محبت دنیا انسان را به ظلمت می‌کشاند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله سیدرحیم توکل، استاد سطح عالی حوزه علمیه قم، پیش از ظهر امروز در مدرس 23 مدرسه علمیه آیت الله گلپایگانی اظهار داشت: آیات و روایات زیادی، علاقه به دنیا را مذمت کرده‌اند و به انسان هشدار داده‌اند که اسیر و وابسته به دنیا نشود.
آیت‌الله توکل به حدیث قدسی پیرامون این موضوع اشاره کرد و گفت: خداوند در مذمت دنیا می‌فرماید «به همان مقداری که دل انسان متمایل به دنیا شد، محبت من از قلبش خارج می‌شود» زیرا در یک قلب دو محبت جمع نمی‌شود.
وی تصریح کرد: شیطان برخی افراد را فریب می‌دهد چنان که می‌خواهند میان دنیای حرام و آخرت جمع کنند اما طبق آیات و روایات این دو با همدیگر تناقض دارند و قابل جمع نیستنند زیرا در بسیاری از موقعیت‌ها، انسان بر سر دو راهی دنیا و آخرت قرار دارد که باید یک طرف را انتخاب کند.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم افزود: همان گونه که آب و آتش جمع نمی‌شود محبت دنیای مذموم و آخرت نیز در یک جا امکان‌پذیر نیست چنان که بخش عظیمی از نهج البلاغه، محبت دنیا را مذمت می‌کند گرچه انسان باید دنیا را آباد کرده و استفاده کند اما نباید اسیر و وابسته‌اش شود.
وی با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص) خاطرنشان کرد: حضرت فرمودند «فِی طَلَبِ الدُّنْیَا إِضْرَارٌ بِالْآخِرَةِ وَ فِی طَلَبِ الْآخِرَةِ إِضْرَارٌ بِالدُّنْیَا فَأَضِرُّوا بِالدُّنْیَا فَإِنَّهَا أَحَقُّ بِالْإِضْرَار» طلب کردن دنیا به آخرت زیان مى رساند و در طلب کردن آخرت به دنیا زیان مى رسد از این‌رو به دنیا زیان برسانید که فانی است اما آخرت باقی و جاویدان است.
آیت‌الله توکل با بیان آفت‌های دلبستگی به دنیا گفت: آیت الله گلپایگانی برای عیادت یکی از هم مباحثی‌هایش رفته بود که در حال احتضار از عدالت خداوند شکایت می‌کرد که چرا بعد از این همه تحصیل و تلاش علمی به جایگاه آیت الله گلپایگانی نرسیده است و این چنین محبت دنیا او را اسیر خود کرده بود.
وی یادآور شد: حضرت علی(ع) در روایتی فرمودند «کَما اَنَّ الشَّمسَ و اللَّیْلَ لایَجْتَمِعانِ کذلکَ حُبَّ اللّهِ وحُبُّ الدنیا لاَیَجْتَمِعانِ» همان گونه که خورشید و شب با همدیگر جمع نمی شوند، دوستی خداوند نیز با دوستی دنیا در یک جا جمع نمی‌شود.
آیت‌الله توکل با اشاره به تشبیهات حکیمانه قرآن و روایات افزود: در این تشبیه حکیمانه، محبت الهی به شمس و محبت دنیا به لیل و ظلمت و تاریکی تشبیه شده است؛ کنایه از این که محبت خداوند، جان و ظاهر را نورانی می‌کند اما محبت دنیا انسان را به ظلمت می‌کشد.
وی گفت: امیرمؤمنان علی(ع) در روایت دیگری فرمودند «إِنَّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةَ عَدُوَّانِ مُتَفَاوِتَانِ وَ سَبِیلَانِ مُخْتَلِفَانِ فَمَنْ أَحَبَّ الدُّنْیَا وَ تَوَلَّاهَا أَبْغَضَ الْآخِرَةَ وَ عَادَاهَا وَ هُمَا بِمَنْزِلَةِ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ مَاشٍ بَیْنَهُمَا کُلَّمَا قَرُبَ مِنْ وَاحِدٍ بَعُدَ مِنَ الْآخَرِ وَ هُمَا بَعْدُ ضَرَّتَانِ» دنیاى (حرام) و آخرت، دو دشمن متفاوت، و دو راه جداى از یکدیگرند ، پس کسى که دنیا پرست باشد و به آن عشق ورزد، به آخرت کینه ورزد و با آن دشمنى خواهد کرد و آن دو همانند شرق و غرب و انسانى هستند که بین این دو راه مى رود، هرگاه به یکى نزدیک شود از دیگر دور مى شود، و آن دو همواره به یکدیگر زیان رسانند.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم در ادامه به زهد و تقوی اشاره کرد و گفت: اگر انسانی تحت تأثیر ثروت، پست و مقام‌های دنیایی که به دست می‌آورد و از دست می‌دهد قرار نگیرد و بر هوای نفسش غلبه کند زاهد است.
آیت‌الله توکل در پایان به داستان مرحوم نراقی و فردی صوفی اشاره کرد و گفت: فردی صوفی که تارک دنیا بود با مشاهده اوضاع زندگی مرحوم نراقی، وی را مورد توبیخ قرار داد که چرا به دنیا آلوده شده است؟ اما این استاد اخلاق وی را به سفر کربلا دعوت کرد که این صوفی به دلیل فراموش کردن کشکولش از این سفر انصراف داد و مرحوم نراقی وابستگی وی را به این مقدار کم از دنیا متذکر شد./908/پ202/ف