در نگاه عدل‌محور دین به نفع و ضرر اجتماعی توجه می‌شود
حجت الاسلام مسعود حاج ابراهیمی، معاون آموزش نمایندگی بعثه رهبری در خراسان رضوی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد در تبیین ماهیت سبک زندگی و روند آن در سال‌های پس از انقلاب اظهار داشت: در میان تعریف‌های متعددی که از زندگی وجود دارد، تعریف کلی و دقیق آن عبارت است از حرکت به سوی یک هدف که در سیستم فردی شکل گرفته در کنار ارتباطات بیرونی.
شاخصه‌های زندگی حقیقی
وی با اشاره به رویکرد دین در این زمینه افزود: دین، زندگی را تنها به زندگی مادی منحصر نمی داند بلکه آن را مقدمه ای برای زندگی پایدار قلمداد می کند، در این دیدگاه، زندگی با مرگ پایان نمی گیرد. به همین دلیل است که بسیاری در این دنیا حیات مادی و نباتی دارند؛ اما به معنای واقعی کلمه زندگی نمی‌کنند.
حجت الاسلام حاج ابراهیمی با بیان این که وظایف انسانی را خداوند به عنوان خالق انسان بیان کرده است، در تشریح شاخصه های انسان زنده در نگاه دین تصریح کرد: عقل و خردورزی، تفکر منطقی، اخلاق مداری، رعایت آداب و قوانین فردی و اجتماعی، برخورد و عملکرد مناسب مبتنی بر تفکر و احساس از ویژگی های انسان زنده واقعی است.
تغییر سبک، منوط به تغییر ذهنیت ما از هستی است
وی ابراز داشت: اگر می خواهیم سبک زندگی تغییر کند و رفتار ما یک گام پیشرفت به جلو داشته باشد باید ذهنیت خود را به تعریف خود در هستی و زندگی تغییر دهیم؛ اگر بدانیم برای چه آفریده شده ایم به خصوص در حوزه اجتماع، رفتارمان بسیار تغییر خواهد کرد. البته این دانستن به معنای علم تنها نیست بلکه علمی است که به باور رسیده باشد.
وی با تأکید بر این که برای تغییر سبک زندگی باید باورها را که ترکیبی از ذهن و احساس است، تغییر دهیم، گفت: سبک زندگی انسان مادی بر اساس ماده و مادیات تعریف می شود یعنی همان مسأله ای که متأسفانه امروز ما نیز گرفتار آن شده ایم و حسرت مدرنیته غرب را می خوریم؛ در حالی که اصولا مبنای دیدگاه و تعریف آنان از زندگی و هستی با دیدگاه ما متفاوت است.
حجت الاسلام حاج ابراهیمی ادامه داد: آنها چون زندگی را بر اساس ماده تعریف کرده اند از همه عمر و توان خود در فراهم کردن رفاه و بهترین مدل‌ها در تغذیه، کار، تفریح و .... بهره گرفته و به سرعت در این عرصه پیش می روند تا به هر قیمتی که شده این دنیا را آباد کنند. علت بی نشاطی و افسردگی ها، معضلات اجتماعی و گسست‌های خانوادگی که در غرب شاهد هستیم، منحصر‌شدن در زندگی مادی است.
کمرنگی فضای معنوی سبب پررنگ شدن مادیات شده است
وی با بیان این که نیازمند هدف گذاری مجدد در نگاه ها و باورها هستیم، در خصوص تغییر نامطلوب سبک زندگی از سال های نخستین انقلاب اسلامی تاکنون، به تخاصم همیشگی حق و باطل اشاره و خاطرنشان کرد: همان گونه که قبلا اشاره شد، هم می توان به دنیا با نگاه دینی نگریست و هم با نگاه مادی و غیر دینی؛ بنابراین زمانی فضای دنیای بدون دین پر رنگ می شود که کفه معنویت سبک شود.
اگر کالایی گران می شد، کمتر مصرف می کردند
معاون آموزش نمایندگی بعثه رهبری در خراسان رضوی با اشاره به نوسانات اقتصادی اخیر اضافه کرد: مشکلات مادی کنونی که چه بسا زندگی ها را از هم می پاشد، اول انقلاب هم وجود داشت، حتی بسیاری از استان های بزرگ کشور، برق نداشتند؛ اما کسی گلایه نمی کرد، اما چرا آن زمان به اندازه اکنون مشکلات، محسوس نبود؟ به دلیل این که معیار ارزش گذاری مردم، دنیا و مسائل مادی نبود؛ اگر کالا یا کالاهایی گران می شد، کمتر مصرف می کردند نه این که مانند امروز هجوم بیاورند. مردم قانع بودند، ارزش های معنوی، حفظ استقلال و انقلاب، حفظ همبستگی و اقتدار برایشان اولویت داشت.
امروز تنها مدل مشکلات عوض شده است
وی افزود: از آنجا که در تأمین خواهش‌ها و تمایلات نفسانی نقطه پایانی وجود ندارد، تقویت اینها کفه دنیا را در زندگی انسان سنگین می‌کند، در نتیجه سود و نفع بیشتر و مصلحت فردی در همه عرصه‌ها ارزش پیدا می‌کند.
حجت الاسلام حاج ابراهیمی تصریح کرد: دین، در عدل شبکه‌ای نفع و ضرر جمعی را لحاظ می‌کند و آن را اولی تر از منفعت فرد می داند؛ امروز تنها مدل و جنس مشکلات عوض شده است و گرنه طبق قاعده انسان دین دار همواره باید با مشکلات مبارزه کند، مهم، نوع نگاه و انتظار ما از دنیای اطراف است.
ما برای دنیایی شدن انقلاب نکردیم
این نویسنده و پژوهشگر حوزوی اظهار داشت: ما برای دنیایی شدن انقلاب نکردیم که بعد از سه دهه عده ای شبهه افکنی کنند که چرا در مادیات هستیم یا در تحریم به سر می بریم؟ اگر انقلاب برای دنیا بود که در دوران طاغوت دنیایمان آبادتر بود. ما در پی معرفت دینی بودیم و سختی های امروزمان هم برای همین است که می خواهیم دین دار باشیم و این یک قاعده منطقی است که هر حرکتی با محدودیت‌ها و موانعی روبه‌رو است.
وی یادآور شد: فضای حرکت به سوی کمال، محدودیت‌ها و نظم منطقی خود را دارد اگر می‌خواهیم به سوی آن حرکت کنیم، به دنبال تجلی کامل تمام فضاهای مادی بودن و ارزش دادن به آن غلط است چرا که این مسأله به همین میزان ما را از معنویت دور می‌کند./930/پ202/س