خودسانسوری مانع فراروی تفکر اجتهادی است
دکتر مجتبی فرهنگیان، معاون پژوهش دفتر مطالعات مسجد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به اهمیت آزاداندیشی در حوزه تحقیق و پژوهش بیان داشت: برای شکوفا شدن پژوهش و نتیجه‌دهی دانش‌ها باید فضای نقد و آزاد اندیشی جدی گرفته شود.
وی با اشاره به اینکه نقد آثار بزرگان، سنتی اصیل در حوزه‌های علمیه است، بیان داشت: حوزه‌های علمیه پیوسته شاهد بوده‌اند که شاگردان به نقد استاد می‌نشینند واین موج همواره ادامه داشته است از این رو می‌بینید شیخ آثار بزرگان را نقد می‌کند و شاگردان وی هم او را نقد می کنند و این جریان مسیر دانش را رقم می‌زند.
این محقق حوزوی با بیان اینکه متاسفانه امروز دچار خودسانسوری شده‌ایم و خیلی از مباحث به این دلیل مطرح نمی‌شود، بیان داشت: به دلیل نبود فضای آزاداندیشی توان وارد شدن به برخی حوزه ها را نداریم و توان اجتهادی در آن شاخه پرورانده نمی‌شود.
پژوهشگر علوم اسلامی با اشاره به اینکه، باید به حوزه حریت در علوم بیشتر نزدیک شویم و البته بر مدار حق سیر کنیم، اظهار داشت: بخشی از نبود فضای نقد و بررسی به ساختار مدیریت برمی‌گردد که فضا را برای نقد باز نکرده است.
پژوهشگر علوم اسلامی عنوان کرد: روش‌های آموزشی نیز تاثیر شگرفی در مقدار و توسعه میدان نقد دارد یعنی هر یک از شیوه‌های آموزش محور، شاگرد محور و متن محور تا مقدار مشخصی می تواند زمینه‌های نقد را فراهم سازد.
وی با اشاره به اینکه مباحثه از شیوه های بسیار قوی آموزشی در حوزه های علمیه است که نقش بسزایی در ارتقای آزاداندیشی دارد و میدان نقد و نظر است، گفت: متاسفانه سنت مباحثه در بین طلاب مهجور و متروک شده است درحالی که امروز این شیوه در آکادمی های پیشرفته در حال رواج است.
فرهنگیان با بیان این که برای ارتقای دانش در حوزه های علمیه و پیشرفت علم در کشور باید آزاد اندیشی به یک جنبش اجتماعی تبدیل شود، اظهار داشت: اسلام ادعا می کند که برنامه‌ای این جهانی و آن جهانی برای انسان دارد، برنامه ای که فردی و فرا فردی بوده و در تمامی حوزه ها دارای آموزه است.
محقق حوزه علمیه قم، با اشاره به اینکه اسلام ادعای برنامه ای را دارد که انسان در صورت عمل به آن خوشبخت و سعادتمند خواهد شد، ادامه داد: نباید گذاشت زمان و تاریخ، گردی بر ساحت دین بنشاند و اجتهاد سیستمی برای پویش و جوشش و کند و کاو گذشته با توجه به نیازهای روز است.
این محقق علوم اسلامی با تاکید بر اینکه پژوهش برای اثبات کارآمدی نظام دینی یک ضرورت است، اظهار داشت: اجتهاد سیستمی برای مطالعه و برنامه ریزی برای مسائل نو و مستحدث است.
وی بیان داشت: امروز حکومت دینی که به دنبال ساز و کار علمی و عملی برای اداره جامعه از منظر اسلامی است و می خواهد مدینه فاضله‌ای را طراحی کند باید جواب‌های خود را از منابع اسلامی به دست آورد و این وظیفه خطیر حوزه‌های علمیه است.
پژوهشگر حوزه علمیه قم در پایان ضمن تاکید بر آزاد اندیشی و برگزاری کرسی‌های نظریه‌پردازی بر توجه حوزه‌های علمیه به مباحث مورد نیاز حکومت اسلامی تاکید کرد. /909/ت302/ع