راه‌ها در شرق فرات به روی اردوغان مسدود است

به گزارش خبرگزاری رسا، جانین دی جیوانی، دبیر بخش خاورمیانه مجله نیوزویک و کارشناس امنیت بین‌الملل در اندیشکده نیوامریکن‌فاوندیشن، در روزنامه گاردین از خیانت به کرد‌های سوریه نوشت که با دستور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، برای خروج نیرو‌های امریکایی از سوریه انجام شده؛ آن هم درست در همان هفته‌ای که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه گفته که قصد دارد به روژاوا حمله کند.

 

شکی در این نیست که تصمیم ناگهانی و تا اندازه زیادی عجیب و غریب ترامپ به معنای خیانت تمام‌عیار امریکا به کرد‌ها بود که انتظار ماندن نیرو‌های امریکایی در کنار خود را داشتند تا به این وسیله از یورش همه‌جانبه اردوغان به شرق فرات جلوگیری شود. حالا که ترامپ با این تصمیم به آن‌ها خیانت کرده و دست کم تا دو هفته بعد تمام نیروهایش را از سوریه خارج می‌کند، اردوغان هم می‌گوید که حمله به شرق فرات را به تعویق می‌اندازد، اما حرکت کاروان‌ها و تجهیزات نظامی ترکیه به سمت مرز سوریه دلالت بر عزم او برای حمله دارد.

 

نکته مهم اینجا است که حتی اگر اردوغان واقعاً در خیال هجوم به شرق فرات و یکسره کردن کار کرد‌ها باشد باز او مسیری دشوار در پیش روی خواهد داشت؟

 

به نظر می‌رسد که مشکلات او از همین ابتدای کار شروع شده است. فرانسه با فرصت‌طلبی از این خیانت ترامپ می‌خواهد سریع جای خالی امریکا را در سوریه پر کند و به همین دلیل است که نه تنها می‌گوید در سوریه می‌ماند بلکه حمایت خود را از کرد‌های سوریه یا نیرو‌های اتحاد دموکراتیک سوریه اعلام کرده و مشاوران امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، هم در کاخ الیزه فرانسه با هیئت سیاسی این نیرو‌ها به سرپرستی الهام احمد دیدار کرده‌اند.

 

از طرف دیگر، نیرو‌های ارتش سوریه به همراه یگان‌هایی از نظامیان روسی وارد آن سوی شرق فرات شده و در منطقه‌ای به نام العریمه در غرب منبج مستقر شده‌اند. گفته شده که استقرار این نیرو‌ها در نزدیکی منبج بدون هماهنگی با نیرو‌های اتحاد دموکراتیک نبوده است.

 

در واقع، کرد‌های سوریه که حالا با خیانت امریکا مواجه شده‌اند برای دفاع از خود در مقابل اردوغان چاره‌ای جز توسل به هر وسیله‌ای ندارند؛ چه جلب حمایت نه چندان قابل اطمینان فرانسوی‌ها باشد و چه آوردن ارتش سوریه و متحد روسی آن به منطقه خود باشد. معلوم نیست که کرد‌ها برای به دست آوردن این حمایت‌ها باید چه هزینه‌ای را بپردازند، اما دست‌کم تا اینجای کار موفق بوده‌اند و حمایت‌های پیدا و پنهان پاریس و دمشق از آن‌ها خشم ترکیه را برانگیخته است.

 

ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه، به نحو بی‌سابقه‌ای برای ارتش سوریه خط و نشان کشیده و گفته که اگر نیرو‌های وابسته به دولت سوریه به نیرو‌های ترکیه‌ای مستقر در ایست‌های بازرسی استان ادلب حمله کنند، «ما دنیا را بر سرشان خراب خواهیم کرد.» مولود چاوش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، از سوی دیگر به فرانسه نسبت به حمایتش از یگان‌های مدافع خلق، بخش عمده نیرو‌های دموکراتیک سوریه، هشدار داده و می‌گوید که حمایت از این نیرو‌ها برای کسی سودی نخواهد داشت.

 

به هر ترتیب، اردوغان که فکر می‌کرد خیانت ترامپ به سود او برای دست‌اندازی به شرق فرات تمام می‌شود، حالا با موانع جدی روبه‌رو شده به خصوص اینکه همراهی یگان‌هایی از روسیه با ارتش سوریه در نزدیکی منبج پیامی روشن به او است.

 

این پیام به معنای آن است که برای یورش به شرق فرات نمی‌تواند چندان روی حمایت روسیه حساب کند که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، بیشتر تمایل به از سر گرفتن معامله‌ای بین کرد‌های شرق فرات با دمشق دارد تا یورش ترکیه به آن منطقه و پیچیده‌تر شدن اوضاع سوریه.

 

شاید به دلیل همین موانع است که اردوغان دست‌کم ترجیح داده جنگ لفظی با بنیامین نتانیاهو، رژیم صهیونیستی، به راه بیندازد تا به جای اوضاع شرق فرات، افکار عمومی را به سوی این جنگ لفظی جلب کند.

 

این تحلیلی است که تارنمای دبکا مطرح کرد و به نظر می‌رسد که چندان هم به دور از واقعیت نباشد، به خصوص اینکه جنگ لفظی اردوغان چندان وجه میدانی ندارد و دولت رژیم صهیونیستی بعد از تجربه تلخ اخیر در خان‌یونس دچار فروپاشی درونی شده و نتانیاهو هم با انتخابات زودهنگام به فکر پیدا کردن راه‌حلی برای مشکلات شخصی و سیاسی‌اش است.

 

در هر صورت، اردوغان با رضایت از خیانت ترامپ به کرد‌های سوریه ماشین جنگی خود را به سمت مرز سوریه حرکت داده، اما به نظر می‌رسد که راه او برای رسیدن به مرکز کرد‌های سوریه در قامشلی و کل منطقه کردنشین به نام روژاوا مسدود باشد. /۱۰۱/۹۶۹/م