حکومت علوی/مکتب جعفری
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، با توجه به تحولات اخیر در سوریه و کشمش هایی که امروز در خاورمیانه وجود دارد، شاید امروز مهمترین سوالی که برای کشورهای منطقه پیش می آید، این است که تشکیل حکومت در قرن حاضر بایستی با چه مؤلفه هایی تعریف شود و ترسیم این حکومت از سوی چه کسانی باید انجام شود؟
بسیاری از متفکران و دانشمندان فعال در حوزه اندیشه، بر این باورند که نوع حکومت باید از سوی مردم هر کشوری تعیین شود؛ اما آنچه که امروز در کشورهای خاورمیانه از سوی غربیان و ابرقدرت ها به این کشورها القاء می شود، مخالف باورها و شعارهای خود آنان است و در واقع می توان به جرأت گفت که دموکراسی تعریفی متناقض در گفتار و عمل پیدا کرده است و به بهانه ضعف کشورهای خاورمیانه، ابرقدرت ها به خودشان این اجازه را داده اند که در شکل گیری حکومت در این کشورها مداخله کنند و این در حالی است که دموکراسی به معنای مردم سالاری است نه آمریکا سالاری.
تحولات مصر و سوریه و ازسویی وقایع گذشته در افغانستان و عراق در واقع ذهن هر تحلیل گری را به این سمت می کشاند که هدف از مداخله دیگر کشورها در به قدرت رساندن حکومت منتخب خودشان، در واقع نه دفاع از دموکراسی است و نه دفاع از مردم؛ بلکه این حوادث نشان از این دارد که قدرت می خواهد در همه جای جهان حرف خودش را به کرسی بنشاند و این در حالی است که حتی در کشورهای مدرن نیز این نوع شکل گیری حکومت، با بن بست مواجه می شود؛ چرا که نه بوی دموکراسی می دهد و نه توان دیکتاتوری دارد! به این دلیل که امروز اکثر کشورهای خاورمیانه که بسیاری از آنان نیز مسلمان هستند، به دنبال حکومتی متفاوت از دنیای غرب هستند که در وهله اول استقلال و در مراتب بعدی عزت و سربلندی را برای آنان به ارمغان بیاورد؛ زیرا دموکراسی غربی نیز بویی از به ثمر رسیدن ارزش های انسانی ندارد. گر چه آواز دهل شنیدن از دور خوش است!...
رویای سیاه شکست بیداری اسلامی
غربیان پس از آن که متوجه شدند اروپا به سمت اروپای اسلامی در حرکت است و نمی توان در مقابل این جریان گرایی اسلامی در کشورهای مهد تمدن و دموکراسی ایستاد، لذا با توجه به همین احساس خطر، سعی شان بر این شد که چهره غیر واقعی از اسلام را به نمایش بگذارند. آنان که فهمیدند نمی توان با اسلام و جریان اسلامگرایی با آتش خشونت و جنگ مبارزه کرد و درواقع این حربه آب در هاون کوبیدن است، در نتیجه با بررسی های پنهانی خودشان در سازمان های جاسوسی وابسته بیشتر به این سمت متمایل شدند که برای ضربه زدن به اسلام، از حیله تفرقه و نفاق استفاده کنند و با آتش جنگ افروزی در بین خود مسلمان، آنان را به سمت نابودی بکشانند و با ترسیم اسلام خشونت گرا، اروپا را از اسلامی شدن دور سازند و امروز آنچه که بیشتر از همه بایستی مورد توجه قرار گیرد، همبستگی و یکی شدن ملت های مسلمان است که با بهانه های واهی راه را بر دشمن باز نکنند.
فعالیت های سیاسی امام صادق(ع)
امام صادق علیه السلام علاوه بر فعالیت در زمینه های علمی، در عرصه سیاست نیز حضوری گسترده داشتند و مبارزات سیاسی خود را با تکیه بر امامت و رهبری اهل بیت(ع) آغاز کردند. ایشان در فرصت های مناسب، از جمله در روز عرفه و در اجتماع عظیم حجاج در مراسم حج، حکومت را حق خود معرفی می کردند. همچنین آن حضرت، پیروِ فعالیت های سیاسی خود، به منظور تبلیغ جریان اصیل امامت، نمایندگانی به مناطق مختلف می فرستادند و با تأیید و تشویق قیام های اسلامی، نقش مهمی را در پیشرفت و گسترش آن قیام ها بر عهده داشتند.
