لباس، پرچم نمایان وجود انسان

لباس و پوشش یکی از شئون انسانی بوده که به ویژگی های گوناگون فردی، اجتماعی انسان بستگی داشته و می توان آن را پرچم وجود آدمی و نشان دهنده اعتقادات و فرهنگ و آداب و رسوم وی دانست.

لباس وجه تمایز انسان و دیگر موجودات زنده است؛ با آن بدن خویش را پوشانده و شکل ظاهری خود را آراستگی می بخشد.

در گذشته، انسان هنگامی که در پوشش و لباس از حد شناخته شده خارج شد، اسلام به عنوان دینی جامع، کامل و برنامه ریزی شده برای هدایت نازل شد تا قواعد و آداب پوشش مناسب را به او آموزش دهد.

یکی از ویژگی های دین اسلام که سبب شده مسلمانان علاوه بر عقاید خود با دیگران متفاوت باشند، لباس و پوشش است؛ دینی که برای آداب معاشرت ها و رفتارهای مناسب، برنامه ریزی دقیقی برای انسان ها ارائه داده و سبب شده تا انسان در هر کاری به آموزه های دینی خود بازگردد، بدون شک در مسأیل دنیایی و مادی نیز برای انسان ها برنامه ریزی حساب شده ای دارد.

کسانی که می پندارند مسأله لباس در اسلام یک مسأله شکلی و ظاهری بوده و هر شکل و ظاهری بدون معنا و مضمون است، سخت در اشتباه هستند؛ این افراد باید به تاریخ بنگرند و از آن عبرت بگیرند.

پوشش و لباس در اسلام نه تنها یک مسأله حاشیه ای نبوده، بلکه یک مسأله اساسی است که برای زنان و مردان یکسان اما نوع آن برای هر یک متفاوت است.

از این رو درباره اهمیت لباس و پوشش در فرهنگ اسلامی با حجت الاسلام محمد علی قاضی دزفولی، امام جمعه دزفول، به گفت و گو نشستیم که در ادامه تقدیم خوانندگان می شود.

رسا - لباس از منظر اسلام باید چه ویژگی های داشته باشد؟

پوشش و پوشانده شدن امری فطری بوده و انسان های نخستین برای پوشش خود از برگ درختان لباسی تهیه کرده و می پوشیدند. در دین اسلام لباس همراه با کیفیت، نوع و رنگ آن نشان دهنده شخصیت انسان ها بوده و بر همین اساس می توان از نوع پوشش شخص، طرز تفکر و نوع اندیشه آن را مشخص کرد.

از دیگر ویژگی های لباس در اسلام، منفی و ضد ارزشی نبودن آن بوده، خداوند در قرآن کریم به شدت مسلمانان را از پوشیدن آنچه کافران می پوشند نهی کرده و این برای مشخص شدن انسان مسلمان از کافر است.

عدم تشبه به کفار در پوشش، بدین معنی است که مسلمانان هیچ گاه نباید در لباس، کفش، کلاه، انگشتر، گردن بند و سایر پوشیدنی ها، خود را شبیه کافران سازند؛ همچون پوشیدن کراوات، پاپیون و لباس هایی با مدل ها و تصاویر مخصوص به کفار که شعار و فرهنگ آن ها است.

همچنین لباس نباید تحریک کننده شهوت جنسی و غریزه حیوانی انسان ها باشد و از نظر روحی نیز لباس نباید سبب از بین رفتن طراوت و شادابی و نشاط باشد. بنا بر این لباس و پوشش هم باید زیبا و مناسب بوده و هم سبب شخصیت بخشی به انسان و محترم نشان دادن آن شود.

رسا - معیارهای اساسی انتخاب لباس مناسب کدامند؟

در اسلام برای انتخاب لباس چهار معیار اساسی و مهم قرار داده شده است که در شرط نخست، لباس باید حد واجب شرعی را پوشانده و حرمت انسان را حفظ کند.

شرط دوم، لباس باید فتنه انگیز و محرک شهوت نباشد. گاهی لباس پوشاننده مقدار لازم است، اما سبب تحریک شهوت انسان می شود؛ پوشیدن این لباس نیز حرام است.

شرط سوم همان گونه که بیان شد، لباس کافران برای مسلمانان حرام بوده اما پوشیدن لباس های ویژه مسلمانان و نیز لباس های مشترک جامعه اسلامی و کافران جایز است و اشکالی ندارد؛ شرط چهارم، هر گونه لباس، آرایش و رفتاری که موجب انگشت نما شدن آدمی در میان دیگران شود، ممنوع است. بنا بر این نوع لباس، باید با آموزه های دینی و فطرت انسانی همسو باشد؛ زیرا پوشش و حجاب در ادیان گذشته نیز جایگاه ویژه ای داشته است.

رنگ و مدل لباس باید به گونه ای باشد که اسلام به آن شفارش کرده و در این مورد نیز احادیث و روایت های فروانی وجود دارد که به خوبی ویژگی های اخلاقی، انسانی و اسلامی لباس را برای ما مشخص می کند.

لباس های بیش از اندازه شفاف، کوتاه و تنگ برای مسلمانان سفارش نشده و این به سبب نمایانگری و شهرت آن ها است.

رسا - چگونه می توانیم جوانان را به سمت لباس اسلامی جذب کنیم؟

انتخاب رنگ، مدل، ظاهر مناسب و جذاب برای لباس می تواند در گرایش جوانان به سوی استفاده از لباس های اسلامی تاثیر زیادی داشته باشد.

رنگ ها آن چنان در روح و روان آدمی اثر می گذارند که موجب تغییر رفتار وی می‌شوند و این نوع تغییر، سبب دگرگونی در ویژگی ها و شخصیت افراد می‌گردد؛ رنگ مغز را تحریک می‌کند و در نتیجه بر اعصاب و روان انسان اثر می گذارد .

