شب های مافیا پدیده محبوب در دوران کرونا
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، از دیرباز نام مافیا برای ما یادآور باندهای خلاف تبهکاری بود، به دلیل اینکه گروههای خلافکار با اعمال مجرمانه را مافیا خطاب میکردند. اعضای مافیا معمولاً زورگویان بی عدالتی بودند که مردم را اذیت آزاد می کردند و برای رسیدن به منافع سوء خود دست به هر کار مجرمانه ای می زدند، اما مافیایی که موضوع بحث ماست فقط یک بازی است به نام «شب های مافیا»
به گفته محمدرضا علیمردانی گرداننده و روای شب های مافیا ساخته سعید ابوطالب، بازی مافیا اولین بار در دهه ۸۰ میلادی در یکی از دانشکده های روانشناسی یک دانشگاه روسیه اجرا شد و پس از آن به سرعت در پنج قاره دنیا وارد شد و همه جای جهان مافیا را با تفاوت اندکی بازی می کنند.
چند ماهی هست که شبکه سلامت صدا و سیما مسابقه جذاب و هیجانی به نام مافیا را در کنداکتور پخش خود قرار داده است. بازی دیدنی و جذابی که خیلی از مردم با هر سن و سالی در دورهمی ها و مهمانی های خود آن را بازی می کنند.
مافیا شباهت کمی به پانتومیم یا همان ادابازی دارد اما تعداد پلیرهای مافیا بیشتر از ادابازی است و در محتوا و متن بازی هم تفاوت های زیاد و فاحشی با هم دارند، خلاصه این بازی به این نحو است که بازیکنان به دو گروه اکثریت شهروند و اقلیت مافیا تقسیم میشوند که هر کدام از این سایدها متشکل از چند نقش است که هرکدام دارای وظایف مشخص هستند.
این بازی یک مجری دارد که به آن گرداننده یا راوی می گویند. وظیفه راوی مدیریت و کنترل بازی و پلیرها تا پایان مسابقه است. گرداننده به نوعی حکم قاضی یا داور این آوردگاه را هم دارد چون در طول بازی اختیار تنبیه یا اخراج شخصیت خطاکار یا متقلب را دارد.
شهروندان تا انتهای بازی یکدیگر را نمی شناسند، اما با دستور گرداننده اعضای مافیا شب اول چشمها را باز و یکدیگر را شناسایی میکنند. شهروندان از روی اکت و زبان بدن و نوع گفتگو و دفاعیات بازیکنان باید تشخیص دهند که چه کسی مافیا است و چه کسی شهروند است و با رای گیری اکثریت بازیکنان یک شخص را به دفاع آورده و دفاعیات او را شنیده و در صورتی که استدلال ها و توضیحاتش محکمه پسند نباشد مجدداً رای گیری شده و در صورت اکثریت آرا از بازی خارج می شود و در ادامه شب می شود و مافیا اقدام به عضوگیری یا کشتن یکی از اعضای شهروندان می کنند و این رویه تا پایان ادامه دارد تا جایی که تعداد اعضای مافیا با تعداد شهروندان مساوی شود که در این صورت مافیا برنده بازی میشود و پیروزی شهروندان مشروط به شناسایی و خارج کردن تمام اعضای مافیا از بازی است.
مافیا به مانند هر بازی و آوردگاه دیگری دارای نکات مثبت و منفی است.
از نکات مثبت این بازی گروهی و تیمی بودن آن است، چه مافیا برنده بازی باشد چه شهروند در واقع یک تیم بازی را برده است. مافیا صبر کردن را به ما آموزش می دهد، اینکه اگر مناظره یا بحثی در جمع داریم تا نوبت ما نشده صحبت نکنیم، صبر داشته باشیم و از حرف ها و نقدهای دیگران برافروخته و خشمگین نشویم. مافیا خوب دفاع کردن از خود و دوستانمان را به ما یاد می دهد.
در این بازی چون اجازه افشای نقش خود را نداریم برای ثابت کردن خود به دیگر بازیکنان تنها استدلال و فکت و منطق حکمفرماست.
بازی مافیا از نظر اجتماعی و فرهنگی بدآموزی خاصی نداشته و حتی از دیدن نشانه شناسی اگر نگاه کنیم درس ها و آموزش هایی برای بازیگرانش به همراه دارد.
از نظر مذهبی و شرعی هم مغایرتی با آموزه های دینی ما ندارد و حتی دروغ گفتن های شخصیت های ساید مافیا باعث می شود که متوجه بشویم که در صورت نداشتن بصیرت و کیاست کافی هر آدمی می تواند به راحتی ما را فریب دهد.
در بازی شبهای مافیا چه شهروند باشیم چه مافیای بازی حس مسئولیت پذیری و وظیفه شناسی در ما تقویت می شود به نحوی که در هر سایدی که قرار داریم باید از عهده نقشی که داریم به خوبی برآییم و به هم تیمی های خودمان کمک کنیم.
این بازی با هم دیدن و با هم بودن موقع شکست را به ما یاد میدهد. وقتی که برنده میشویم با هم تیمی ها شادی می کنیم، وقتی که بازنده هستیم تنها نیستیم و به همراه تیم بازی را باخته ایم.
نظم و انضباط و تقلب نکردن که در آموزه های دینی ما به آن تأکید شده از لازمه های این بازی جمعی است.
بازی مافیا نیاز به امکانات و شرایط خاصی ندارد، فقط تعداد کاراکتر ها کمی زیاد است.
این بازی همان طور که طرفداران زیادی دارد مخالفانی هم دارد که معتقدند این بازی نکات منفی به همراه دارد.
از آنجا که در این بازی تا انتها مشخص نیست که چه کسی شهروند و چه فردی مافیاست، کاراکتر ها به راحتی نمی توانند به یکدیگر اعتماد کنند، از این رو حس بی اعتمادی را میتواند در بازیکنان و علاقهمندان آن به صورت ناخودآگاه به وجود آورد.
بازیکن نقش مافیا به خاطر عدم افشای نقش مجبور است با تزویر و ظاهرسازی مدام دروغ بگوید و این مداومت و اسرار شاید باعث شود که قبح تزویر و ریا در ذهنش کمرنگ و کمتر شود.
با اینکه وجود اندکی بی اعتمادی برای زندگی و روابط عمومی و مراورده در جامعه لازم است، اما اساس و بنیان زندگی و روابط اجتماعی و اقتصادی و شغلی اعتماد است و باید مواظب بود که این بازی باعث بیاعتمادی کاذب و بیش از حد به زندگی و اطرافیان مان نشود.
و در آخر اینکه بازی مافیا برای ما آموزش و ممارست زندگی در جوامع بزرگ و صنعتی امروز است و توانمندی درونی انسان در این بازی شکوفا می شود این بازی به ما نشان می دهد که اگر درست و سنجیده و خردمند رفتار نکنیم و با تک روی های بدون منطق به راهمان ادامه بدهیم چه عقوبت و سرنوشت تلخی برای خود و جامعه اطرافیانمان به بار می آوریم.