نشست علمی «فقه و انتخابات» برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی فقه و انتخابات، امروز با سخنرانی حجج‌اسلام حسین جوان‌آراسته، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و رضا اسلامی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در دانشگاه ادیان و مذاهب قم برگزار شد.

در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام مجید رجبی، دبیر علمی این نشست با بیان این که از نگاه امام خمینی(ره) اسلام همان حکومت است و احکام اسلام قوانین حکومت محسوب می‌شوند، ابراز داشت: وظیفه اصلی ما در حکومت اسلامی این است که باید با تطبیق فروع بر اصول قوانین این حکومت را کشف کنیم و در مسأله ای مانند انتخابات باید ببینیم چه حکمی برای حکومت و مردم دارد.

در ادامه حجت‌الاسلام اسلامی به بحث حکم فقهی انتخابات در اسلام اشاره کرد و گفت: انتخابات در نگاه شیعی زیرمجموعه بحث حجیت قول اهل خبره است و در مقابل ما اهل سنت انتخابات را زیرمجموعه حجیت قول اهل حل و عقد می‌دانند.

وی با بیان این که افکار عمومی در نظام اسلامی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، گفت: ائمه(ع) هم به افکار عمومی بسیار توجه داشتند و به خاطر همین افکار عمومی بود که امام حسن(ع) تصمیم به صلح با معاویه گرفت.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بخش دوم سخنان خود با بیان این که ولایت در نگاه شیعه انتصابی است، اظهار داشت: انتخابات در اسلام به این معنی است که فقیهی را انتخاب کنند که مردم از او حرف شنوی بیشتری داشته باشند و در افکار عمومی نفوذ بیشتری داشته باشد و از این نظر نقش مردم در نظام امت و امامت روشن می‌شود.

وی با بیان این که شورش بر علیه نظام در هیچ جای دنیا قابل اغماض نیست، افزود: این که در مسأله فتنه مقام معظم رهبری کوتاه آمدند و رحمت ولایی خود را نشان دادند به خاطر افکار عمومی بود و افکار عمومی تا این اندازه می‌تواند در نظام اسلامی مؤثر باشد.

در ادامه حجت‌الاسلام جوان‌‌آراسته با اشاره به بحث مشروعیت انتخابات در اسلام اظهار داشت: در میان فقهای شیعه دو نوع دیدگاه در رابطه با حاکم اسلامی وجود دارد که یک دیدگاه قائل به انتصاب است که اکثر متقدمین و فقهای متأخر قائل به این هستند و دیدگاه دوم هم انتخاب است که برخی از متأخرین مانند آیت‌الله منتظری قائل به آن هستند.

وی با بیان این که قائلان به نظریه انتصاب هم مقبولیت ولایت را شرط می‌دانند، ابراز داشت: در میان قائلان به نظریه انتصاب دو رویکرد وجود دارد که دیدگاه اول این است که فقیه منصوب از جانب خدا می‌تواند بر مردم اعمال ولایت کند ولی دیدگاه دوم می‌گوید باید اعمال ولایت بر مردم با رضایت مردم باشد و اگر امت راضی نباشد اعمال ولایت جایز نیست.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: مبنای فقهی انتخابات چه در نظریه انتخاب و چه در نظریه انتصاب تفاوتی با هم ندارند زیرا در هر دو نظریه، انتخاب رییس‌جمهور و دیگر قوا از شؤون ولی فقیه است و این که ولی فقیه با گذاشتن یک فیلتر چند مصداق را برای انتخاب مردم تعیین می‌کند به خاطر جلب آراء و افکار عمومی جامعه است./843/پ۲۰۲/س