دین مبین اسلام به صورت ظریفی اثرهای حداقل و ضعیف را در نظر دارد و این که این اثرهای ضعیف چه مثبت و چه منفی در صورت تکرار می‌توانند منجر به تأثیر کلی و محسوس شوند.

امروزه لباس هایی وجود دارند که با آموزه های اسلامی سازگار نیستند؛ لباس های با مارک های گوناگون غربی و غیر اسلامی از این جمله هستند.

در نتیجه اگر بتوانیم جوانان را بر اساس فرهنگ دینی و اسلامی تربیت کنیم و از جذب شدن آن به فرهنگ غربی جلوگیری کنیم، در جامعه با مشکل فرهنگی رو به رو نخواهیم شد و این نیازمند فرهنگ سازی گسترده است.

ما باید برای جوان وظایف و کاربرد لباس را شرح دهیم؛ آنها باید بدانند که لباس فقط یک پوشش نیست بلکه نوعی فرهنگ و عقیده است.

قرآن کریم همسر را به لباس همسر دیگر تشبیه کرده بنا بر این جوانان باید توجه کنند که این اهمیت پوشش را نشان می دهد. همچنین آنها باید متوجه باشند که در آموزه های مذهبی ما از لباس به عنوان پوشش دهنده کاستی ها و عیب ها یاد شده و از لباس به عنوان نشان دهنده شخصیت انسان ها یاد گردیده است؛ بنا بر این آن ها نباید لباسی بپوشند که نشان دهنده شخصیت پوچ و بیهوده باشد. اما باید توجه داشت، قبل از این که به جوانان بگوییم چه لباسی بپوشند، باید فلسفه و حکمت لباس را برای آن ها شرح دهیم.

رسا - نقش لباس در تهاجم فرهنگی چیست؟

لباس و پوشش ابزاری دو سویه بوده، از یک سو می توان از آن به عنوان پوشش و از سوی دیگر از آن به عنوان نماد یاد می شود. غربی ها برای ترویج فرهنگ مبتذل خود از لباس استفاده می کنند؛ آن ها با ترویج فرهنگ برهنگی سعی دارند اخلاق اسلامی در جامعه را هدف قرار دهند. افزایش آمار طلاق و از هم پاشیدگی خانواده، نتیجه گسترش این فرهنگ شیطانی است.

یکی از راه های کشورهای غربی برای ضربه زدن به فرهنگ ناب اسلامی که رهبر انقلاب بارها بر آن تاکید کردند، همین استفاده نادرست از لباس و پوشش در جامعه است.

همان گونه که گفته شد، کشورهای بیگانه از لباس به عنوان ابزاری برای پیشبرد برنامه های خود در کشورهای اسلامی استفاده می کنند؛ آنها برنامه های مخرب خود را به روی لباس ها طرح ریزی کرده و به تبلیغ آن ها می پردازند. به عنوان نمونه شرکت های بزرگ بین المللی برای بازاریابی اهداف خود و تبلیغ فرهنگی خاص، از لباس ها، به ویژه لباس های ورزشی استفاده می کنند و این نشان دهنده اهمیت اثر تبلیغی لباس است.

رسا - آیا لباس در انحرافات اخلاقی جامعه نقش دارد؟

در صورتی که افراد در انتخاب لباس کارآمد و مناسب دقت لازم را نداشته باشند، بی اختیار راهی را خواهند پیمود که دشمنان برای آن ها طراحی کرده اند و آن راه انحراف و ناهنجاری ها در جامعه است.

انتخاب لباس های نامناسب علاوه بر ایجاد ناهنجاری، سبب گسترش شهوت گری در جامعه شده، فرهنگ را به سوی نابودی می کشاند و این سبب زیان رسانی به جوانان و افراد گوناگون جامعه است. بنا بر این توجه به آموزه های اسلامی و معیارهای انتخاب پوشش در جامعه، کشور را از گزند آسیب های دشمنان ایمن می سازد و سبب رشد ایمان و تقوا در جامعه می گردد.

رسا - توصیه شما به مسؤلان برای جلوگیری از تهاجم فرهنگی و تبلیغ لباس غربی چیست؟

مسؤلان باید توجه داشته باشند، امروزه لباس راه خاموش و بدون صدای ورود اندیشه های غربی به خانواده ها و جامعه است؛ برهنگی یکی از نمونه های ترویج فرهنگ غربی بوده، آنها آگاه هستند هنگامی که مردی برهنگی زنان دیگر را ببیند، نسبت به همسر خود بی رغبت شده و تنوع طلبی او سبب از هم گسستگی خانواده اش می شود.

به یقین اگر خانواده که اساسی ترین رکن جامعه بوده، دچار آسیب شود، جامعه نیز در پی آن به انحراف کشیده خواهد شد.

ما نیازمند تلاش مسؤلان در زمینه تقویت پایه های خانواده و رشد فرهنگ ازدواج هستیم، که این خود سبب جلوگیری از به انحراف کشیده شدن جوانان و پیروی آنها از فرهنگ غربی می شود.

گسترش و ترویج لباس اسلامی_ایرانی یکی دیگر از راه هایی بوده که مسؤلان با توجه به آن می توانند برای رویارویی با ترویج فرهنگ و لباس های غربی اقداماتی انجام دهند.

در پایان باید گفت که بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی جامعه امروزی، ناشی از تهاجم فرهنگ غربی و رشد فرهنگ شیطانی برهنگی است.

رسا - با تشکر از این که وقت خود را در اختیار ما قرار دادید.

/9452/403/ر