لزوم استفاده حداکثری از فرصت پنجره جمعیتی در دولت آینده
ترکیب جمعیتِ تشکیل دهنده‌ی هر جامعه، بر برنامه‌ریزی‌های مختلف آن جامعه به شدت اثرگذار است و هزینه‌ها و مزایای متفاوتی را برای هر جامعه بدنبال دارد.
به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا،حجت الاسلام مسلم منفرد، عضو شورای راهبردی مجمع ملی فعالان جمعیت توضیحاتی درباره پنجره جمعیتی و تاثیرات آن بر برنامه ریزی‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی کشور ارائه داد.
مسئول کارگروه های تخصصی مجمع ملی فعالان جمعیت، با بیان اینکه بحث جمعیت و تاثیر آن در تمامی برنامه ریزی‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و... موضوعی انکار ناپذیراست، ابراز داشت: «ترکیب جمعیتِ تشکیل دهنده‌ی هر جامعه، بر برنامه‌ریزی‌های مختلف آن جامعه به شدت اثرگذار است و هزینه‌ها و مزایای متفاوتی را برای هر جامعه بدنبال دارد.»
پنجره جمعیتی، فرصتی طلایی برای هر کشور
حجت الاسلام منفرد اصطلاح پنجره جمعیتی را اینگونه توضیح داد: «پنجره جمعیتی یکی از مهمترین مراحل در ساخت سنی یک جمعیت است که با توجه به تبعات آن به ویژه از منظر اقتصادی، اقتصاددانان از آن به عنوان موهبت جمعیتی نام می‌برند. هر گاه در جامعه‌ای حداقل ۷۰ درصد از جمعیت در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال (سنین فعالیت و کار) باشند، اصطلاحا آن جامعه در فرصت پنجره جمعیتی قرار دارد. به عبارت دیگر پنجره جمعیت فرصتی طلایی برای اصلاح ساختارهای جمعیتی و رشد و پیشرفت علمی و اقتصادی است که اگر مغتنم شمرده نشود نه تنها خود تهدید خواهد بود بلکه بعد از عبور از پنجره جمعیتی، امکان مدیریت و ترمیم ساختارهای جمعیتی و تحقق رشد و توسعه بسیار پایین و تقریبا ناممکن می‌شود.»
وضعیت پنجره جمعیتی در ایران
عضو کارگروه جمعیت و خانواده حوزه های علمیه در مورد بازه زمانی پنجره جمعیتی برای هر کشور گفت: «بسیار مهم است که بدانیم پنجره جمعیتی از لحاظ زمانی موقت است و معمولا یک بار در تاریخ جمعیتی هر کشور اتفاق می‌افتد یا تکرار آن به گذشت زمان بسیار زیادی نیاز دارد.»
حجت الاسلام منفرد بازه زمانی پنجره جمعیتی برای ایران را اینگونه توضیح داد: «ایران تا حدود سال ۱۴۱۵ در فرصت پنجره جمعیتی قرار دارد و از حدود ۲۰ سال آینده با بسته شدن پنجره جمعیت روبرو می‌شود. بر این اساس جمهوری اسلامی ایران، برای اصلاح الگوی فرزندآوری، ارتقای ساختار جمعیت پایدار و در ادامه دست یابی به پیشرفت و توسعه همه جانبه، کمتر از ۲۰ سال زمان دارد. البته با توجه به نرخ باروری خوبی که در دهه شصت داشته ایم و متولدین دهه شصت الان در سن کار و تولید هستند، 10 سال آینده، طلایی‌ترین فرصت برای بهره‌گیری از منابع انسانی و اعتلای کشور از جهات مختلف خواهد بود، فرصتی که اگر درست استفاده نشوند برای آیندگان تبدیل به تهدید خواهد شد.»
