علم سازی و علم پردازی دینی، تلاشی یک روزه و تک بعدی نیست

 
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از ستاد خبری نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی، با اشاره به دیدگاه شهید صدر در مورد بازسازی علوم انسانی، اظهار کرد: معتقدم روش شهید صدر در ایجاد و بازسازی علوم انسانی با رویکرد دینی، کارآمد، منطقی و قابل قبول است.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما می توانیم شبه بن بستی که در تأسیس «علوم انسانی مبتنی بر مبانی دینی» ایجاد شده است را با رجوع به روش شهید صدر بازسازی کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی تصریح کرد: با نگاهی گذرا بر جهت بازاندیشی روش شهید صدر به گونه ای که روح آن دست نخورده بماند، می توان چنین استنباط کرد که علم سازی و علم پردازی دینی، تلاشی یک روزه و تک بعدی نیست بلکه مستلزم صرف زمانی طولانی است.

وی با اشاره به نقطه آغاز به عنوان حساس ترین مرحله در روند علم سازی، خاطر نشان کرد: مشخص کردن جایگاه شروع فرآیند علم سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در صورت عدم رعایت، روند علم سازی یا علم پردازی به نحوی نادرست شکل می گیرد.

این پژوهشگر افزود: در نگاه روش پردازانه شهید صدر نقطه شروع یا مرحله نخست، شناخت نیازها و واقعیت های زندگی انسان است که باید قبل از هر تلاشی به آن پرداخته شود. باتوجه به این دیدگاه، برای تحول در حوزه علوم انسانی باید نیازهای جامعه و به ویژه انسان شناخته شود.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر کارکرد، بازتاب و نمودهای متفاوت نیاز های انسان در شرایط مختلف، اظهار کرد: برای شناخت نیازهای انسان باید نگاهی به وضعیت معاصر داشته باشیم چراکه جامعه انسانی در شرایطی متغیر قرار دارد. شرایط دگرگون شده در طول دوره ها و زمان های مختلف وضعیت جدیدی را ایجاد می کند که باید برای تحول در حوزه های مختلف از جمله علوم انسانی به آن ها توجه شود.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به مرحله دوم مسیر تحول علوم انسانی، افزود: این مرحله شامل مطالعه دستاوردها و داشته های کنونی علوم انسانی است. تلاش برای ایجاد تحول در حوزه علوم انسانی در چارچوب بهره گیری از دین، خود دارای دو نگرش است.

وی ادامه داد: نگرش نخست اعتقاد به کشیدن خط قرمز به دور هرآنچه که تاکنون وجود داشته است، دارد و می گوید باید مستقیم سراغ دین برویم و حال آنکه در مفروض دوم، مطالعه ای اساسی و پرحوصله جهت شناسایی زوایای دید، حوزه ها و سرفصل های علوم انسانی توصیه می شود.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: فایده شناخت حاصل از مفروض دوم در نگرش هایی که عنوان شد در آن است که فرصت ها به نفع محقق حوزه علوم انسانی اسلامی شکل خواهد گرفت؛ به ویژه آن که شناخت واژگان علمی کمک زیادی به او می کند تا رجوعی هدفمند به دین داشته باشد.

وی گفت: پس از انجام این بررسی ها، حرکت مطالعاتی دقیق به سمت دین آغاز می شود که خود شامل مطالعه جهت شناخت و دریافت مبانی دینی و حرکت از این مبانی به سمت نیازهایی که قبلا شناخته شده، می شود، آن هم با مفاهیمی که از علوم انسانی رایج گرفته شده است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی افزود: تلاش در این حرکت متمرکز بر این است که اقتضائات مبانی دینی در ایجاد مفاهیم یا تغییر آنها چه خواهد بود.

رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از سویی بازگشت از جایگاه مبانی دینی به سوی نیازها باید نظریه پردازانه و از سوی دیگر بررسی گرایانه و نقادانه نسبت به مفاهیم و نظریات علوم انسانی باشد.

وی خاطر نشان کرد: این فرآیند رفت و برگشت نسبت به دین باید با تکرار انجام گیرد تا اطمینان بخش و ثمر بخش شود./916/د102/ن