عهده حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه گذاشته شد و این اثر فاخر با همت ایشان تدوین گردید.

نگارنده، سفرهای متعددی به کشورهای آسیایی، اروپایی، آفریقایی و سایر مناطق جهان داشته و با دانشمندان و عالمان ادیان دیگر، حتى مفتی های اهل سنت دیدار کرده است و بیشتر این متفکران، خواستار مجموعه ای جامع در شناخت آموزه های اسلام بودند. همین امر سبب شد تا اثر حاضر را با محور شناخت ابعاد گوناگون اسلام تدوین و تنظیم و به تمام تشنگان حقیقت تقدیم کنم.

کتاب «اسلام شناسی» بر اساس مباحث کتاب های کلام نوین اسلامی، منظومه فکری امام خمینی، منظومه فکری آیت الله العظمی خامنه ای و سایر آثار نگارنده، تدوین شده است. برخی موضوع ها نیازمند شرح مفصل تر است، اما با نگاه به هدف کلان این اثر ـ که جامعیت و اختصار است ـ سعی شده مباحث اسلام شناسی با نگارشی شیوا تحریر و از تفصيل مطالب اجتناب شود. کتاب حاضر با عنوان اسلام شناسی در چهارده فصل گویای مطالب ذیل است.  

ساختار کتاب:

فصل اول این اثر با عنوان «کلیات» است که آشنایی با مفاهیم ابتدایی دین اسلام، فرقه ها و مذاهب موجود منابع شناخت اسلام و مرجع فهم روشمند اسلام، از مطالب مهم آن است.

فصل دوم با عنوان «معرفت شناسی»، مشتمل بر چیستی معرفت، امکان معرفت، اقسام معرفت، ابزارها و و معرفت و ارزش و معیار معرفت با نگاه به معرفت شناسی اسلامی است. تفصیل این مطالب در کتاب فلسفه معرفت، تالیف نگارنده، از نشر معارف آمده است.

«خداشناسی» عنوان سومین فصل کتاب «اسلام شناسی» است که مباحث خداشناسی مشتمل بر برهان های اثبات وجود خدا، توحید و مراتب آن، صفات ثبوتیه و سلبيه الهی، شرک و مراتب آن، افعال الهی، عدل الهی و قضا و قدر الهی را دربردارد.

در فصل چهارم این اثر به «جهان شناسی» پرداخته شده و مطالب این فصل مبتنی بر شناخت جهان است و در آن به انواع جهان بینی، آشنایی با عوالم هستی، چگونگی پیدایش جهان طبیعت در قرآن، فلسفه آفرینش جهان، فلسفه شر در عالم، فلسفه و آفرینش شیطان اشاره شده است.

همچنین در فصل پنجم با عنوان «انسان شناسی» مکه مشتمل بر مهم ترین مسائل شناخت انسان است، مطالیب همچون چگونگی آفرینش انسان، ساحت های وجودی انسان، فطرت یا سرشت انسان، ستایش و نکوهش انسان در قرآن، جبر و اختیار، کمال و خوشبختی انسان و نگرش اسلام به جامعه و تاریخ آمده است. این مباحث در کتاب «انسان شناسی اسلامی»، تألیف نگارنده، از نشر معارف نیز به تفصیل بیان شده است.

در فصل ششم این اثر، «دین شناسی» بررسی شده است و از مباحث این فصل می توان به چیستی دین و نیاز انسان به آن، ضرورت الهی بودن دین، نقد نظریه تجربه دینی، حقیقت وحی، ریشه گرایش به دین و نظریه فطرت، پلوراليسم دینی و نگرش اسلام به ادیان بزرگ جهان اشاره کرد.

فصل هفتم درباره «نبوت شناسی» است؛ نبوت شناسی مشتمل بر مباحث نبوت عامه و خاصه است که مطالب آن عبارت اند از: چیستی نبوت، تبیین کلامی نبوت، اثبات نبوت، ضرورت قرانی، بعثت پیامبران، ضرورت کلامی بعثت پیامبران، شرایط نبوت و ویژگی های پیامبران، اثبات نبوت پیامبر اسلام، اعجاز قرآن و صیانت قرآن.

