انتخابات عراق و نقش آفرینی بازیگران خارجی؛ مداخله واشنگتن چگونه است؟
انتخابات پارلمانی عراق روز ۱۱ نوامبر با رقابت بیش از ۷۷۶۸ نامزد برای تصاحب ۳۲۹ کرسی در مجلس نمایندگان برگزار میشود، البته ۹ کرسی پارلمان متعلق به نمایندگان اقلیتهای دینی و قومی (مسیحیان، ایزدیها، شبکها، مندائیان و کردهای فیلی) است.
انتخابات عراق بر خلاف آنچه در وهله اول به نظر میرسد، یک مسئله صرفاً داخلی نیست، زیرا برخی دولتهای منطقهای و بینالمللی به دنبال تأثیرگذاری بر چارچوب سیاسی حاصل از این انتخابات هستند. قدرتهایی که به دنبال نفوذ در عرصه سیاسی عراق هستند، کدامند؟
اول؛ آمریکا
سفارت آمریکا مستقیماً از طریق برگزاری جلسات محرمانه و تأمین مالی برخی گروههای خاص در روند انتخابات پارلمانی عراق دخالت میکند. آمریکا از مجموعهای از ابزارها برای فشار بر دولت و عرصه سیاسی عراق استفاده میکند:
۱. پول و دلار که واشنگتن از طریق ساماندهی مزایدههای ارزی و حوالهها میتواند به وسیله آن بازار عراق و اقتصاد مردم را مختل کند.
۲. ارائه کمکها و آموزش امنیتی مشروط به اصلاحات و خلع سلاح مقاومت عراق.
۳. دیپلماسی گزینشی و حمایت از شخصیتها و برنامههای خاص.
دوم؛ ترکیه
ترکیه اقدامات واضحی را در زمینه مداخله در انتخابات عراق در پیش گرفته است و به صورت آشکار از جبهه ترکمن و برخی نیروها و احزاب اهل تسنن حمایت میکند.
آنکارا به دنبال تقویت نفوذ خود در شمال عراق است و از تنش با کردها به نفع خود بهرهبرداری میکند. این مداخله فقط در چارچوب مداخله انتخاباتی نیست؛ بلکه تلاشی برای ترسیم مجدد نقشه کنترل انرژی و امنیتی منطقه است.
امنیت مرزها و تعقیب حزب کارگران کردستان، پرونده مربوط به منابع آبی رودخانههای دجله و فرات، و شرطبندی اقتصادی بر مسیر توسعه و اتصال زمینی به مدیترانه از اهداف ترکیه در تأثیرگذاری بر روند سیاسی عراق است.
سوم؛ کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس
به نوشته الجزیره، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در رابطه خود با عراق رویکردهای مثبتی را در پیش گرفتهاند که با پروژههای انتقال برق و سرمایهگذاریهای مشترک، و فضای گشایش منطقهای هماهنگ است. این امر با سرمایهگذاری هوشمندانه در زیرساختها، بنادر، مناطق آزاد و انرژیهای تجدیدپذیر دنبال میشود تا کشورهای عربی هم از فرصتهایی که اقتصاد متنوع عراق فراهم میکند، بهرهمند شوند. این کشورها به دنبال کسب امتیازاتی از جمله در زمینه استفاده از ابزارهای انرژی و مالی در پروژههای گاز و پتروشیمی هستند و تلاش دارند این فرصتها را با پشتوانه دیپلماتیک فعال و تقویت کنند.
این کشورها، احزاب مورد حمایت خاصی در انتخابات عراق ندارند، اما نتایج آن را با برخی مؤلفهها از جمله در زمینه بهبود فضای عمومی در عراق و رابطه این کشور با همسایگانش میسنجند.
قطر گرچه تلاش دارد نقش پنهان خود در تأثیرگذاری بر انتخابات عراق را مخفی کند، اما نمیتواند رد پای دلارهای نفتی خود بر روند انتخابات را به صورت کامل بپوشاند. این کشور از نیروها و احزاب اهل تسنن حمایت میکند.