عجب از صفات مذموم نفسانی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله محمدباقر تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی، شب گذشته به صورت مجازی در تشریح کتاب چهل حدیث امام خمینی(ره) گفت: یکی از رذائل اخلاقی که انسان ممکن است به آن مبتلا شود این حالت نفسانی است که انسان به آنچه دارد و انجام می دهد حالت شگفتی و ابتهاج داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه توجه انسان به داشته‌هایش متفاوت است، ادامه داد: دارایی‌های انسان یا از امور منفی است و یا به امور مثبت مربوط می شود، اگر این حالت شگفتی و ابتهاج به هر کدام تعلق بگیرد آن حالت مذموم خواهد بود اما شدت نفرت و مذموم بودن این حالت در امور منفی بیشتر از امور مثبت است.

آیت‌الله تحریری افزود: این حالت نفسانی می تواند با توجه به امور نکوهیده ظهور پیدا کند برای مثال، اگر انسان به بدی عمل خود توجه کند و آن را حسن بداند به طوری که این حالت برای او عجب و سرور بیاورد و یا اگر عبد نسبت به پروردگارش منت بیاورد و نسبت به آن چیزی که پذیرفته آن را به رخ پروردگار بکشاند و به نوعی از پروردگار طلبکار شود این حالت نفسانی مذموم ظهور و بروز پیدا می کند.

تولیت مدرسه علمیه مروی اضافه کرد: محور مذموم بودن این حالت آن است که انسان در نسبت دادن این امور به خود فقط توجه به خود داشته و با این سرور موجب عجب او شود.

وی در ادامه بیان داشت: اینکه انسان با توجه به دارایی‌هایش مسرور شود به گونه ای امر فطری است اما این امر فطری باید با توجهات عقلانی و ایمانی جهت داده شود تا انسان به عجب مبتلا نشود؛ برخی حالات نفسانی انسان اگر با ایمان و عقل همراه شود این کشش‌های طبیعی حسنه خواهد بود زیرا با محوریت ایمان است.

آیت‌الله تحریری با اشاره به اینکه امام راحل صفت عجب را با توجه به متعلقات گوناگونش به سه درجه تقسیم می کنند، ابراز کرد: یکی از درجات عجب در داشتن ایمان است برای مثال اگر کسی به داشتن ایمان مسرور شود به حدی که نتیجه این سرور طلبکار شدن و منت گذاشتن بر پروردگار باشد این حالت نفسانی را عجب می گویند./813/پ202/ب1