تاثیر پنجره جمعیتی بر اقتصاد کشور
کارشناس و مدرس حوزه جمعیت، درباره تاثیرات اقتصادی پنجره جمعیتی اظهار داشت: «تأثیرات اقتصادی پنجره جمعیتی ریشه در این واقعیت دارد که در طول دوره‌ای که پنجره فرصت گشوده می‌شود، هزینه‌های عمومی‌ای که در برنامه‌های اجتماعی نظیر آموزش و بهداشت صورت گرفته بود به سمت سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و زیرساخت‌ها هدایت می‌شود. در سطح اقتصاد خرد نیز خانواده‌ها می‌توانند هزینه‌های جاری را به سمت پس‌انداز و ارتقای استاندارد‌های زندگی جهت بدهند.»
منفرد ادامه داد: «مکانیزم‌های ترکیبی و رفتاری پنجره جمعیتی نظیر افزایش عرضه نیروی کار، بهبود و توسعه سرمایه انسانی و افزایش کیفیت جمعیت، کاهش نسبت وابستگی (بار تکفل)، تعامل تغییرات ساختار سنی جمعیت با چرخه زندگی تولید و مصرف، افزایش مشارکت زنان، افزایش قدرت پس انداز و سرمایه گذاری، فرصت طلایی و پتانسیل های زیادی برای اثرگذاری مثبت بر رشد و توسعه اقتصادی فراهم می کند.»
وی گفت: «البته این وضعیت بطور اتوماتیک و خودکار عمل نمی کند بلکه بهره برداری از آن نیازمند بسترهای مناسب اقتصادی، اجتماعی، سیاستی و نهادی است.»
عدم استفاده از فرصت پنجره جمعیتی بخاطر ضعف در سیاستگذاری و برنامه ریزی ها
حجت الاسلام منفرد در ادامه با ابراز تاسف بخاطر عدم استفاده از فرصت پنجره جمعیتی بخاطر ضعف در سیاستگذاری ها و برنامه ریزها در سالهای گذشته ابراز داشت: «متاسفانه طبق آمارهای رسمی، از نیمه دوم دهه هشتاد تا کنون، به دلیل ضعف در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها میزان بیکاری جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به شدت افزایش پیدا کرد و این وضعیت منجر به پتانسیل تحقق نیافته فرصت جمعیتی کشور در دهه اول آن شده است.»
وی بیان داشت: «در صورت تداوم چنین وضعیتی در سال های آینده به ویژه میزان بالای بیکاری جوانان فارغ التحصیل دانشگاهی نه تنها فرصت پنجره جمعیتی به رشد و سود اقتصادی تبدیل نمی شود، بلکه این فرصت استثنائی، به مصیبت و معضل جمعیتی تبدیل و مسائل و چالش های متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را رقم خواهد زد.»
لزوم استفاده حداکثری از فرصت بی نظیر پنجره جمعیتی در دولت آینده
کارشناس و مدرس حوزه جمعیت در پایان عنوان کرد: «بالفعل شدن این سرمایه بالقوه جمعیتی، به عنوان پایه و بنیان اقتصاد مقاومتی، مستلزم آن است که اولا شناخت درستی از ویژگی ها و مزایای پنجره جمعیتی کشور وجود داشته باشد، و ثانیاً، امکانات و بسترهای لازم در سایه مدیریت و حکمرانی خوب برای استفاده از چنین موهبتی فراهم گردد. در چنین شرایطی است که جمعیت در سنین فعالیت می توانند به تولید و بهره وری بپردازند، و رشد و رونق اقتصادی پایدار را در کشور تضمین کند. از این رو باسته است که دولت منتخب، در هشت سال آینده که فرصتی بی نظیر برای اعتلای کشور از جهات مختلف محسوب می‌شود، با سیاستگذاری و برنامه ریزی های صحیح و استفاده از ظرفیتهای نخبگانی، از این فرصت بی نظیر جمعیتی در جهت رشد و اعتلای کشور در جهات مختلف، حد اکثر استفاده را ببرد.»
ارسال نظرات