حماسه فرهنگی فراموش نشود!
حامد عبداللهی
نام سال 92 خورشیدی، حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی است چرا که به زودی انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر، برگزار می‌شود و میلیون‌ها ایرانی، با حضور پای صندوق‌های رأی، منتخبان خود را بر کرسی مسئولیت خواهند نشاند و یک نمایش مردم سالاری دینی را در برابر چشمان جهانیان به اجرا خواهند گذاشت.
دشمنانی که همه تلاش خود را کردند که انقلاب را زمین بزنند و امروز از برخی غفلت‌های ما می‌خواهند دستاویزی بسازند برای ضربه زدن به مردم کوچه و بازار.
در سال‌های آغازین انقلاب، ترورهای کور مردم را نیز هدف قرار می‌داد تا جامعه را از اصل انقلاب، پشیمان کرده و جو ناامنی را ایجاد کند. در دوران دفاع مقدس هم بمباران خانه‌ها و مدرسه‌ها برای همین هدف بود که مردم را از امام و انقلاب جدا کنند.
آن سال‌های رنج آور گذشت و ما روی پای خود ایستادیم اما گسترش ناهمگون رفاه و امکانات، قوانین ناقص و دست و پاگیر و غفلت مسئولان در پرهیز از پیامدهای غیر نفتی، کار را به جایی رساند که استقلال اقتصادی کشور، امروز در تیر رس دشمن قرار گرفته است.
بدیهی است در سال 92 که آغاز کار دولت یازدهم خواهد بود، رئیس جمهور منتخب باید با همکاری همه دلسوزان و خبرگان و نخبگان اقتصادی، حماسه اقتصادی را رقم بزنند.
از همین رو است که مقام معظم رهبری در سخنان چند روز پیش در مرقد امام خمینی (ره) اقتصاد را «میدان چالش تحمیلی بر ملت« از سوی بیگانگان دانسته و رسیدگی رئیس جمهور منتخب به مسئله اقتصاد را خواستار شدند و فرمودند: « اگر ملت مقتدر باشد، توانا باشد، نیاز خود را کم کند، مشکلات خود را برطرف کند، و امروز که مسئله‌ى اقتصاد مسئله‌ى اصلى است، بتواند اقتصاد خود را روبه‌راه کند، دشمن در مقابله‌ى با ملت ایران بى‌دفاع خواهد ماند»
اما نکته مغفولی که در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری و توجه رسانه وجود دارد مسئله فرهنگ و ارتباط آن با حماسه سیاسی و اقتصادی است. مقام معظم رهبری در مراسم سالگشت رحلت امام، اصول فرهنگی امام خمینی را تبیین کرده و فرمودند: « در عرصه‌ى فرهنگ، اصول امام عبارت است از نفى فرهنگ اباحه‌گرى غربى؛ نفى جمود و تحجر و نفى ریاکارى در تمسک به دین؛ دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام؛ مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه»
پیش‌تر نیز معظم له در دیدار هیئت دولت فرموده بودند: « خب، در زمینه‌‌ى فرهنگ فرصت نشد آقایان گزارشى بدهند. من یک جمله عرض بکنم: به کارهاى سطحى نباید اکتفا کرد. به کارهاى عمیق‌‌تر، کارهاى بنیانى‌‌تر، کارهائى که از یکیشان ده‌ها کار صادر می‌شود و نشئت می‌گیرد، توجه کنید. من یک وقتى نسخه‌‌اى از آن کارهاى عمیقِ لازم را به آقاى رئیس‌‌جمهور دادم؛ همان‌ها باید دنبال شود و باید دنبال می‌شد. در باب فرهنگ باید به شدت مراقبت شود که ما به «فرهنگ مهاجم» کمک نکنیم. فرهنگ مهاجم خطرناک است. اگر ما فرهنگ عمومى کشور و فرهنگى که نخبگان و مردم و قشرهاى گوناگون را به سمت یک هدفى هدایت می‌کند، نتوانیم از آسیب دشمن محفوظ بداریم، کار خیلى مشکل خواهد شد؛ هرچه هم شما تصمیم بگیرید، این‌ها مى‌‌آیند خرابش می‌کنند و جور دیگرى منعکس خواهد شد»
روشن است که رهبری حکیم نظام، توجهی عمیق به مسئله فرهنگ دارند و آن را کم اهمیت‌تر از سیاست و اقتصاد نمی‌دانند اما از آن جا که هجوم دشمن، امروز بر مسئله اقتصاد متمرکز شده است، کشور نیاز به جهاد و حماسه اقتصادی دارد تا بتواند با اقتصاد مقاومتی، نقشه دشمن را بر آب کرده و از خود دفاع کند.
برای همین است که نمی‌توان نقش فرهنگ را کم کرد و به بهانه کمبود بودجه و یا طرح‌های عمرانی، سر فرهنگ را بی‌کلاه گذاشت. این یک خطای راهبردی است که هم در سیاست و هم در اقتصاد، اثر منفی خواهد گذاشت. به دیگر سخن، حماسه اقتصادی با ذبح فرهنگ رخ نخواهد داد.
