منازعه علم و دین، نبردی بی ثمر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر کاوه حسین زاده راد، دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران عصر امروز سه شنبه بیست و چهارم دی ماه در «دومین کنفرانس بین المللی فلسفه دین معاصر» که به همت انجمن علمی فلسفه دین ایران و با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این پژوهشگاه واقع در اتوبان کردستان تهران درحال برگزاری است، به سخنرانی با عنوان «منازعه علم و دین: نبردی بی ثمر؟» پرداخت.

وی با اشاره به این‌که مقاله حاضر به این موضوع می‌پردازد که چگونه در دوره کنونی ستیز میان علم و دین فروکش نموده است، گفت: در جریان مدرنیته نبرد دیرپای علم و دین با پیروزی علم به پایان رسید، این نبرد از آنجا در گرفت که چالش اصلی‌ای که کلیسا با آن دست و پنجه نرم می‌کرد، همان چالشی بود که علم با آن مواجه بود؛ هردو آرزومند آن بودند تا به‌عنوان تنها منبع حقیقت دست بالا را پیدا کنند.

حسین زاده راد با بیان این‌که منازعات مربوط به ادله وجود خدا یا معجزات، همواره در گرو این ایده بود که حقیقتی عینی وجود داشته باشد، ابراز داشت: امروزه در پایان این دوره شاهد افول نظریاتی هستیم که تصور می‌کردند به‌طور قطع دین را نابود کرده‌اند اما پس از مدرنیته، نه خدامنکران برای طرد دین دلایل فلسفی محکمی در اختیار داشتند و نه خداباوران برای کنار گذاشتن علم.

دانش آموخته دکتری علوم سیاسی(گرایش اندیشه‌های سیاسی) دانشگاه تهران گفت: بن فکنی متافیزیک، زمینه را برای فرهنگی فراهم آورده که در آن این‌‎گونه دوگانه انگاری‌ها دیگر جایی ندارند، فرارفتن از متافیزیک به معنای توقف کند و کاو درباب واقعی بودن و واقعی نبودن چیزها است.

وی با بیان این‌که جدال میان علم و دین به این دلیل کمرنگ گشت که به تدریج مسأله حقیقت و عینیت اهمیت خود را از دست داد، اظهار داشت: اگر پیش از این علم با کمک سلاحِ عاری بودن از حقیقت و نداشتن عینیت دین را از صحنه به در کرده بود، در دوره کنونی رشد دانش علمی گستره تجارب ممکن برای انسان را افزایش داده و از جهالت‌های او کاسته اما به قطعیت او نیافزوده است.

حسین زاده راد با بیان این‌که در دوره پسا متافیزیکی دگر بار دین به کانون توجهات بازگشته اما چنین دینی باید منادی عشق بوده و دیگر در بند تفکر متافیزیکی اسیر نباشد، گفت: هدف بنیادین تفکر پسامتافیزیکی رسیدن به هستی شناسی کم‌بنیه‌ای است که از اثر ساختارهای عینی و خشونت جزم اندیشی می‌کاهد.

دانش آموخته دکتری علوم سیاسی(گرایش اندیشه‌های سیاسی) اظهار داشت: دانشگاه تهران کم بنیه بودن به این معنا است که تمامی دعاوی‌ای که سودای یقینی بودن، جهان روایی و عینیت را دارند، دیگر باید از ادعاهای خود دست بشویند.

وی گفت: با پایان متافیزیک، دیدگاه‌هایی همچنان باقی می‌مانند که با کنار نهادن مبناگرایی و ذات‌انگاری، اقتدار گرایی کمتری داشته و با آزادی آدمی بیشتر هم‌خوانی دارد./956/پ203/ن