اخلاق اجتماعی
درباره شیوه رفتاری امام صادق علیه السلام با مردم گفته اند: ایشان فردی خوش مجلس و خوش سخن بودند. با مردم روابط گرم و معاشرتی صمیمانه داشتند؛ ولی این گرمی و صمیمیت سبب آن نمی شد که در مجلس ایشان کار خارج از نزاکتی صورت گیرد. آن امام همام، هرگز کلام کسی را قطع نمی کرد و پس از پایان سخنان دیگران، حرف و سخنشان را آغاز می کردند. همچنین ایشان با چهره ای بشاش و گشاده و با لبانی متبسم با مردم روبرو می شدند؛ چنانچه مالک بن انس یکی ازشاگردان امام صادق علیه السلام و پیشوای مذهب مالکی می گوید: «او فردی شوخ طبع و خنده رو بود».
در سخن دیگران
امام جعفر صادق علیه السلام از نظر علم و فضل سرآمد روزگار خود به شمار می آمد؛ چنان چه مالک بن انس از شاگردان ایشان و پیشوای مذهب مالکی، درباره آن حضرت گفته است: «در فضیلت و دانش و عبادت و پارسایی، هیچ دیده ای چون جعفر بن محمّد را ندیده و هیچ گوشی توصیف او را نشنیده و بر هیچ قلبی خطور نکرده است. او بسیار سخی، خوش برخورد و پر فایده بود». همچنین هنگامی که از ابوحنیفه درباره فقیه ترین کسی که دیده، پرسش شد، گفت: «فقیه ترین کسی که دیده ام جعفر بن محمّد بوده است.»
پاسخ کوبنده امام صادق علیه السلام به طاغوت زمان خویش
روزی منصور دوانیقی، یکی از خلفای عباسی به امام صادق علیه السلام نوشت: چرا مانند دیگرن نزد ما نمی آیی؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: «ما [از مال دنیا] چیزی نداریم که برای آن، از تو بیمناک باشیم و تو نیز از نظر اخروی چیزی نداری که به آن دلیل به تو امیدوار گردیم. تو، نه دارای نعمتی هستی که به دلیل آن به تو تبریک گوییم و نه خود را در بلا و مصیبتی می بینی که بدان دلیل تو را تسلیت دهیم؛ پس چرا نزد تو بیاییم؟!» منصور نوشت: «برای نصیحت ما بیایید». امام پاسخ دادند: «اگر کسی اهل دنیا باشد تو را نصیحت نمی کند و اگر هم اهل آخرت باشد، نزد تو نمی آید.»
جاذبه، هیبت و شکوه امام صادق علیه السلام
امام صادق علیه السلام به منظور گسترش اسلام و تبلیغ جریان اصیل امامت و افزایش آگاهی و معلومات علمی مسلمانان، کلاس های درسی بسیاری برگزار می کردند. در این کلاس ها از همه دسته ها، گروه ها و از سنین مختلف و رتبه های متفاوت علمی حضور می یافتند و همگان حق اظهار نظر و انتقاد داشتند؛ اگر چه عظمت، جلال و هیبت امام به گونه ای بود که همه با احترام، با آن حضرت برخورد می کردند. امام صادق علیه السلام منبع فیض بودند و مردم از گوشه و کنار کشورهای اسلامی به خدمت آن حضرت می آمدند تا از مجلس درس ایشان فیض گیرند.
شاخصه های مطلوب حکومت اسلامی از نگاه رهبری
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در اولین دیدار هیأت دولت یازدهم، با قدردانی از هماهنگی دولت و مجلس برای آغاز به کار سریع دولت جدید، آقای روحانی را رئیس جمهوری مطلوب، مورد اعتماد و دارای سوابق روشن انقلابی خواندند و با تبیین شاخص‌های مهم دولت مطلوب از جمله سلامت اعتقادی و اخلاقی، خدمت به مردم، عدالت، سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد، قانون گرایی، حکمت و خردگرایی و تکیه بر ظرفیت درون زای کشور تأکید کردند: اقتصاد و علم را در اولویت قرار دهید و با مهار تورم، تأمین نیازهای اساسی مردم، رونق تولید و ایجاد تحرک و آرامش در عرصه اقتصادی، امید مردم به آینده را استمرار و افزایش دهید.
حضرت آیت الله خامنه ای سلامت اعتقادی و اخلاقی را از شاخص های برجسته دولت مطلوب اسلامی برشمردند و افزودند: این اعتقادات و نگاه صحیح به حقایق جامعه، منجر به سلامت عملکرد دولت خواهد شد. ایشان در همین زمینه، مجموعه بیانات، رهنمودها و مواضع امام خمینی(ره) را شاخصی اساسی خواندند و تأکید کردند: اصول و ارزش های انقلاب در سخنان و مواضع امام، متجلی است و اگر عملاً پایبند و دلبسته آنها باشیم و در مواقع ابهام نیز به آنها رجوع کنیم، به فضل الهی، کارها «خوش آینده» خواهد بود و به پیش خواهیم رفت.
