روی آوردن به هنر اسلامی بدون توجه به مبدأ هستی ناممکن است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، احمد شهدادی، معاون پژوهش مدرسه اسلامی هنر، پیش از ظهر پنج‌شنبه در همایش ملی قرآن کریم و هنر که در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، گفت: هر امری در این عالم و از جمله هنر بدون داشتن فلسفه و نظام هستی‌شناسی و معرفت‌شناختی قابل تبیین نیست.

وی افزود: فلسفه اسلامی این وظیفه‌ را بر عهده گرفته است که معارف اسلامی را در قالب نظامی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی عرضه کند.

معاون پژوهش مدرسه اسلامی هنر ادامه داد: فیلسوفان اسلامی از ابتدا داعیه آن را نداشته‌اند که درباره هنر و نحوه شکل‌گیری آن به ارائه بحث بپردازند، اما در آثار آنان می‌توان مطالبی را درباره هنر و فلسفه هنر یافت.

وی اظهار کرد: از دیدگاه نظام صدرایی و حکمت متعالیه زیبایی مانند وجود امری است حقیقی یعنی در جهان خارج همان‌طور که وجود مظهر خارجی دارد، هنر و زیبایی هم مظهر و حقیقت خارجی دارد.

شهدادی با اشاره به این‌که از حقیقت زیبایی عالم تحت عنوان هنر نام برده می‌شود، خاطرنشان کرد: هنر در دایره نظامات ارجاعی قرار می‌گیرد و به تعبیری دیگر هنر آیه و نشانه است.

وی گفت: عالم در نظام صدرایی آیه و نشانه‌ است و این نشانه‌ها به سوی مقاصد دیگری که علت العلل‌های هستی و هستی‌بخش مطلق هستند، اشاره می‌کند.

معاون پژوهش مدرسه اسلامی با اشاره به این‌که بدون توجه به این نظام علی و معلولی و نظام ارجاعی تفسیر و تأویل نشانه‌ها و آیات غیرممکن است، ادامه داد: بدون در نظر گرفتن مبدأ کائنات تفسیر آیه‌ها و نشانه‌ها ناممکن است.

وی ابراز کرد: در حکمت متعالیه بحثی به نام خلاقیت نفس مطرح می‌شود،‌ که در این باره اشارات دقیق و مهمی است،‌ نفس انسان نسخه‌ای کوچک شده از عالم کبیر است و خداوند توانایی‌های هستی در انسان به ودیعه گذاشته است.

شهدادی گفت: یکی از این جنبه‌های هستی که در انسان به ودیعت گذاشته شده است، خلاقیت است، البته خلاقیت نفس منصرف به خلاقیت خالق بی‌چون و چرا ارجاع داده می‌شود؛ خلاقیت هنری اگر رابطه توحیدی با خلاق متعال و مبدأ علی الاطلاق داشته باشد، هنری توحیدی و در زیر چتر نظام الهی قرار می‌گیرد.

وی با بیان این‌که نکته مهم در فلسفه اسلامی و حکمت متعالیه تقسیم هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی به دو گونه معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی توحیدی و الحادی است، ابراز کرد: اگر بخواهیم نظامی را در هنر تبیین کنیم باید بر اساس مبانی توحیدی باشد./914/پ202/ی