عقلانیت دینی مهمترین ویژگی آیتالله جوادی آملی است
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روابط عمومی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم، حجتالاسلام مرتضی جوادی آملی روز پنجشنبه در کارگاه آموزشی معاونان فرهنگی ادارات کل تبلیغات اسلامی استانهای کشور که در اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم برگزار شد اظهار کرد: اندیشه و مدرسه فکریای که به نام آیتالله جوادی آملی است قرائت و تفسیری از اسلام است که اگر بازشناسی نشود، به راحتی نمیتوان به این مدرسه فکری راه برد.
وی گفت: بیش از 30 سال است که آیتالله جوادی آملی در منبرها، دانشگاهها و حوزهها از زوایای مختلف، این مدرسه فکری را بیان میکنند اما عقبه این مدرسه فکری هنوز خیلی روشن نیست.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء با ذکر مثالی در این زمینه افزود: کتاب «منزلت عقل در هندسه معرفت دینی» در گذشته به صورت دیگری معنادار بود اما دامنه بحث آنقدر گسترده بود که آیتالله جوادی آملی این کتاب را دوباره تدریس کرد و پیرامون آن تحقیقاتی انجام شده که در نهایت به این مدرسه فکری تبدیل شده است.
وی اضافه کرد: آیتالله جوادی آملی در ابتدای تفسیر تسنیم درباره منهج تفسیری خود مطالبی را بیان کرد اما هر چه که جلوتر میرویم میبینیم بحثها عمیقتر میشود و سئوالات عمیقتری مطرح میشود، بنابراین مدرسه فکری ایشان یک بسته کوچک نیست.
حجتالاسلام جوادی آملی با بیان اینکه گفتهها و نوشتههای آیتالله جوادی آملی در سه سطح عمومی، خواص و اخص است تصریح کرد: ایشان تاکید دارند که برای عوام، تکرار نقش تعلیل را دارد، در حالی که این تکرار برای خواص فقط یک بار تاثیر دارد و در مرتبههای بعدی تاثیر ندارد.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء تاکید کرد: مدرسه فکری آیتالله جوادی آملی میراث علمی و عملی و اخلاقی و فلسفی و عرفانی تشیع است.
وی خطاب به معاونان فرهنگی ادارات کل تبلیغات اسلامی استانهای کشور گفت: دپارتمانی در حوزه کاری خود باز کنید و جمع خاصی را دعوت و از آنها بخواهید در مورد این مسائل اظهارنظر و نقد کنند که این کار در تعمیق این منظومه فکری و بسط آن تاثیر دارد.
حجتالاسلام جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود به تحولات دنیای اسلام اشاره کرد و گفت: از لیبرالیسم تا داعشیسم، همه داهیه اسلام را دارند و رنگ اسلام را به دروغ یا راستی دارند. در حالی که نه لیبرالیسم حقیقتی از دین دارد نه داعشیسم. حتی دین با آنها در حال ستیز است.
وی یکی از مختصات مدرسه فکری آیتالله جوادی آملی را به عقلانیت دینی تعبیر کرد و گفت: برجستهترین ویژگی آیتالله جوادی آملی همین عقلانیت دینی است و تعقل و تفکری او را همراهی میکند که ریشه در آموزههای وحیانی دارد.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء ادامه داد: ایشان در مسائل تعبدی هم سعی دارند ضمن اینکه همه جهات تعبدی را رعایت میکنند، همواره نگاه عقلانیت دینی را به آن امر دارند.
حجتالاسلام جوادی آملی تاکید کرد: در بحث حج هم فتاوایی که از آیتالله جوادی آملی وجود دارد متفاوت از فتاوای سایر علما است.
وی گفت: آیتالله جوادی آملی عقلانیت دینی را منبعی از منابع دین میدانند و آموزهها و خروجیهای عقل را حجت میدانند و آن را در کنار نقل مینشانند. این عقل در کنار نقل رسمیت و حجیت دارد و سخن دین است که اگر کسی خلاف این عقل کاری انجام دهد به عقوبت میرسد و اگر موافق آن کاری انجام دهد پاداش میگیرد.
به گفته این استاد حوزه، دانشگاه اگر بخواهد دینی شود باید دانش آن دینی شود و دانش دینی عقل هماهنگ با نقل است، حتی عقل تجربی هم در این مسئله به میدان میآید و محصولش میشود دین.
حجتالاسلام جوادی آملی تصریح کرد: آیتالله جوادی آملی عقلانیت دینی را به عنوان یکی از منابع معرفتی دین معرفی میکنند که هر چه این عقل کاملتر و شفافتتر باشد در روشنگری نقل موثرتر است.
وی با بیان اینکه در حوزه تفکر بیش از 300 آیه و روایت وجود دارد اظهار کرد: عقل انسانی در ابتدا یک عقل بالفعل نیست. بذری که به نام عقل هست باید به بلوغ خودش برسد و اجازه پیدا کند که به مرتبه رشد برسد. وقتی عقل به کمال خودش رسید مسیر شهود را طی میکند.
به اعتقاد رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء برای اینکه این عقل از همه چیزهایی که باعث کدورت و تیرگیاش میشود مبرا شود باید خیلی تلاش کرد.
حجتالاسلام جوادی آملی با بیان اینکه جریان حس گرایی امروزه به اوجش رسیده، تصریح کرد: لذتجویی و کامیابی بر اساس جهان بینی حس گرایی است و تمام تلاش انسانی این است که به این سمت بیاید.
وی از شبهه علمی و شهوت عملی به عنوان دو جریانی یاد کرد که عقل را تهدید میکنند و در توضیح این دو گفت: هیچ گاه حس گرایی، وهم و خیال، ظن و گناه و شهوت عملی نمیتواند انسان را به حق نزدیک کند.
حجتالاسلام جوادی آملی افزود: عقل از منابع معرفتی دین است و هیچ گریزی از این گزاره نیست. با توجه به این همه تاکیداتی که در آیات و روایاتی در رابطه با تعقل وجود دارد، جا برای شک و تردید نیست که نباید به عقل در حوزه معرفتی توجه داشت. عقل یکی از منابع معرفتی است و باید به کار گرفته شود.
وی گفت: اصل دوم این است که عقل برخلاف وحی ذاتا مصون نیست بلکه باید آن را مصون نگاه داشت و این کتاب و سنت آمده است تا مصونیت دین را تضمین کنند.
رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء تاکید کرد: این عقل است که همه چیز را برای انسان سامان میدهد و اگر نباشد یا به افراط (داعشیسم) و یا به تفریط(لیبرالیسم) میانجامد. ما عقلی میخواهیم که به کمال و بلوغ برسد و سخنگوی دین باشد. عقلی که بخواهد سخنگوی علم دینی باشد باید به کمال برسد.
حجتالاسلام جوادی آملی در پایان گفت: حوزه فرهنگ اگر بخواهد سامان پیدا کند جریان حس گرایی و لذت جویی دنیایی که در جهان سایه افکنده را باید علاج کند./920/د102/ی