بازی دراز؛ خانقاه عرفان واقعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در کرمانشاه، صعود بسیجیان سراسر کشور جمعه چهارم اردیبهشت ماه جاری به ارتفاعات بازی دراز انجام می شود.

بازی دراز و ارتفاعات ناهموارش در طول هشت سال جنگ تحمیلی همواره شاهد فداکاری‌های مردان این سرزمین و خاک پاکش قدمگاه پهلوانان شهیدی چون ابراهیم هادی بود.

هر ساله در نخستین جمعه اردیبهشت ماه، بسیجیان، از سراسر کشور به کرمانشاه می آیند تا یاد و خاطره دلاوری های بسیجیان دفاع مقدس را گرامی دارند، این صعود به ارتفاعات بازی دراز، امسال نیز در چهارم اردیبهشت با گردهم آیی عظیم بسیجیان انجام خواهد شد.

اما آنچه سبب جذب سیل خروشان ارادتمندان مکتب سرخ حسینی به این منطقه می شود، عملیات ها و موقعیت خاص این منطقه در دوران جنگ تحمیلی است.

پیشینه

ارتفاعات سخت‌گذر بازی دراز با قله‌های بلند و شیب‌های تند و بریدگی‌های ممتد از اهمیت ویژه‌ای در منطقه مرزی استان کرمانشاه برخوردار است این ارتفاعات به مثابه عرضه بزرگی درون مثلث قصرشیرین، گیلان غرب و سرپل ذهاب واقع شده‌است و برمنطقه تسلط کامل دارد نیروهای عراقی در روزهای آغازین جنگ از بازی دراز برای دیده بانی استفاده می‌کردند اما ویژگی‌های این ارتفاعات موجب شد با فعالیتهای مهندسی روی آن جاده سازی شود و یگانهای عراق در آنجا مستقر شوند و ضمن افزایش سلطه بر قصرشیرین سرپل ذهاب را نیز زیر دید خود بگیرند.

برای گرفتن این امتیاز مهم از نیروهای عراقی پس از سه ماه کار نیروهای شناسایی سپاه پاسداران، قرارگاه مقدم غرب سپاه پاسداران و ارتش نخستین عملیات نیمه گسترده را در این منطقه طرح ریزی کردند که با نام عملیات بازی دراز در تاریخ 1360/2/1 آغاز شد و به مدت 8 روز طول کشید و طی آن نیروهای ایرانی و عراقی بارها به تک و پاتک متقابل پرداختند.

نیروهای عراقی با استفاده از پشتیبانی هوایی یگانهای خود را حمایت می‌کردند اما رزمندگان ایرانی از جاده و حمایت هوایی کافی و پشتیبانی آتش محروم بودند در نتیجه نتوانستند روی تمام هدف‌ها مستقر شوند، با وجود این، از بین قله‌های منطقه سه قله آن را اشغال و تثبیت کردند و تنها در تثبیت قله 1150 و یکی از قله‌های 1100 ناکام ماندند.

 در این عملیات هوانیروز ارتش نقش بسزایی ایفا کرد و طی آن خلبان علی‌اکبر شیرودی به شهادت رسید.

نام بازی دراز نامی است پرآوازه که بسیار از آن شنیده ایم، ارتفاعاتی به مثابه عارضه بزرگی درون مثلث قصرشیرین ـ گیلان غرب و سرپل ذهاب که بر منطقه تسلط کامل دارد.

شرح عملیات

جبهه غرب به خاطر طبیعت کوهستانی که دارد اصلاً ماهیت جنگ در آن متفاوت است، در این جبهه (ایلام و کرمانشاه) عراقی ها توانستند با تصرف شهرها و ارتفاعات مرزی ایران یک کمربند دفاعی در برابر دشت بی دفاع بغداد تشکیل دهند، ارتفاعات بازی دراز در غرب شهر سرپل ذهاب مهمترین ارتفاعی بود که دشمن در جبهه غرب در اختیار داشت زیرا از یک سو بر دشت و شهر سرپل ذهاب و پادگان ابوذر (مهمترین پادگان مرزی در جبهه غرب) و راههای ارتباطی آن کاملاً مسلط بود و از سوی دیگر یک مانع طبیعی عالی برای دفاع عراق از شهر های قصرشیرین و خانقین محسوب می شد؛ به همین دلایل بود که نبردهای سختی برای آزادسازی این ارتفاعات در گرفت که عملیات بازی دراز یکی از مهمترین آنها می باشد.

