امام موسی صدر تاثیرگذارترین افراد در لبنان بود
به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، در برنامه «ضیافت» شبکه قرآن و معارف سیما به بررسی ابعاد شخصیتی و فعالیتهای اجتماعی و سیاسی مجتهد مجاهد آیتالله امام موسی صدر با حضور محمدحسین محمودیان؛ مستندساز و راوی مستندهای روایت فتح اختصاص یافت.
محمودیان که سال ۸۲ مستندی ۱۵ قسمتی درباره زندگی امام موسی صدر تولید کرده است، با بیان اینکه این مستند با موضوع ربوده شدن امام موسی آغاز میشود، اظهار کرد: ایشان در ۲۵ رمضان سال ۱۳۵۷ شمسی مصادف با سوم شهریور، سفر خود را به دعوت رسمی مقامات لیبی به این کشور آغاز کرد و از ۹ شهریور که ربوده شدن ایشان محرز شد تا امروز، با گذشت ۴۳ سال متاسفانه هیچ خبری از امام موسی صدر نداریم.
وی افزود: نمیدانم پیگیریها برای یافتن ایشان یا حداقل خبر موثقی درخصوص وضعیت او، در چه سطحی و چگونه انجام شده است؛ ایشان با شناسنامه ایرانی ربوده شد و یک ایرانی بود و از سوی دیگر ریاست مجلس شیعیان لبنان را برعهده داشت؛ لذا هم مسئولان ایران و هم لبنان باید پیگیری کاملی در مورد وضعیت ایشان ترتیب میدادند. ولی حداقل چیزی که مشهود است این است که در این سالها مردم در جریان این پرونده قرار نگرفتهاند تا بدانند چه بر سر امام موسی صدر آمده و این قضیه مظلوم واقع شده است.
مستندساز امام موسی صدر، با اشارهای به سیر زندگی این عالم مجاهد بیان کرد: اصلیت امام موسی صدر از جبل عامل لبنان و متصل به خانواده سیدصالح شرفالدین است که هم یک روحانی و رهبر شیعیان بود و هم در جنوب لبنان کشاورزی میکرد؛ ایشان قیام مردم لبنان و جبل عامل را علیه عثمانی وقت رهبری میکرد. دولت عثمانی فردی به نام احمد جزار به معنی سلاخ را برای سرکوب قیام شیعیان مامور میکند و او پسر سیدصالح شرفالدین را در مقابل چشمان پدرش دار میزند و خود سید صالح را به عکا و به عراق تبعید میکند. ایشان در عراق پسری به اسم سید صدرالدین داشته است که به او ملحق میشود.
محمودیان ادامه داد: خداوند به صدرالدین پسری میدهد به نام اسماعیل که پدرش را خیلی زود از دست میدهد؛ او به اصفهان میرود و دروس علوم دینی را فرا گرفته، مراتبی را طی میکند و برای گذران مراتب عالی حوزه به عراق میرود. در عراق با فرزند دختر مرحوم کاشف ازدواج میکند و از این ازدواج خدا فرزندی به نام سید صدرالدین به او میدهد که پدر امام موسی است. سیدصدرالدین در عراق تحصیلات خود را به اکمال رسانده، جواز اجتهاد خود را از آیات عظام سیدکاظم یردی وآخوند خراسانی دریافت میکند و عازم مشهد میشود. او در مشهد با فرزند یکی از نوابغ روزگار به نام آیتالله سیدحسین قمی، مجتهدی که محمدرضاشاه را مجبور میکند قانون منع حجاب را که رضاشاه وضع کرده بود، لغو کند، ازدواج میکند.
