دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی؛
پایه‌ریزی اخلاق بر مبنایی جز توحید، نوعی جهل است
خبرگزاری رسا ـ دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی گفت: بنا کردن اخلاق بدون توحید معقول نیست، آنجا که پای توحید و زندگی ابدی و لذات دائم مطرح می‌شود یک نظام اخلاقی دائم را می‌توان ایجاد کرد؛ بشر نیاز به انبیاء دارد، کلیاتی می‌فهمد و برای فهم مصادیق جزییات نیاز به انبیاء دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجتالاسلام حسن معلمی، دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی پنج‌شنبه صبح در دومین نشست علمی «ثبات و نسبیت ارزش‌های اخلاقی» با محور بررسی و نقد نظریه وونگ در سالن معرفت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گفت: نسبیت‌گرایی توصیفی حاکی از این است که یک اصل کلی برای اخلاق وجود ندارد.
وی افزود: این نسبیت‌گرایی توصیفی بر اساس شش اصل رد می‌شود، که یکی از آن دلایل این است که باید گفت استقراء نسبیت‌گرایان توصیفی استقراء تام نیست.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی با اشاره به این‌که نسبیت‌گرایی فرااخلاقی همه اخلاق را به سلیقه‌های شخصی و اقوام برمی‌گرداند، اظهار داشت: در نسبیت‌گرایی ثابت نکردیم که معرفت‌شناسی صحیحی می‌توان رسید.
وی بیان داشت: نسبیت‌گرایی هنجاری اخلاق وابسته به نظام شخصی است که این نوع نسبیت‌گرایی برآمده از نظام توصیفی و اخلاقی است.
حجتالاسلام معلمی با اشاره به این‌که دو معنا در نسبیت‌گرایی کرده‌اند؛ خاطرنشان کرد: قیود واقعی داشتن یک قانون آن را نسبی نمی‌کند، مانند این‌که دروغ مصلحت‌آمیز از همان ابتدا مقید بوده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر در قانونی سلیقه افراد و آداب سنن و .. قید شود، قید قاعده این مطلب نسبیت‌گرایی می‌شود، که این قیود واقعی نیستند.
دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی بیان کرد: در فلسفه ما و در اندیشه کسی کلیت اخلاق را نفی نکرده است؛ حتی اشاعره به این مطلب اذعان دارند، تمام اندیشمندان مسلمان ربط اخلاق با واقع را بالاتفاق قبول دارند اما توضیح ربطشان متفاوت است.
وی با بیان این‌که دو مبنای کلی در رابطه میان اخلاق و واقع وجود دارد، خاطرنشان کرد: دو مبنای انشاء مبتنی بر واقع و اخبار مبتنی بر استنتاج دو برداشت از رابطه اخلاق و واقع است.
حجتالاسلام معلمی ابراز داشت: اولی ضرورت ادعایی و همان حرف اصولیان که مطرح می‌شود به این معنا که بایدها و نبایدهای دینی مبتنی بر مصالح و مفاسد اخلاق است.
وی با اشاره به اخبار مبتنی بر استنتاج خاطرنشان کرد: در نگاه دوم بایدها و نبایدها انشاء نیستند بلکه خود از واقعیتی استنتاج می‌شوند.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی اظهار داشت: علامه طباطبایی در نگاه اول چند مطلب را گفته است، نخست این‌که رابطه میان ما و افعال اختیاری امکانی است، یعنی صدور فعل اختیاری از انسان امکانی است.
وی ادامه داد: تا زمانی که رابطه امکانی است بالضروره صادر نمی‌شود، برای ضروری کردن فعل امکانی ما باید دست به یک قرارداد و یک جعل بزنیم همچنین رابطه امکانی فرد و فعل اختیاری به صورت مجزا مصداق ضرورت قرار می‌دهیم.
نویسنده و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: علامه طباطبایی بر اساس ملاک، جعل «باید اخلاقی» می‌کند، این حرف علامه طباطبایی منجر به نسبیت‌گرایی در اخلاق نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در هر دو دیدگاه باید و واقع با یکدیگر ارتباط دارد، چه جعل باشد چه کشف بر اساس رابطه فعل با نتیجه است.
حجتالاسلام معلمی خاطرنشان کرد: اگر مبنای باید و نباید بر واقع را پذیرفتیم و به واقعیت‌ها مراجعه کردیم و دیدیم که برخی از نتایج که دنبالشان هستیم باید ما باید دائم می‌شود.
وی ابراز داشت: بنا کردن اخلاق بدون توحید معقول نیست، آنجا که پای توحید و زندگی ابدی و لذات دائم مطرح می‌شود یک نظام اخلاقی دائم را می‌توان ایجاد کرد.
دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی اظهار داشت: بشر نیاز به انبیاء دارد، کلیاتی می‌فهمد و برای فهم مصادیق جزییات نیاز به انبیا دارد، از این رو نمی‌توان گفت که می‌توان یک نظام اخلاقی توجیه کرد که تمام موضوعات را توجیه کند./914/پ202/پ
ارسال نظرات