«امامت شناسی» عنوان فصل هشتم کتاب است که در این فصل پس از نبوت شناسی و مطالب آن مشتمل بر چیستی و تعریف امامت، تفاوتهای شیعیان و اهل سنت در موضوع امامت، حقیقت امامت در قرآن، اثبات امامت، مراتب و کارکردهای امامت، امامان دوازده گانه، شفاعت و مهدویت آمده است.

فصل نهم نیز درباره «معادشناسی» است که مشتمل بر مباحث مهمی نظیر چیستی، امکان و اثبات معاد، کارکردهای معادباوری، منازل آخرت و دیدگاههای زندگی پس از مرگ است.

نویسنده در فصل دهم به «آشنایی با احکام و حقوق شرعی» می پردازد. بخش قابل توجهی از آموزه های قرآن و روایات مرتبط با احکام اسلامی، اعم از فردی و اجتماعی است که این فصل عهده دار تبیین اجمالی مباحث آن است؛ مهم ترین مطالب این فصل، احکام عبادات، احکام معاملات، احکام سیاسی و اجتماعی اسلام، احکام خانواده، احکام جزایی، احکام هنر، احکام خوردنی ها و آشامیدنیها، احکام برده داری و حقوق بشر در اسلام و حقوق محیط زیست در اسلام هستند.

در فصل یازدهم با عنوان «اخلاق و عرفان»نیز چیستی اخلاق اسلامی، نظام اخلاقی اسلام(مبانی اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی، اخلاق جنسی، شناخت مسائل اخلاقی، معنویت اسلامی) و عرفان نظری و علمی اسلام تبیین شده است.

«نظام های اجتماعی» عنوان فصل دوازدهم این اثر است و نگارنده در این فصل کوشیده است به گستره نظام های اجتماعی، نگاهی اجمالی داشته باشد. این نظام های اجتماعی عبارت اند از: نظام عبادی، نظام تربیتی، نظام خانواده، نظام سلامت، نظام فرهنگی، نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام مدیریتی، نظام حقوقی، نظام قضایی، نظام امنیتی و نظام دفاعی.

عنوان فصل سیزدهم «اسلام و مدرنیته» است؛ در این فصل با معرفی مدرنیته و رابطه اسلام و مدرنیته، مباحث مهمی از قبیل اسلام و مدرنیسم، نسبت اسلام و مدرنیسم، اسلام و پست مدرنیسم، اسلام و ایدئولوژی، اسلام و علوم طبیعی، اسلام و علوم انسانی، اسلام و تکنولوژی اسلام و هنر، اسلام و جامعه مدنی، اسلام و رسانه و اسلام و محیط زیست توضیح داده شده است.

فصل چهاردهم این اثر هم درباره «اسلام و تمدن» است و در این فصل به بیان تاریخچه درخشان و دوران طلایی مسلمانان اشاره شده است و مباحث این فصل عبارت اند از: چیستی تمدن، نقش اسلام در تمدن بشری، تبیین تمدن نوین اسلامی، ان عناصر تمدن نوین اسلامی، ویژگی های تمدن اسلامی، اسلام تمدن ساز و آسیب شناسی تمدن اسلامی.

برشی از کتاب:

توحید و مراتب آن

توحید، مهم ترین اصل دین اسلام و تمام ادیان ابراهیمی شمرده می شود؛ توحید، به معنای یکی دانستن و در اصطلاح اهل کلام، یگانه دانستن و یکتاشمردن خداوند است و به توحید نظری و عملی دسته بندی می شود؛ توحد نظری از گونه اعتقاد قلبی و توحید عملی از گونه اعتقاد همراه با عمل است.

توحید نظری، اعتقاد به یگانگی خداوند در قلمرو ذات، صفات و افعال الهی است. قِسم دوم از مباحث وحدانیت الهی، توحید عملی است. این بخش از توحید، چیزی جز ثمره شیرین زندگی بخش اندیشه ها و باورهای توحیدی در قلمرو رفتار انسان نیست و به مراتبی هم چون توحید در عبادت و توحید در اطاعت تقسیم می شود.

نظام اخلاقی اسلام