تأثیر رفتارهای پدر بر نگرش دختران به ازدواج

به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام سید احمد رهنمایی پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت روز یکشنبه در نشست علمی «پدر دختری» با عنوان «تأثیر رفتارهای پدر در خانه بر شکل‌گیری نگرش دختر به ازدواج» که به همت گروه مطالعات خانواده پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام برگزار شد، تأثیر رفتارهای پدرانه را بر نگرش دختران به ازدواج از منظر روان‌شناسی اسلامی و تجربیات مشاوره‌ای خود بررسی کرد.

حجت‌الاسلام رهنمایی در ابتدای جلسه به اهمیت این موضوع از منظر روان‌شناسی اسلامی و تجربیات مشاوره‌ای خود اشاره کرد و تأکید کرد: رفتارهای پدرانه به ویژه تعاملات او با همسر و در محیط خانواده تأثیر شگرفی بر نگرش دختران به ازدواج خواهد داشت.

وی بیان کرد که برخی از موضوعات محوری در این زمینه عبارتند از: اول، تأثیر رفتارهای روزمره پدر با همسر بر نگرش دختر به ازدواج که نشان می‌دهد دختران به‌طور ناخودآگاه الگوی رفتاری پدر را در زندگی مشترک خود می‌بینند، دوم، نقش الگوی رفتاری پدر در شکل‌گیری تصویر ذهنی دختر از زندگی مشترک که در نهایت می‌تواند باعث تقویت یا تضعیف تصور او از ازدواج شود، سوم، تأثیر بی‌تفاوتی یا سلطه‌جویی پدر بر انتخاب همسر توسط دختر که نشان می‌دهد عدم توجه به نیازهای عاطفی دختر یا اعمال فشار برای سلطه می‌تواند بر انتخاب‌های آینده او تأثیر بگذارد، چهارم، تأثیر احترام، همدلی و مسئولیت‌پذیری پدر بر تقویت نگرش سالم دختر به ازدواج که به‌عنوان عناصر کلیدی در شکل‌گیری تصویری مثبت از ازدواج مطرح می‌شود و پنجم، تأثیر تعارض‌های حل‌نشده میان پدر و مادر بر دید دختر نسبت به دوام ازدواج که در صورت وجود مشکلات حل‌نشده در خانواده می‌تواند موجب نگرش منفی دختر به پایداری روابط زناشویی شود.

این پژوهشگر حوزه خانواده در ادامه به ویژگی‌های آفرینشی و روان‌شناختی دختران اشاره کرد و توضیح داد: دختران به‌طور طبیعی لطیف، عاطفی، زودرنج و پذیرای هدایت هستند.

حجت‌الاسلام رهنمایی همچنین به توانایی بالای دختران در برقراری ارتباط کلامی نسبت به پسران اشاره کرد و گفت: نقش پدر به‌عنوان الگو و پناهگاه عاطفی برای دختران از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی تأکید کرد: پدر باید در تمام جنبه‌ها از جمله عاطفی، تربیتی، اقتصادی و روانی نقش «ولی»، «قیم»، «الگو» و «مدافع» را ایفا کند، اگر پدر بتواند نیازهای دختر را بدون درخواست و با درک لطافت روحی او تأمین کند، این مسئله موجب تقویت عزت‌نفس، ثبات روانی و ایجاد نگرش مثبت به ازدواج در دختر خواهد شد.

راهکارهایی برای بهبود رابطه پدر و دختر و ایجاد نگرش مثبت به ازدواج

حجت‌الاسلام رهنمایی در این نشست به بررسی راهکارهایی پرداخت که می‌تواند به بهبود رابطه پدر با دختر و شکل‌گیری نگرش مثبت به ازدواج کمک کند و پیشنهاداتی از جمله اختصاص زمان روزانه برای گفت‌وگوی صمیمی پدر با دختر، مشارکت پدر در برنامه‌ریزی برای آینده دختر از سنین پایین (مثل تهیه جهیزیه)، رعایت ادب و لطافت کلامی در تعامل با دختر، نظارت پنهان اما حمایت‌گرایانه پدر و استفاده از سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام به عنوان الگوی رفتاری در رابطه با دختران را ارائه کرد.

عوامل منفی در نگرش دختر به ازدواج

حجت‌الاسلام رهنمایی همچنین هشدار داد: رفتارهایی چون «بی‌تفاوتی»، «سلطه‌جویی»، «عدم ارتباط عاطفی» و «ناآگاهی نسبت به نیازهای روحی دختران» از جمله عوامل اصلی بروز نگرش منفی دختران به ازدواج است.

وی افزود: پدرانی که صرفاً نقش تأمین مالی را ایفا می‌کنند و نسبت به نیازهای عاطفی فرزندان بی‌توجه‌اند، بستر ناامنی روانی و بی‌اعتمادی را در دختران خود به وجود می‌آورند.

این پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت در ادامه به تبیین جایگاه دختران در نظام خانواده و جامعه از منظر اهل‌بیت علیهم‌السلام پرداخت و با استناد به روایات اهل‌بیت علیهم السلام جایگاه رفیع دختران را بیان کرده و افزود: حضور دختر در خانه موجب برکت، رحمت و اجابت دعا می‌شود.

حجت‌الاسلام رهنمایی همچنین تأکید کرد: پدرانی که با عشق و حکمت به تربیت دینی و اخلاقی دختران خود پرداخته و نسبت به نیازهای روحی آنها آگاهی دارند، نزد خداوند پاداش عظیمی خواهند داشت.

الگوهای مؤثر در شکل‌گیری نگرش دختران به ازدواج

حجت‌الاسلام رهنمایی در پایان به پدران توصیه کرد: با شناخت دقیق ویژگی‌های روحی و شخصیتی دختران، رفتارهای خود را بر اساس این شناخت تنظیم کنند.

وی تأکید کرد: پدرانی که در این مسیر مسئولانه، فعال و با درک حضور دارند، زمینه‌ساز نسل‌هایی خانواده‌محور، سالم و معنوی خواهند بود.

این پژوهشگر تصریح کرد: رفتار پدر در خانه می‌تواند به طور مستقیم بر نگرش دختران به ازدواج تأثیرگذار باشد و موجب شکل‌گیری تصویری مثبت و واقع‌بینانه از زندگی مشترک در ذهن آنها شود.