۶ تصور غلط درباره فرزندآوری/ عوارض مرگبار سقط جنین
گاهی خانواده در شرایطی است که توقع فرزنددار شدن را ندارد و فکر میکند نمیتواند آن را بپذیرد. در این شرایط، والدین یا دچار کشمکش با خود هستند و یا برخی از آنها به از بین بردن فرزند خود فکر میکنند؛ با این تصور که شاید مشکلاتی که دارند کمتر شود. این افکار موجب میشود افراد با عجله و تحت تأثیر هجوم احساسات و افکار منفی به سوی راه نادرست از بین بردن جنین حرکت کنند. براساس آمارهای وزارت بهداشت، تنها حدود 30 درصد سقط جنینها توسط کادر درمان و مابقی موارد، توسط خود زوجین و در خانهها انجام میشود.
سقط جنین یکی از اشتباهترین اقداماتی است که در چنین شرایطی ممکن است برخی از زوجین آن را انتخاب کنند؛ اما در چنین شرایطی مادر باید چند سؤال را از خود بپرسد: آیا من صاحب این جنین هستم و تصمیمگیری درباره زندگی او در اختیار من است؟ آیا این جنین امانت خدا به من نیست؟ آیا این جنین به غیر از من که مادر او هستم حامی و پناهی دارد که از حق حیات او دفاع کند؟ سقط جنین از جهت اخلاقی و شرعی چه حکمی دارد؟
یافتن پاسخ این سؤالات، تأثیر مهمی بر پیشگیری از انجام چنین اقدام ناپسندی دارد.
در عین حال چند دلیل وجود دارد که باعث میشود والدین به از بین بردن و کشتن جنین خود فکر کنند از جمله برخی کلیشهها و انگارههای ذهنی نادرست که با اصلاح و نگاه منطقی به آنها، مطمئناً بسیاری از زوجین از سقط جنین منصرف خواهند شد:
رها شدن از باورهای غیرعلمی و نادرست اما رایج
- تصور ممنوعیت بارداری در سن بالا یکی از تصوراتی است که ممکن است مادر را به سوی سقط جنین سوق دهد. با وجود این، از نظر پزشکی بارداری بالای 35 سال هیچ منعی ندارد و فقط شاید نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشد؛ با همین نگاه طی سالهای اخیر در کشورهای غربی تعداد بارداری زنان 35 تا 44 سال بطور معناداری روند افزایشی داشته است.
- بارداری با فاصله کم از فرزند قبلی نیز یکی دیگر از انگارههای ذهنی نادرستی است که ممکن است باعث شود مادر را به فکر از بین بردن حیات فرزند خود بیندازد. در حالی که در فاصله کم بین زایمان تا حاملگی بعدی (حتی کمتر از 6 ماه) میتوان از شرایط مادر و جنین و نوزاد قبلی به خوبی مراقبت کرد و صرفاً با رسیدگی مناسب از لحاظ پزشکی و تغذیهای، میتوان در فاصلههای کم نیز باردار شد.
- برخی تصور میکنند جنین در هفتههای نخست بارداری صرفاً یک لخته خون است؛ این باور نیز نادرست است که جنین در هفتههای اول فقط یک لخته خون یا تکه گوشت است و از بین بردنش اشکالی ندارد و او هیچ حسی نسبت به این مرگ دردناک ندارد!
- رها شدن از برخی سنتها و رسوم مانند ناپسند و زشت دانستن بارداری در دوران عقد نیز یکی از دلایلی است که زوجین را به سمت این انتخاب نادرست سوق میدهد، در حالی که زوجین باید توجه داشته باشند که خانم و آقا در دوران عقد از نظر قانونی و شرعی زن و شوهر هستند و فرزنددار شدن هیچ منع عقلی و شرعی ندارد بلکه این سقط کردن و قتل فرزند است که غیراخلاقی و زشت است.