وی تصریح کرد: سیدصدرالدین در دوران آیتالله حائری به قم میآید و در اداره حوزه علمیه قم با ایشان همکاری میکند؛ آنجا فرزندش به نام سیدموسی صدر به دنیا میآید؛ سیدموسی در سال ۱۳۱۳ تحصیل را آغاز میکند؛ سپس وارد دبیرستان شده و همزمان آموزش علوم دینی را نزد پدر و برادرش سیدرضا صدر که از اعاظم حوزه بوده، آغاز میکند تا اینکه سطوح حوزه را به اتمام میرساند. کاظم صدر برادرزاده امام موسی، نقل میکرد که عمو میخندید و میگفت اولین بدعت را من و آقای بهشتی گذاشتیم که به دانشگاه رفتیم! لذا ایشان از دانشگاه تهران لیسانس حقوق در اقتصاد را اخذ کرده و همزمان دروس حوزه را هم به اتمام میرساند. پنج سالی به منظور گذران دروس تکمیلی حوزه به نجف میرود و اجازه اجتهاد دریافت کرده و در محضر اساتیدی همچون آیتالله حکیم، آیتالله خویی، آیتالله سیداسماعیل صدر، امام خمینی (رحمت الله علیه) و اساتید دیگری تلمذ میکند.
وی افزود: امام موسی بعد از اتمام دروس حوزه در نجف، به ایران میآید؛ مرحوم حجتالاسلام دوانی در اینباره میگوید که دلیل سفر ایشان به ایران نامهای بود که ما برای ایشان فرستادیم و نوشتیم که ما تعدادی از طلاب حوزه علمیه قم مجلهای به نام «مکتب اسلام» راهاندازی کردهایم و به حضور شما نیاز داریم که ایشان در اجابت به آن نامه به قم آمدند و با ما همکار شدند و مقالات اقتصادی مجله مکتب اسلام را ایشان مینوشتند. امام موسی در دوران حضور در نجف، یکی دو سفر خارجی دیگر میرود که از جمله به لبنان سفر میکند؛ سیدعبدالحسین شرفالدین از بزرگان لبنان که در سفر به ایران با امام موسی صدر آشنا شده بود، از ایشان دعوت میکند که به لبنان سفر کند؛ ایشان این دعوت را اجابت کرده و لبنان را از نزدیک میبیند؛ اما ساکن نمیشود و به قم باز میگردد.
وی در خصوص تعامل امام موسی صدر با مسیحیان لبنان گفت: کشیشان لبنانی میگویند ویژگی امام موسی صدر این بود که مستقیماً به ما نمیگفت شیعه شوید، بلکه با زبان خودمان با ما حرف میزد. جالب است که بخش اعظمی از صحبتهای ایشان با مسیحیان از نهجالبلاغه و سخنان اهل بیت است، حتی وقتی به دیدار پاپ میرود قرار بر این بوده که جلسهای ده دقیقهای داشته باشند، ولی به درخواست پاپ این جلسه ساعتها به طول میانجامد.
راوی مستندهای روایت فتح با اشاره به دامنه گسترده فعالیتهای امام موسی صدر وتأثیرگذاری او در بین تمام ادیان لبنان اظهار کرد: دو روستای مسیحی سالها با هم اختلاف و درگیری شدیدی داشتند به طوری که راه روستا را بسته و یکدیگر را میکشتند. آنها برای حل اختلاف خود حتی به بالاترین مقام مسیحی در لبنان مراجعه میکنند، اما نمیتواند مشکل را حل کند و وقتی با امام موسی صدر طرح موضوع میکنند، ایشان موفق میشود مشکل این دو روستا را حل کند.
کارگردان مستند امام موسی صدر، ایشان را یکی از تاثیرگذارترین افراد در لبنان معرفی کرد و گفت: امام موسی در مدت حضورش در لبنان منشأ آثار و حرکات مهم و ماندگاری است. او نگاه جدیدی را پیش روی مردم قرار داد و رفتار حکیمانه او با مردم و صدقش در عمل به آموزههای اسلام موجب شد محبتی در دلها شکل بگیرد که بسیاری از مسیحیان او را همچون مسیح میدانستند.