رهبر انقلاب در تبیین بیشتر شاخص سلامت اعتقادی و اخلاقی، اطمینان و اعتماد کامل به وعده‌های یاری خداوند را کاملاً ضروری برشمردند و افزودند: در تجربیاتی مانند پیروزی انقلاب، دفاع مقدس و غلبه بر شورش های متعدد قومی در اوایل انقلاب، ملت و مسئولان کشور، تحقق وعده های پروردگار را کاملاً لمس کردند که این تجربه های ارزشمند، زمینه ساز اعتماد کامل تر به وعده های نصرت و یاری خداوند است.
خدمت به خلق، دومین شاخص حکومت مطلوب اسلامی
خدمت به خلق، دومین شاخصی بود که رهبر انقلاب اسلامی در بیان ویژگی های دولت مطلوب اسلامی، به آن پرداختند. ایشان خدمت به مردم را گفتمان اصلی دولت اسلامی و فلسفه وجودی مسئولان خواندند و تأکید کردند: هیچ مسئله ای نباید مسئولان را از خدمت به مردم غافل کند.
حضرت آیت الله خامنه ای عدالت را از دیگر شاخص های مهم دولت مطلوب اسلامی برشمردند و افزودند: همچنان که قبلاً نیز تأکید شده، ما در پی پیشرفت و یا به تعبیر رایج توسعه هستیم؛ اما قطعاً این پیشرفت باید با عدالت همراه باشد و گرنه جامعه مانند کشورهای غربی دچار شکاف و تبعیض و نارضایتی خواهد شد.
سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد چهارمین شاخص دولت مطلوب
سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد چهارمین شاخص دولت مطلوب از نگاه رهبر انقلاب اسلامی بود. ایشان به اعضای دولت جدید یادآور شدند منصب حکومتی جایگاه وسوسه انگیز قدرت و منابع مادی است؛ مانند یک چشم بصیر و یک نورافکن قوی و دائم، مراقب باشید دستگاه تحت مدیریت شما از وسوسه فساد، دور و در امان بماند.
حضرت آیت الله خامنه ای، قانونگرایی را از دیگر شاخص های بسیار مهم دولت مطلوب دانستند و افزودند: قانون، ریل حرکت دولت است و اگر به هر دلیلی از آن خارج شوید کشور و مردم، صدمه می‌بینند. ایشان افزودند: ممکن است برخی قوانین ناقص و معیوب باشد، اما ضرر عمل نکردن به همین قوانین بیشتر از اجرای آنهاست بنابراین تلاش کنید قانون گرایی در همه دستگاه ها نهادینه شود. رهبر انقلاب اجرای اسناد بالادستی از جمله سیاست های کلی نظام و سند چشم انداز را از لوازم قانون گرایی بر شمردند و افزودند: مصوبات شوراهای عالی از جمله شواری عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی که بسیار مهم است، باید معتبر شناخته و بر اساس آنها عمل شود. رهبر انقلاب در همین زمینه، سیاست های کلی تحول نظام اداری را نیز بسیار مهم خواندند و افزودند: در اجرای این سیاست ها متأسفانه تأخیر شده که باید آن را اجرایی کرد.
حکمت و خردگرایی ششمین شاخص حکومت مطلوب اسلامی
حکمت و خردگرایی ششمین شاخص مورد تأکید رهبر انقلاب در دیدار بادولت یازدهم بود. ایشان با توصیه مؤکد به دولت برای استفاده از ظرفیت خوب کارشناسان داخلی در همه زمینه ها و عرصه ها افزودند: باید قبل از هر اقدام و حتی هر اظهار نظر و موضع گیری، مطالعات کارشناسی لازم انجام شود؛ چرا که هزینه برطرف کردن تبعات منفی کارهای ناپخته و سخنان ناسنجیده بسیار زیاد است.
کلام آخر: در واقع احیای مکتب جعفری همان ترسیم حکومت علوی است که در زمان بعد از وفات پیامبر اکرم(ص) بسیاری از کسانی که حتی واقعه غدیر را درک بودند، در مقابل این واقعیت تاریخ ایستادند و اجازه ندادند که سیر حکومت در جوامع بشری مسیر اصلی و حقیقی خود را طی کند و متأسفانه همین امر باعث شد که تا به امروز نسبت به احیای مکتب جعفری و حکومت علوی غفلت های نابخردانه ای از سوی همان جوامع صورت گیرد و جهان هنوز تشنه معارف ناب علوی بماند.
/934/702/ر