نگاهی به کتابخانه آستان مقدس حضرت معصومه
به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، حجتالاسلام والمسلمین علی فتحالله زاده در گفتوگویی در رابطه با ظرفیتهای کتابخانه حرم مطهر اظهار کرد: حرم مطهر حضرت معصومه سلامالله علیها از گذشته کتابخانه داشته ولی روز به روز توسعه پیدا کرده و ظرفیت آن افزایش یافته است ولی در دو سه دههی گذشته توسعهی بیشتر و بهتری یافته است.
وی با بیان اینکه کتاب خانه آستان مقدس فاطمی محل مراجعه و مطالعه بوده است، افزود: کتاب، کتابخانه و حوزه همیشه کنار هم بودهاند بنابراین چون در گذشته حرم حضرت معصومه سلامالله علیها چند حوزه علمیه داشته و تمام هزینههای آن را حرم تقبل میکرده کتابخانه هم داشته است؛ زمین مدرسه فیضیه کنونی متعلق به حرم بوده و درب آن به حرم باز بوده؛ بالای همان درب و ایوان صحن عتیق امام هادی علیهالسلام کتابخانه آستانه بوده.
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد حرم مطهر کریمه اهل بیت سلامالله علیها ادامه داد: شاه بیگم خانم آنجا را در عصر صفویه ساخته است بنابراین دستکم از عصر صفویه تاکنون کتابخانه حرم وجود داشته، هرچند ظرفیت آن کمتر از ظرفیت کنونی بوده است.
وی با بیان اینکه در دو دهه اخیر به شکل صعودی آمار کتابهای کتابخانه و موضوع کتابها افزایش پیدا کرده است، گفت: از دهه سی و چهل هم دستورالعملهای مربوط به کتابخانه و قوانین کتابخانه موجود است، البته مصاحبههای شفاهی مربوط به کتابخانه نیز در حال انجام است که باید استخراج شود تا ببینیم شکلگیری کتابخانه دقیقاً مربوط به چه زمانی بوده است.
فتحالله زاده با اشاره به اهداف ترسیم شده برای کتابخانه آستان مقدس فاطمی، اظهار کرد: ما برای کتابخانه سه هدف کلی را دنبال میکنیم، هدف نخست، پیگیری امور پژوهشی است که کتابخانه حرم مطهر حضرت معصومه سلامالله علیها، پژوهش محور است یعنی منابع گسترده دینی کتابخانه برای استفاده پژوهشی طلاب و حوزههای علمیه در اختیار آنها قرار گیرد.
وی افزود: هدف دوم ما دیجیتالی کردن کتابخانه است که برای رسیدن به این هدف کتابخانه دیجیتال را فعال کردهایم، در نرمافزار آذرخش اطلاعات کتابخانه، موزه و اسناد حرم وارد شده و برخی از آثار و منابع آن نیز بارگذاری شده و پژوهشگران و محققان میتوانند به صورت حضوری و غیرحضوری مراجعه کنند و هدف سوم ما گسترش بخش امانی کتابخانه است که در حال حاضر این بخش خدمات ارائه میدهد اما به دنبال این هستیم که به شکل گستردهتر و تخصصیتر این بخش به مراجعان خدمات ارائه دهد.
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد حرم مطهر کریمه اهل بیت سلامالله علیها ادامه داد: راهاندازی کتابخانه کودک و نوجوان به منظور معرفی منابع دینی برای مخاطب کودک و نوجوان و ارائه مهارتهای کتابخوانی و ترویج فرهنگ کتابخوانی بخشی از برنامههای جانبی کتابخانه حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها است.
وی با بیان اینکه کتابهای خطی، سربی و سنگی هرکدام به صورت جداگانه در کتابخانه نگهداری میشوند، افزود: بیش از چند هزار جلد کتاب خطی، چاپ سربی و چاپ سنگی در کتابخانه داریم که فهرستنویسی شده و برخی دیگر نیز در حال ورود اطلاعات و فهرست نویسی است و همه این کتابها در شرایط خاصی نگهداری میشوند.
فتحالله زاده ادامه داد: یکی دیگر از بخشهای کتابخانه، بخش آرشیو رسانهها است که یکی از غنیترین آرشیوها است، برخی از نشریات و مجلات از ۷۰ سال پیش یا بیشتر در کتابخانه وجود دارد. فهرستنویسی آنها آغاز شده و میتواند برای پژوهشگران مفید باشد.
وی با بیان اینکه کتابخانه حرم مطهر نزدیک به دویست هزار جلد کتاب دارد، افزود: همچنین بخش عمدهای از کتابهای ما، فهرستنویسی و ورود اطلاعات نشده است، و برخی از کتابها هم تکراری است و به همین خاطر کتابهایی که چند نسخه یا چند دوره داریم با اجازه هدیه دهنده و اجازه شرعی به کتابخانههای که از این کتاب نسخهای ندارند، اهدا میشود.
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد حرم مطهر کریمه اهل بیت سلامالله علیها گفت: گاهی ما از یک منبع ۱۰ دوره داریم و یک کتابخانه دیگر ممکن است یک دوره هم نداشته باشد که این کتابهای به کتابخانههای روستایی، شهری، مساجد یا کتابخانهای که اولویت دارد، بر اساس اولویت به نام همان اهداکننده، اهدا میشود و مورد استفاده قرار میگیرد.
وی بیان کرد: از عموم پژوهشگران و صاحبان اندیشه، به ویژه طلاب عزیز تقاضا و دعوت میکنم به موزه، کتابخانه و مرکز اسناد بیایند و از منابع مکتوب و تاریخی ما بازدید کنند، همچنین اگر طرح، پیشنهاد و ایدهای دارند ارائه بدهند تا به نام خودشان اجرایی شود./826/د102/ف