- برخی توقعات مانند جنسیت جنین نیز یکی از دلایل عجیب سقط جنین به شمار میرود. مطلوب و دلخواه نبودن جنسیت جنین به هیچ عنوان دلیل موجهی برای قتل و از بین بردن او نیست و قطعاً خداوند بهتر میداند که خیر و صلاح هر زوجی چیست و به چه کسی دختر بدهد و به چه کسی پسر.
- وضعیت اقتصادی خانوار نیز یکی از مسائلی است که متأسفانه به افزایش سقط جنین در کشور دامن میزند. برنامهریزی مجدد مالی و اقتصادی متناسب با فرزند جدید یکی از راهکارهایی است که میتواند به بهبود این وضعیت و منصرف شدن از سقط جنین کمک کند. از سوی دیگر توجه به وعده خالق یکتا در قرآن که میفرماید «فرزندان خود را از ترس فقر نکشید ما شما و آنها را روزی میدهیم. کشتن آنها گناهی بسیار بزرگ است.» اهمیت زیادی دارد و ورود فرزند جدید میتواند با گشایش مالی و برکت در رزق و روزی همراه باشد؛ در هر حال هیچ مشکلی با ریختن خون حل نمیشود بلکه گرهها کورتر خواهد شد. انتخاب پزشکی که بیشتر حمایتگر باشد و به مدیریت شرایط جسمی و روحی و خانوادگی شما کمک کند نیز میتواند از این انتخاب نادرست ممانعت کند.
در عین توجه به این نکات، زوجین باید بدانند که سقط جنین عوارض بسیار زیادی نیز برای مادر به دنبال دارد. از جمله این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مرگ: باید توجه داشت که براساس آمار موجود سقطهای غیر ایمن عامل حدود 13 درصد از موارد مرگ و میر (حدود یک مورد از هر هشت مورد مرگ مادر) هستند. این تعداد معادل 4700مرگ در سال محاسبه شده است.
بستری در بیمارستان: برآورد میشود که هر ساله حدود 5 میلیون نفر از زنان در سراسر جهان به دلیل عوارض ناشی از سقطهای القایی در بیمارستانها بستری میشوند. تعداد قابل توجهی از این افراد، خانمهایی هستند که به دنبال عوارض ناشی از سقطهای غیرایمن به بیمارستان مراجعه میکنند.
خونریزی: یکی از شایعترین عوارض سقط غیرایمن بوده و میتواند به دلیل پاره شدن واژن، گردن رحم، رحم، بافتهای رحمی، عفونت و به دلیل باقی ماندن بقایای بارداری در بسیاری از موارد رخ دهد.
عفونت: عفونت به دنبال سقط غیرایمن معمولاً به دلیل باقی ماندن بقایای بارداری، ضربه و روشهای غیراستریل رخ میدهد. در صورتی که عفونت درمان نشده یا به صورت ناقص درمان شود میتواند سبب عفونت عمومی بدن، شوک سپتیک، نارسایی در عملکرد ارگانهای حیاتی، اختلالات انعقادی و عقیم شدن در آینده شود.
سوراخ شدن و آسیب ارگانهای درون شکم: وارد شدن جسم خارجی به دستگاه تناسلی یکی از علل شایع آسیبهای مرتبط با سقط است. وارد کردن جسم خارجی نهتنها سبب آسیب به دستگاه تناسلی و سوراخ شدن رحم میشود، بلکه میتواند سبب آسیب و سوراخ شدن لولههای رحمی، تخمدانها، روده، روده بزرگ، مثانه و سایر اعضای داخل شکم شود. عوارض سقط همچنین میتواند سبب کاهش توان باروری خانمها شود.
افسردگی: در بررسیهای انجام شده دیده شده است که اختلالات خلقی از جمله افسردگی در خانمهایی که سابقه سقط را دارند بیشتر دیده میشود. میزان بروز افسردگی با تعداد سقط افزایش مییابد.