کرسی ترویجی بررسی و تحلیل ادراج متنی احادیث در کتاب جواهر الکلام برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در خراسان رضوی، سی و هفتمین جلسۀ کرسی علمی ترویجی با موضوع بررسی و تحلیل ادراج متنی احادیث در کتاب جواهر الکلام با ارائه حجت الاسلام والمسلمین دکترسید علی دلبری، دانشیار و نقد حجت الاسلام  والمسلمین دکترسیدمهدی احمدی نیک، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی در کنار نقادی  حجت الاسلام والمسلمین دکترمحمد حسن ربانی بیرجندی، عضو هیأت علمی دفتر تبلیغات اسلامی و استاد سطح خارج حوزه برگزار شد.

در این جلسه که به مدیریت حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی جلائیان اکبر نیا، استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی آغاز شد حجت الاسلام دکتر دلبری بحثی پیرامون درآمیختگی سخن معصوم با غیر معصوم در سند در خصوص کتاب جواهر الکلام با دو رویکرد شناسایی عوامل و قرائن تشخیص آنها را ارائه کرد.

وی در این ارائه به دو موضوع کلی، عوامل ادراج متنی و قرائن شناسایی و کشف آن پرداخت و در بحث عوامل ادراج صاحب جواهر به 4 عامل اشاره کرد.

حجت الاسلام دکتری دلبری بیان داشت: یکی از عوامل شرح و تفسیر روایت توسط راوی یا مصنف کتاب است و دیگری آمیخته شدن اجتهادات راوی یا مولف با حدیث است.

وی ادخال روایتی را به عنوان سومین عامل مطرح کرد به این بیان که دو روایت باهم مخلوط، و قسمتی از یک روایت داخل بر روایت بعدی می شود. و چهارمین مورد را اشتباه راوی یا ناسخ عنوان کرد.

در ادامه بحث حجت  الاسلام دکتر دلبری به راه های شناسایی و کشف ادراج پرداخت و گفت: یکی از راه های کشف ادراج متنی گزارش متخصصان حدیث، و حدیث شناسان بر ایجاد ادراج است و دیگری سنجش حدیث با احادیث دیگر است که احادیث هم مضمون نشان می دهد ادراج اتفاق افتاده یاخیر!

عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی بیان داشت: ناسازگاری با اهل لغت یکی دیگر از راه های کشف ادراج متنی است که مثلا واژه ای را اهل لغت بیان کردند و این واژه در روایت به گونه ای آمده که با قبل و بعدش سازگار نیست و دیگری عدم تناسب با سیاق لغوی متن حدیث مطرح شد به این بیان که می دانیم هر زمانی لغتی بوده و حتی هر امامی از یک واژگان و سبک و سیاقی خاص خود استفاده می کردند عدم سازگاری متن حدیث با قسمتیش قرینه ای بر ادراج می تواند باشد.

وی پنجمین راه کشف ادراج را اسلوب کلام و استفاده از سیاق و قرائن نشان دهنده ادراج در متن حدیث دانست و به کلام خود پایان داد تا ناقدین به بیان نظرات خود بپردازند.

در این جلسه حجت الاسلام والمسلمین دکتر بیرجندی به تقدیر و تشکر در پردازش به این موضوع و بحث از سوی دکتر دلبری پرداخت و نکاتی را بیان کرد و در ادامه نیز حجت الاسلام دکتر احمدی نیک ضمن اشاره به کثرت نقاط قوت متن به بیان نکاتی پرداخت.

حجت الاسلام دکتر احمدی نیک، عدم سازگاری عنوان با محتوا، تصدیقی بودن سوالات و عدم توضیح، اشکال به برخی تعاریف در بحث مفهوم شناسی، عدم جمع بندی پس از بیان نکات، بحث ارجاعات، عدم نقد مطالب و عدم تحلیل به چند بیان را اشاره کرد و سوال «اگر حدیثی از لحاظ سند صحی نباشد آیا بحث از ادراج او صحیح است یا نه؟» را مطرح کرد.

در پایان حجت الاسلام دکتر دلبری از هر دو استاد ناقد و نکاتی که بیان کردند تقدیر کرده و به ارائه پاسخ نقد و اشکالات پرداخت./933/پ210/