رهبر فرزانه انقلاب در ارتباط فرهنگ و اقتصاد مقاومتی می‌فرمایند: « یک مسئله هم در اقتصاد مقاومتى، مدیریت مصرف است. مصرف هم باید مدیریت شود. این قضیه‌‌ى اسراف و زیاده‌‌روى، قضیه‌‌ى مهمى در کشور است. خب، حالا چگونه باید جلوى اسراف را گرفت؟ فرهنگ‌‌سازى هم لازم است، اقدام عملى هم لازم است. فرهنگ‌‌سازى‌‌اش بیشتر به عهده‌‌ى رسانه‌‌هاست. واقعاً در این زمینه، هم صدا و سیما در درجه‌‌ى اول و بیش از همه مسئولیت دارد، هم دستگاه‌‌هاى دیگر مسئولیت دارند. باید فرهنگ‌‌سازى کنید. ما یک ملت مسلمانِ علاقه‌‌مند به مفاهیم اسلامى هستیم، این قدر در اسلام اسراف منع شده، و ما متأسفانه در زندگى‌‌مان اهل اسرافیم! بخش عملیاتى‌‌اش هم به نظر من از خود دولت باید آغاز شود. در گزارش‌های شماها من خواندم، حالا هم بعضى از دوستان اظهار کردند که دولت درصدد صرفه‌‌جوئى است و می‌خواهد صرفه‌‌جوئى کند؛ بسیار خوب، این لازم است؛ این را جدى بگیرید. دولت خودش یک مصرف‌‌کننده‌‌ى بسیار بزرگى است. شما از بنزین بگیرید تا وسائل گوناگون، یک مصرف‌‌کننده‌‌ى بزرگ، دولت است. حقیقتاً در کار مصرف، صرفه‌‌جوئى کنید. صرفه‌‌جوئى، چیز بسیار لازم و مهمى است. به مصرف تولیدات داخلى هم اهمیت بدهید. در دستگاه شما، در وزارت خانه شما، اگر کار جدیدى انجام می‌گیرد، اگر چیز جدیدى خریده می‌شود، اگر همین اقلام روزمره‌‌اى که مورد نیاز وزارتخانه است، تهیه می‌شود، سعى کنید همه‌‌اش از داخل باشد؛ اصرار بر این داشته باشید؛ خود این، یک قلم خیلى بزرگى می‌شود. اصلاً ممنوع کنید و بگویید هیچ کس حق ندارد در این وزارتخانه جنس خارجى مصرف کند. به نظر من این‌ها می‌تواند کمک کند.»
همان‌گونه که ملاحظه می‌شود درهم تنیدگی فرهنگ و اقتصاد، به گونه‌ای است که اگر نگوییم اصالت با فرهنگ است باید اعتراف کنیم فرهنگ و اقتصاد، دوشادوش هم و بال در بال در پیشرفت کشور باید به کار گرفته شوند.
یکی دیگر از جنبه‌های فراموش شده در جریان تبلیغات انتخاباتی، گفتمان فرهنگی است. هر کدام از هشت نامزد ریاست جمهوری، سلایق و نگاه‌هایی دارند که گزینش هر ضلع، از این هشت ضلعی، جهت حرکت کشور را تغییر خواهد داد. باید دقت کرد که گفتمان فرهنگی حاکم بر کشور چه خواهد بود؟ یادمان نرود در دوره‌ای، توسعه اقتصادی چنان اصل و مهم تلقی شد که گفتمان اشرافی گری و آقازاده پروری را به بهانه کار و تولید بر کشور تحمیل کرد و در دوره‌ای، ادعای پوچ توسعه سیاسی، کشور را از تولید و پیشرفت به سود قشر آسیب‌پذیر و زحمت‌کش، محروم ساخت. باید توجه داشت که با فشار ناجوان‌مردانه آمریکا و غرب در تهدید اقتصاد بیمار نفتی ایران، کدام سلیقه قرار است بر کشور حاکم شود؟ آیا قرار است فرهنگ خودکم‌بینی و غرب ستایی به بهانه بهبود وضع معیشتی زیر سایه کدخدای جهان، کشور را اداره کند یا گفتمانی که حق باور و عدالت‌خواه است و هیچ‌گاه عزت ملت را به نان با منت غرب نمی‌فروشد؟
سوگمندانه شاهدیم برخی نامزدان انتخاباتی برای تحصیل رأی بیشتر از مردمی که نجیبانه، رنج‌های اقتصادی را تحمل می‌کنند، از کسانی نام می‌برند که روزگاری به هنرمندی خویش می‌بالیدند اما در فتنه همین فتنه انگیزان، خاکسار رسانه‌های انگلیس و آمریکا شدند و مام میهن را در چشمان غرب به تاراج دادند و ذلیلانه از دین و فرهنگ اسلامی ایرانی، دست شستند. نامزدی که امروز برای جمع کردن رأی، ربنای شجریان را سفیر فرهنگ ایران بخواند، چه خوابی برای فرهنگ این ملت دیده است؟
حماسه اقتصادی، در گرو حماسه سیاسی است و حماسه سیاسی در گرو حماسه فرهنگی چرا که تنها گفتمان انقلاب و امام و رهبری است که عزت، پیشرفت و سعادت ملت را تضمین خواهد کرد نه پس رفت و وادادگی و لبخند به بیگانه و اخم به دوست!
/903/ی701/ن