جامعه‌شناسی فقه منتشر شد
حجت‌الاسلام فاضل حسامی، کارشناس مسائل اجتماعی و خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا از انتشار کتاب «جامعه‌شناسی فقه» به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خبر داد.
وی با بیان این‌که جامعه‌شناسی فقه به بررسی جامعه‌شناختی احکام امضایی اسلام با تأکید بر احکام مربوط به خانواده می‌پردازد، افزود: این کتاب پژوهشی در قلمرو جامعه‌شناسی فقه و دین است که به ارایه طرحی نو و زاویه‌ای جدید در جامعه‌شناسی دین برای دفاع از احکام نورانی اسلام می‌پردازد.
حجت‌الاسلام حسامی، فقه اسلام و شیعه را مبتنی بر فطرت دانست و با بیان این‌که این معارف به راحتی قابل درک است، خاطرنشان کرد: علت این‌که در احکام اسلامی احکام ارجاعی بسیاری وجود دارد، مطابقت آن با فطرت است و این‌که برخی در برابر آن مقاومت می‌کنند، علت‌های دیگری دارد.
وی با اشاره به وسعت قلمرو احکام امضایی در اسلام، فعالیت بر روی احکام امضایی مربوط به خانواده را مورد نظر قرار داد و گفت: احکام امضایی مربوط به خانواده را از زوایای متفاوتی مانند جامعه‌شناسی می‌توان دید و آثار و پیامدهای آن را بررسی کرد.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: مبنای تحلیل در پژوهش فوق نظریه کارکردگرایی قرار داده شده و چون کارکردگرایی آثار اجتماعی را مورد بررسی قرار می‌دهد، با جستجوی ادبیات مشابه کارکرد در فقه به بحث مفاسد و مصالح می‌رسیم و متوجه می‌شویم همان‌طور که در کارکردگرایی کارکرد مثبت و منفی داریم در دین هم ضرر یا مفسده داریم.
وی با بیان این‌که کارکرد و دین در این پژوهش معادل‌سازی شده است، افزود: مبنای تحلیل نظریه کارکردگرایی، قلمرو آن درباره خانواده و این‌که کدام احکام مربوط به خانواده امضایی و کدام امضایی نیست در سه سطح خُرد، میانه و کلان قابل بررسی است.
حجت‌الاسلام حسامی معرفی احکام امضایی خانواده، سابقه نظری بحث دیرکردگرایی، ریشه‌های کارکردگرایی و مفاهیم مرتبط و تحلیل‌های کارکردی احکام امضایی را از فصل‌های کتاب جامعه‌شناسی فقه برشمرد و گفت: در فصل اول این پژوهش، احکام امضایی مربوط به خانواده با مستندات آن در دوازده حکم امضایی شمارش شده است.
وی تصریح کرد: سابقه نظری بحث کارکردگرایی و معنای آن در ادبیات دینی و تحلیل این کارکردها در قرآن کریم و روایت معصومین(ع) مورد بررسی قرار گرفته است و در فصل سوم، ریشه‌های کارکردگرایی، مفاهیم مرتبط، انواع کارکردها و کارکردگرایان برجسته معرفی شده است.
این کارشناس مسائل اجتماعی و خانواده با اشاره به فصل چهارم ابراز داشت: در این فصل کارکردهای احکامی که در فصل اول معرفی شده مانند اصل ازدواج، کارکردهای خانواده، تعدد زوجات، منع ازدواج با محارم، نفقه و مانند آن را مورد بررسی قرار داده‌ام.
وی یادآور شد: در مقدمه این کتاب به اندیشه‌های مسلمانان معاصر همچون امام خمینی(ره)، علامه طباطبایی و شهید مطهری درباره کارکردگرایی اشاره شده است.
گفتنی است، جامعه‌شناسی فقه در 175 صفحه به قیمت دو هزار و دویست تومان از سوی انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم منتشر شده است. /920/ن601/ع