در این عملیات که یکی از اولین تجربه های بزرگ همکاری مشترک سپاه و ارتش در سایه بی اعتمادی روزافزون به شخص بنی صدر بود، نیروهای عمل کننده از شمال و جنوب دشت ذهاب به ارتفاعات بازی دراز یورش بردند؛ عکس العمل عراق برای حفظ ارتفاعات منجر به یک نبرد شدید چند روزه گردید و عاقبت نیروهای ایران موفق به آزادسازی قله های جنوبی ارتفاعات شدند اما قله های شمالی همچنان در دست دشمن باقی ماند، ضمن اینکه عدم آزادسازی پخش شمالی بازی دراز باعث شد تا نیروهای ایران برای کاهش تلفات از بخشی از غرب دشت ذهاب عقب نشینی کنند.

عملیات غرور آفرین

اوایل اردیبهشت ماه یادگار حماسه و عملیات غرور آفرین (بازی دراز) است و این عملیات درحالی صورت گرفت که رژیم بعثی با هجوم همه جانبه به سمت کشور و اشغال ارتفاعات مهم و حساس بازی دراز بر شهرستان‌های قصرشیرین، گیلان‌غرب و سرپل‌ذهاب تسلط یافته و تمام تحرکات این مناطق را زیرنظر داشت.

بیش از سه ماه طرح و نقشه دلاوران سپاه اسلام در قرارگاه مقدم غرب (نجف اشرف) و جان برکفان ارتش جمهوری اسلامی برای عملیات بازی دراز، از اول اردیبهشت‌ماه به مدت هشت روز در قالب نیمه گسترده برگزار شد.

پشتیبانی خوب خلبانان جان برکف هوانیروز کرمانشاه و در رأس آنها شهید علی‌اکبر شیرودی سبب پیروزی رزمندگان دلیراسلام شد ولی به علت حجم گسترده پشتیبانی هوایی و پشتیبانی آتش دشمن دستیابی به دوقله 1150 و 1100متری میسر نشد.

در این عملیات غرورآفرین 54 تانک و نفربر دشمن، 3 فروند هواپیما، دو چرخبال و دو دستگاه ادوات مهندسی دشمن منهدم و 12 دستگاه تانک و نفربر و 5 دستگاه ادوات مهندسی آنان به غنیمت گرفته شد.

در عملیات حماسه ساز بازی دراز همچنین یک هزار و 500 نفر از لشکر دشمن کشته و زخمی شد و 700 نفر از آنان به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.

اما پایان این عملیات در روز هشتم اردیبهشت 1360 با شهادت خلبان تیز پرواز هوانیروز کرمانشاه، کبری نشین همیشه پیروز شهید علی ‌اکبر (قربان) شیرودی همراه بود و اثبات این جمله معروف که مردان بزرگ با شهادت خود زودتر به معبود می‌رسند.

همه ساله همرزمان شهدا از سراسر کشور در این ایام با صعود به ارتفاعات بزرگ و معروف بازی دراز و برگزاری مراسم زیارت عاشورا یاد و خاطره رشادت‌های همرزمان خود را گرامی می‌دارند، دراین مراسم همچنین ایثارگران، جانبازان، دانشجویان، امدادگران خواهر و برادر، فرماندهان سپاه، ورزشکاران و دانش آموزان از شهرستانهای مختلف استان های کرمانشاه، همدان ، تهران، مشهد، و جمعی از جانبازان و رزمندگان شهرستان الیگودرز و سایر نقاط کشور برای گرامیداشت یاد و خاطره شهدای بازی دراز و این عملیات حضور داشته و به صورت جمعی به ارتفاعات بازی دراز صعود می کنند.

 شهید والا مقام و عارف به معارف ایثار و شهادت، شهید دکتر بهشتی، برای بسیجیان و عاشقان چه زیبا بیان کرده است: عرفان واقعی، خانقاهش در بازی دراز است./967/پ202/ح