حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا:
جریانشناسی فرهنگی، کنشی هویتساز و راهبردی در سیاستگذاری است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر ضرورت خودآگاهی فرهنگی در شرایط رقابتهای تمدنی، کتاب «مسئله شناسی فرهنگی به روایت جریان مجدّد» را فراتر از یک پژوهش نظری دانست و گفت: چنین آثاری میتوانند نقشی تعیینکننده در فهم هویت فرهنگی و جهتدهی سیاستگذاری فرهنگی کشور ایفا کنند.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در آئین رونمایی و بررسی کتاب «مسئله شناسی فرهنگی به روایت جریان مجدّد» که توسط گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و مجازی در شب گذشته، 23 آذر ماه برگزار شد، با تقدیر از تلاشهای علمی دکتر مهدیپور، اظهار داشت: این اثر حاصل سالها پیگیری، دغدغه و تأمل علمی مؤلف در حوزه فرهنگ است و از نقاط قوت آن، ورود مباحث جریانشناسی به عرصه سیاستگذاری فرهنگی است؛ امری که میتواند نقش تعیینکنندهای در فهم و هدایت تحولات فرهنگی کشور داشته باشد.
وی با بیان اینکه این کتاب صرفاً تلاشی برای شناخت هویت فرهنگی موجود نیست، افزود: این اثر در عین حال، یک کنش هویتساز است. خودِ این نوع پژوهش، نوعی کنشگری فرهنگی محسوب میشود که بهموقع، ناظر به واقعیتهای عینی، دارای مخاطب و افقگشاست و میتواند انتظار و مطالبه اجتماعی ایجاد کند. از این جهت، این کار هم شایسته تقدیر است و هم نیازمند پیگیری و تکثیر.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا با تأکید بر ضرورت طرح زنده و عمومی این مباحث در سطح جامعه گفت: چنین موضوعاتی باید در ارتباط مستقیم با مخاطبان و در سطح فرهنگ عمومی مطرح شود. این کار از سنخ خودآگاهی فرهنگی برای جامعهای انقلابی است که هویتش، هویتی فرهنگی است.
وی با اشاره به اهمیت مقطع تاریخی معاصر افزود: از دوره مشروطه به اینسو، جامعه ایرانی با پدیدهای مواجه شده که در تاریخ پیشین ما سابقه نداشته است. اگرچه این مقطع از نظر زمانی کوتاه است، اما از حیث تاریخی و فرهنگی، دورهای بسیار سرنوشتساز به شمار میرود. امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند آگاهی از این هستیم که چه بر ما میگذرد و هویت ما در مواجهه با تحولات جهانی در چه وضعیتی قرار دارد.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا ادامه داد: در طول چندین سده، نوعی غفلت نسبت به هویت فرهنگی و تاریخی ما شکل گرفته بود؛ به این معنا که حیات فرهنگی و دینی ما بیشتر بهصورت یک عادت و زیست طبیعی ادامه مییافت، بدون آنکه نگاه سیاستگذارانه، غرضمند، هدفمند و فعال به آن وجود داشته باشد. متدینان با دیانت خود زندگی میکردند، اما ظرفیتها و افقهای تمدنی این دیانت کمتر مورد بازاندیشی قرار میگرفت.
وی با تأکید بر اینکه این نوع نگاه به زیست و هویت فرهنگی، خود یک واقعیت و کنش فرهنگی است، خاطرنشان کرد: امروز چنین کنشگریای بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است. در گذشته، جامعه ما تهاجمهای نظامی و سیاسی متعددی را پشت سر گذاشته بود، اما از ثبات و قدرت فرهنگی بالایی برخوردار بود و بسیاری از این تهدیدها را هضم میکرد؛ از اینرو، شاید خودآگاهی فرهنگی به این شدت احساس نمیشد.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا افزود: امروز اما جبههها، جبهههای فرهنگی و تمدنی هستند و در چنین شرایطی، این سطح از مطالعه، تحلیل و جریانشناسی کاملاً ضروری است. شناخت موقعیت فرهنگی ایران در جهان امروز و فهم رقابتهای تمدنی، نهتنها هویتبخش است، بلکه یک کنش فعال تاریخی به شمار میرود که میتواند مسیر آینده را تحت تأثیر قرار دهد.
وی با اشاره به نقش پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: تلاشهای متعددی در حوزه فقه، مسائل اجتماعی و تحلیلهای فرهنگی در پژوهشگاه در حال انجام است، اما همه این تلاشها بدون چنین کارهایی که «جغرافیای مواجهه فرهنگی» را در سطح ملی و جهانی ترسیم کند، ناقص خواهد بود. این کتاب میتواند به تلاشهای دیگر معنا ببخشد و جهتگیری سیاستگذارانه به آنها بدهد.
حجتالاسلام والمسلمین پارسانیا با تأکید بر ظرفیتهای این اثر برای گسترش گفتوگوهای علمی اظهار داشت: این مباحث قابلیت بسط و تعمیق دارند و میتوان نشستها و جلسات متعددی برای بررسی نحوه صورتبندیها، ورودها و خروجهای نظری آن برگزار کرد. نفسِ ورود به این بحثها و گرم شدن فضای گفتوگو پیرامون هویت فرهنگی، خود یک دستاورد مهم است.
وی در پایان با قدردانی از دکتر مهدیپور و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: این اثر ظرفیت آن را دارد که در محیطهای دانشگاهی، در میان دانشجویان و جوانان، تأثیرگذاری عمیقی داشته باشد. اگر این مسیر بهدرستی دنبال شود، میتواند یکی از اثرگذارترین جریانهای فکری در عرصه هویت، فرهنگ و سیاستگذاری فرهنگی کشور را رقم بزند و امیدوارم این نوع فعالیتها در پژوهشگاه و جامعه علمی با جدیت بیشتری ادامه یابد.
ارسال نظرات