نشست علمی تخصصی آینده‌پژوهی و دین در قم برگزار شد
خبرگزاری رسا ـ نشست علمی تخصصی آینده‌پژوهی و دین از سوی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی در قم برگزار شد.
در این مراسم که از سوی پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی با مشارکت مرکز همکاری‌های علمی و پژوهشی مدیریت جنبش نرم‌افزاری برگزار شد، حجت‌الاسلام محسن الویری، عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و محمدرحیم عیوضی، رییس پژوهشکده آینده‌پژوهی دانشگاه قم، دیدگاه خود را درباره موضوع نشست، ارائه کردند.
ضرورت روی آوردن حوزویان به بحث آینده‌پژوهی
در ابتدای مراسم حجت‌الاسلام رحیم کارگر، استاد و پژوهشگر حوزوی که دبیر این نشست را هم برعهده داشت با بیان این‌که قرآن بحث مهدویت را به عنوان نگاه به آینده مطرح می‌کند، گفت: آینده نزد پیروان مکتب اهل بیت(ع) است و هیچ‌کس به اندازه شیعیان نسبت به آینده مطمئن و امیدوار نیست و نگاه روشن‌بینانه ندارد.
وی بر شناخت، تغییر، مدیریت و کنترل آینده از سوی حوزویان تأکید کرد و با ضروری دانستن ورود به بحث آینده‌پژوهی به صورت جدی، دقیق و علمی افزود: حوزه‌های علمیه و مراکز دینی باید دقیقا نشان دهند که نگاه به آینده، شناخت آینده، ساختن آینده و تغییر آینده کار دینداران است.
توجه به عنصر دین در حوزه‌های علمیه
پس از سخنان دبیر نشست، حجت‌الاسلام الویری سردبیر فصلنامه تخصصی تاریخ اسلام به ارائه بحث خود با عنوان «آینده‌پژوهی و دین با تأکید بر دانش‌های رایج در حوزه؛ عرصه‌ها و ضرورت‌ها» پرداخت و با تبیین ساحت‌های قدسی و عرفی دین، ارتباط ساحت با آینده‌پژوهی را مورد بررسی قرار داد.
وی آموزش دین، تولید علم در حوزه دین و تبلیغ دین را از عرصه‌های مهم فعالیت در حوزه برشمرد و با اشاره به دیدگاه‌های مختلف درباره رابطه علوم با یکدیگر، بر توجه به عنصر دین در حوزه‌های علمیه تأکید کرد و سخن گفتن از تعامل دو علم را به معنای غریبه دانستن هر یک و مشخص کردن صحیح ارتباط هر دو دانست.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) احساس آینده‌ساز بودن اصحاب حوزه، توان اثرگذاری حوزه بر ابعاد مختلف آینده‌پژوهی، توجه آینده‌پژوهان به مسائل دینی و ضرورت چاره‌اندیشی درباره آن و گریزناپذیری از آینده‌پژوهی به سبب تبدیل شدن تدریجی آن به فرهنگ را از ضرورت‌های روی آوردن حوزه به آینده‌پژوهی برشمرد.
اندیشه‌های وحیانی خاستگاه علم آینده‌پژوهی
همچنین رحیم عیوضی با ارائه موضوع«شناخت عرصه‌ها و ساحت‌های دینی که آینده‌پژوهی می‌تواند وارد شود» به بیان حوزه‌های آینده‌پژوهی و روش‌های آن پرداخت و ابراز داشت: آینده‌پژوهی یک علم و فناوری نرم و دانش‌بنیاد است که ضرورت پژوهش در این عرصه به واسطه ارتباط آن با جهان غیب مشخص می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه قم افزود: آینده در متون دینی به عنوان یکی از چند کلید واژه اصلی وجود دارد و حوزه‌هایی مانند مهدویت و استفاده از گزاره‌های دینی درباره آینده منبعی برای تحلیل، توصیف و ساخت آینده است که زمینه شناخت و اقدام را که مؤلفه‌های اصلی آینده‌پژوهی هستند فراهم می‌کند.
وی رابطه دین، علم و آینده را به «دین و پیش‌گویی تاریخی»، «دین و فلسفه نظری تاریخ»، «دین و آینده جهان و دین» و «علم تجربی و آینده‌پژوهی» تحلیل کرد و گفت: خاستگاه علم آینده‌پژوهی به حقیقت در حیطه و قلمرو اندیشه‌های وحیانی قرار دارد و بی‌تفاوتی نسبت به آن سلب و فرار از مسؤولیت است.
عیوضی ادامه داد: آینده‌پژوهی یکی از بومی‌ترین حوزه‌ها و قلمروهای علمی است که نگاه و ریشه برون‌گرایی به تحولات دارد و از این منظر دانش کاربردی این عرصه را فراهم می‌کند تا برای ساحت‌های دینی، بتواند با در اختیار داشتن منابع و ایده‌ها، دیدگاه‌های مهمی را ارائه کند.
وی با بیان این‌که آینده‌پژوهی را نباید به عنوان یک علم میان‌رشته‌ای با مبنای سکولار بدانیم، ترویج این علم به مثابه یک علم میان‌رشته‌ای براساس تفکرات سکولاریستی را بی‌مهری به علم رایج دنیای امروز دانست که فرصت‌های زیادی را در عرصه مطالعات آینده از محققان سلب کرده است.
مدیر گروه آینده‌پژوهی دانشگاه قم با اشاره به روبه‌رو بودن مقوله فقه با چالش‌ها و مسائل مستحدثه مختلف، تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین رسالت‌های مبنایی و اساسی و یکی از معیارها و ملاک‌های اثبات و تعریف دین، توانایی مدیریت بر تحولات و مسایلی است که در آینده می‌خواهد اتفاق بیفتد. /920/پ202/ن
ارسال نظرات