عشق به پیامبر و اهل بیت در دیوان و آثار اقبال لاهوری موج می‌زند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی، عصر امروز در مراسم افتتاحیه همایش بین‌المللی علامه اقبال لاهوری که با حضور اقبال‌شناسان بین‌المللی ایرانی و خارجی در تالار سوره حوزه هنری تهران برگزار شد، گفت: نیم قرن از آغاز آشنایی من با اقبال می‌گذرد اما روز به روز بر شیفتگی، علاقه و ارادت من نسبت به اقبال افزون می‌شود.
وی با اشاره به این‌که در شخصیت اقبال چند نکته قابل توجه و تامل است، افزود: شخصیت فکری و فلسفی اقبال ترکیبی از تفکر فلسفه اسلامی و غربی است، اقبال یک تفکر التقاطی بی‌سامان نداشت بلکه با این دو جهان‌بینی فلسفی آشنا بود.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در ادامه عنوان کرد: تعلق او به شرق و رشد او در شبه‌قاره زمینه انس او با جهان‌بینی فلسفه اسلامی است به گونه‌ای که پایان‌نامه دکترای او همان سیر حکمت در جهان اسلام است.
اقبال پیرو بی‌قید و شرط فلسفه غرب نبوده است
رییس بنیاد سعدی، افزود: اقبال افزون بر فلسفه اسلامی در آلمان نیز فلسفه خوانده است، یعنی فلسفه غربی را بدون واسطه دریافت کرده اما هیچ‌گاه مقلد کور، پیرو بی‌قید و شرط فیلسوف غربی نبوده است.
این نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در ادامه بیان داشت: با دو چشم به جهان نگاه کردن از خصوصیات اقبال است معمولا ترکیب، توازن و تعادل بین دو توانایی عقلی و شعری از هر کس ساخته نیست.
حداد عادل افزود: بیشتر کسانی که متفکر بوده کمتر شاعر یا شاعر باشند کمتر متفکر می‌شوند اما اقبال از هر دو حیث مقام بالایی دارد، شعر او شور، حال و احساس انسان را برانگیخته و دل و جان خواننده را تصرف می‌کند اما در عین حال درون‌مایه و محتوای فکری و عقلانی نیز دارد.
ترکیب تعقل و تغزل در اشعار اقبال قابل توجه است
رییس فرهنگستان زبان ادب و فارسی، در ادامه ابراز کرد: این ترکیب دو جنبه تعقل و تغزل در اقبال بسیار قابل توجه است.
رییس بنیاد سعدی، با اشاره به شخصیت دیگر اقبال لاهوری، عنوان کرد: اقبال بین دو جنبه فردی و اجتماعی انسان پیوند ایجاد کرده است، زمانی‌که فرد شعر اقبال را می‌خواند به عنوان بنده خدا تا اعلی علیین بالا رفته و نیز به عنوان یک قطره از دریای جامعه گم می‌شود.
حداد عادل، در ادامه اظهار داشت: اقبال در دوران پرآشوب و پرحادثه از حیث مسائل اجتماعی و سیاسی زندگی کرده و نسبت به سرنوشت امت اسلامی و مسلمانان شبه‌قاره بی‌اعتنا نبوده و این توجه توام باز از خصوصیات اقبال است.
رییس فرهنگستان زبان ادب و فارسی با اشاره به ویژگی دیگر اقبال لاهوری، بیان داشت: از خصوصیات دیگر اقبال لاهوری ترکیب دینداری و روشنفکری است، روشنفکری معنای مبهمی دارد اما اگر مراد ما از روشنفکری کسی باشد که حرف‌های نو در آستین دارد اقبال روشنفکر و به معنای حقیقی کلمه مومن و دیندار است.
در دیوان اقبال عشق به پیامبر و اهل بیت موج می‌زند
رییس بنیاد سعدی افزود: در دیوان و آثار او عشق به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) موج می‌زند دورن‌مایه شعر او سرشار از اعتقاد به قرآن است در عین حال منتقد نوآور و روشنفکر است مجموع این ویژگی‌ها و بسیاری خصوصیات دیگر جایگاه بسیار بلندی به اقبال می‌بخشد.
این نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به ارادت خود نسبت به اقبال لاهوری، اظهار داشت: قصد تحقیر شاعران و استادان بزرگ ایران را ندارم با شاعران فارسی زبان ایران معاصر اقبال آشنا هستم ضمن ارادت به آنها، باور من این است که در زمان اقبال هیچ شاعری در ایران نبود که از حیث بنیه فکری و جهان‌بینی صاحب اندیشه بوده و به پای اقبال برسد.
وی افزود: اقبال با فلسفه‌های قرن 19 اروپا آشنا بود و با آن‌که در هند تحت سلطه انگلستان بزرگ شد شیفه فلسفه تجربی و حسی انگلستان نشده بلکه بیشتر به دنبال فلاسفه آلمان رفته اما در چنین فضایی به انسان در متن معارف قرآنی و اسلامی توجه تام دارد.
حداد عادل در ادامه گفت: اقبال درست نقطه مقابل فلسفه‌های جدید غربی که انسان را از آسمان به زمین هبوط می‌دهند انسان را به آسمان می‌برد سیر تفکر غربی می خواهد انسان را زمین‌گیر کند اما اقبال در چنین زمانه‌ای مرتب به انسان یادآوری می‌کند که تو از عالم بالا هستی.
رییس فرهنگستان زبان ادب و فارسی، ضمن ارائه پیشنهادی، عنوان کرد: خوب است که دوستداران اقبال انجمن ایرانی تاسیس کنند تا حاصل این جلسه حرکتی شود که یاد اقبال در گرو اتفاق و تصادف نباشد ما در دنیا سزاوارترین مردم به تکریم و تقدیر از اقبال هستیم و باید مستمر چراغ اندیشه اقبال را روشن نگه داریم.
رییس بنیاد سعدی در پایان خاطرنشان کرد: شایسته است حوزه هنری همت کرده بسیاری از اشعار اقبال را با موسقی اصیل ایرانی همراه کند شما با چنین کاری به شعر اقبال جلوه و به موسیقی آبروی بیشتر می‌دهید./807/پ202/ب4