اقتصاد اسرائیل در آستانه ورشکستگی

مؤلفه‌های شکست رژیم صهیونیستی از ابتدای عملیات طوفان الاقصی در روز 7 اکتبر سال 2023 تا امروز که یک سال از این جنگ می‌گذرد، روز به روز بیشتر می‌شود. این مؤلفه‌های شکست نه‌تنها خسارت‌هایی تاکتیکی به‌شمار می‌رود، بلکه شکست‌های استراتژیک است که زیرساخت‌های موجودیتی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی را در ابعاد امنیتی و نظامی و ایدئولوژیک هدف قرار داده و بافت اجتماعی آن را با خطر اضمحلال مواجه کرده است.

طبعاً بررسی موازنه‌های قدرت در جنگ‌های نامتقارن بر اساس روش‌های سنتی مقایسه تعداد تلفات و زخمی‌ها و مساحت اراضی اشغال‌شده صورت نمی‌گیرد، بلکه به‌اذعان تمامی کارشناسان نظامی مؤلفه‌های پیروزی در چنین جنگ‌هایی، به میزان پذیرش مصیبت‌های ناشی از جنگ در جوامع دو طرف و همبستگی سیاسی و همراهی اقتصادی بدنه جامعه است که می‌تواند اراده طرف مقابل را به چالش بکشاند.

این مقاله تلاش دارد مؤلفه‌های شکست رژیم صهیونیستی در جنگ غزه را در ابعاد مختلف روانی، اجتماعی، سیاسی، نظامی، منطقه‌ای، اقتصادی و هویتی صهیونیست‌ها بررسی کند.

شکست‌های استراتژیک در اقتصاد صهیونیست‌ها

1 ـ بخش اقتصاد رژیم صهیونیستی یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی بود که مستقیماً تحت‌تأثیر عملیات طوفان الاقصی قرار گرفت؛ به‌طوری که تولید ناخالص داخلی این رژیم بعد از جنگ غزه تاکنون بیش از 30 درصد کاهش یافته است و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی همچنان در حال خارج کردن سرمایه‌های خود از فلسطین اشغالی و مهاجرت به‌سمت اروپا و آمریکا هستند. گزارش‌ها حاکی از آن است که تاکنون بیش از یک میلیون یهودی صهیونیست، اراضی اشغالی را ترک کرده‌اند که اغلب آنها از نیروهای نخبه و سرمایه‌گذاران هستند.

2 ـ شرکت‌های صهیونیستی به‌شکل قابل‌توجهی در نتیجه پیامدهای جنگ غزه متضرر شدند؛ جایی که بسیاری از این شرکت‌ها درهای خود را بستند و تجارت و سرمایه‌گذاری در فلسطین اشغالی به‌شکلی بی‌سابقه، یک روند بسیار نزولی را طی می‌کند.

طبق آمار رسمی منابع صهیونیستی از ابتدای جنگ تاکنون، بیش از 726 هزار شرکت صهیونیستی تعطیل شده‌اند و انتظار می‌رود که این تعداد در پایان سال جاری به 800 هزار مورد برسد. این آمار معادل حدود 10 درصد از کل شرکت‌های ثبت‌شده در فلسطین اشغالی است، همچنین بسیاری از شرکت‌های جهانی مانند «نستله» و «زارا» از بازار رژیم صهیونیستی بیرون رفته‌اند.

3 ـ سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در اراضی اشغالی بعد از جنگ غزه حدود 40 درصد تا ماه هشتم جنگ کاهش یافت و از 25 میلیارد دلار در نیمه اول سال 2023 به 15 میلیارد دلار در نیمه اول سال 2024 رسید و این به‌معنای عدم اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی به بازار رژیم صهیونیستی است. در چهارماهه اول سال 2024 در مقایسه با مدت مشابه در سال قبلی، میزان صادرات صهیونیست‌ها 15 درصد کاهش یافت که تأثیر منفی مستقیم بر درآمدهای این رژیم دارد.

4 ـ میانگین فقر و بیکاری در فلسطین اشغالی بعد از جنگ غزه افزایش یافته است و همچنین قیمت کالاها حدود 20 درصد بیشتر شده است که منجر به فروپاشی وضعیت اقتصادی خانواده‌های صهیونیستی می‌شود.

5 ـ 30 هزار نفر در بخش تکنولوژی در فلسطین اشغالی شغل خود را از دست داده‌اند و همچنین 35 درصد از کارکنان بخش گردشگری نیز بیکار شده‌اند. بیکار شدن کارکنان این بخش‌ها برای مدت طولانی، بر جذب سرمایه‌گذاران خارجی نیز تأثیر منفی بالایی می‌گذارد؛ به‌طوری که تا هشتمین ماه جنگ غزه، سرمایه‌گذاری‌های جدید در فلسطین اشغالی در مقایسه با سال گذشته 20 درصد کاهش یافت.

همچنین در این بازه زمانی میانگین بیکاری میان جوانان صهیونیست 18 تا 25 سال، به 16 درصد رسیده است.

6 ـ بخش ساخت‌وساز فلسطین اشغالی بعد از جنگ غزه تقریباً به‌طور کامل فلج شده است و احضار بیش از 300 هزار نیروی ذخیره به ارتش که اغلب آنها از نیروهای کار تأثیرگذار هستند، نیز چالش‌های مستقیمی برای بخش‌های مختلف از جمله بخش ساخت‌وساز به وجود آورده است.

7 ـ خرید و فروش املاک در اراضی اشغالی بعد از جنگ غزه حدود 40 درصد کاهش یافته است و سرمایه‌گذاری‌ها در بخش ساخت‌وساز در مقایسه با سال 2023 تقریباً به نصف رسیده و از 16 میلیارد دلار به 9 میلیارد دلار کاهش یافته است، همچنین قیمت مصالح ساختمانی در نتیجه بالا رفتن هزینه‌های انتقال کالا به‌دلیل محاصره دریایی رژیم صهیونیستی توسط نیروهای یمنی، حدود 25 درصد افزایش یافته است.

8 ـ بخش کشاورزی رژیم صهیونیستی به‌ویژه در شهرک‌های شمال و جنوب فلسطین اشغالی بعد از جنگ غزه، دچار خسارت قابل‌توجهی شده است و این خسارت ماهانه به 520 میلیون دلار می‌رسد، همچنین در نتیجه تخلیه مزارع و دامداری‌ها، تولید شیر و تخم‌مرغ به‌میزان 85 درصد کاهش یافته است.

9 ـ جلوگیری از ورود کارگران فلسطینی منجر به نقص بزرگی در نیروی کار کشاورزی صهیونیست‌ها شده است؛ به‌طوری که تولید حبوبات 30 درصد کاهش یافته است که همین مسئله بر قیمت مواد غذایی تأثیر زیادی می‌گذارد. از ابتدای جنگ تاکنون بخش میوه و سبزیجات در عرصه کشاورزی رژیم صهیونیستی بیش از 400 میلیون دلار خسارت دیده که منجر به بالا رفتن قیمت‌ها تا 20 درصد در بازارهای داخلی شده است و انتظار می‌رود که با ادامه جنگ، این روند همچنان بدتر شود.

10 ـ ناظران مربوطه میزان خسارت‌های بخش گاز رژیم صهیونیستی را از ابتدای جنگ تاکنون حدود 3 میلیارد دلار ارزیابی می‌کنند که منجر به بروز چالش‌های متعددی برای صهیونیست‌ها در این عرصه می‌شود، همچنین کاهش تولید گاز منجر به بالا رفتن هزینه‌های بخش برق به‌نسبت 15 درصد شده است که تأثیر منفی بالایی بر بخش‌های حیاتی رژیم صهیونیستی که کاملاً وابسته به برق هستند، می‌گذارد.

11 ـ حملاتی که نیروهای یمنی به کشتی‌های صهیونیستی یا کشتی‌های مرتبط با این رژیم در دریای سرخ انجام می‌دهند و محاصره دریایی سنگین رژیم اشغالگر توسط یمن، منجر به افزایش شدید هزینه‌های حمل‌ونقل کالا شده است که تأثیر منفی مستقیم بر قیمت کالاها در بازار رژیم صهیونیستی دارد،
بر این اساس، هزینه‌های تأمین کالاهای اساسی وارداتی برای صهیونیست‌ها حدود 30 درصد افزایش یافته است که منجر به افزایش 20درصدی قیمت این کالاها می‌شود.

همچنین خسارت‌های رژیم صهیونیستی در بخش تجارت دریایی در نیمه اول سال 2024 به 500 میلیون دلار رسید که پیش‌بینی می‌شود در صورت ادامه تهدیدات، این هزینه‌ها سرسام‌آور باشد. این وضعیت تأثیر منفی مستقیم بر صادرات و واردات صهیونیست‌ها دارد؛ به‌ویژه اینکه بندر ایلات به‌عنوان یکی از بنادر اصلی و راهبردی رژیم صهیونیستی بعد از عملیات‌های نیروهای مسلح یمن کاملاً تعطیل شده است.

12 ـ در حالی که بعد از آغاز جنگ غزه، میزان پروازها به مقصد و مبدأ فلسطین اشغالی به‌شکل قابل‌توجهی کاهش یافته بود، بعد از تهدیدات ایران و حزب‌الله برای پاسخ به جنایت‌های تروریستی رژیم صهیونیستی، گزارش‌های متعددی درباره تعطیل شدن فرودگاه‌های این رژیم از جمله فرودگاه اصلی بن‌گوریون در تل‌آویو منتشر شده است و بسیاری از شرکت‌های هوایی، پروازها به تل‌آویو را متوقف کرده‌اند.

13 ـ از طرف دیگر بخش گردشگری رژیم صهیونیستی بعد از آغاز جنگ غزه تعطیل شده است و به‌دلیل ناامنی، هیچ گردشگری از فلسطین اشغالی بازدید نمی‌کند. گردشگری یکی از عمده منابع درآمد صهیونیست‌ها در اراضی اشغالی محسوب می‌شود که طوفان الاقصی این بخش را کاملاً تعطیل کرد،
علاوه بر آن هتل‌های رژیم صهیونیستی اکنون مملو از آوارگانی است که از شهرک‌های اطراف نوار غزه و جبهه شمالی فرار کرده‌اند و یک بار بزرگ بر دوش اقتصاد این رژیم هستند.

منابع عبری خسارت‌های بخش گردشگری رژیم صهیونیستی را یک‌ونیم میلیارد دلار در ماه ارزیابی می‌کنند، همچنین رستوران‌ها، کافه‌ها و بسیاری از مراکز تفریحی در مناطق مختلف فلسطین اشغالی بعد از جنگ غزه فعالیت‌های خود را تعطیل کرده‌اند.