فهم دین غیر از علم دین است/ طلاب مطالعه عقاید و تفسیر را به عنوان یک وظیفه پیگیری کنند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی، رییس ستاد اقامه نماز کشور بعد از ظهر امروز در هفتمین جلسه تفسیر تخصصی قرآن کریم در مدرسه عالی نواب گفت: بحث وفا و وفاداری به عنوان یک بحث اخلاقی، قرآنی و تفسیری است. در قرآن کریم، آیات متعددی درباره وفا وجود دارد که نشانگر اهمیت آن است.
وفاداری
وی افزود: در تعریف کمالات حضرت ابراهیم(ع)، آیاتی وجود دارد که به تعدادی از کمالات ایشان در یک آیه پرداخته شده است ولی آیه «ابراهیمَ الّذی وَفّی» منحصرا به جنبه وفاداری ایشان پرداخته است؛ این که درباره وفا یک آیه به صورت ویژه نازل شده نشان دهنده اهمیت آن است.
مؤمن صادق کیست؟
رییس ستاد اقامه نماز کشور گفت: قرآن کریم مؤمنان صادق را افرادی وفادار معرفی کرده و قائل بر این است که وفای به عهد از مشخصه های مؤمنان صادق است.
حقوق در اسلام
وی با بیان این که وفا یک امر فرا مرزی است، گفت: در اسلام دو حق وجود دارد: یکی حق اسلامی است، حقی که به سبب اسلام آوردن فرد شامل حال او می شود و یکی حق انسانی است که نیازی به مسلمان بودن ندارد که از جمله آن ها می توان به احسان کردن به والدین، ادای دین و وفای به عهد اشاره کرد.
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی تصریح کرد: بنا بود که فرعون، ساحران را برای مقابله با حضرت موسی(ع) دعوت کند. حضرت موسی(ع) به فرعون فرمود: با هم قراری بگذاریم و هیچکدام از ما به دیگری خیانت نکند. این فرمایش پیامبر خدا(ع) نشان دهنده این است که نیازی نیست که طرف قرارداد مومن باشد یا کافر و یا مشرک؛ بایستی در تمام حالات و با تمام افراد وفای به عهد مراعات شود.
لزوم وفای به عهد
حجت الاسلام قرائتی گفت: در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که بر وفای به عهدی که با مشرکان بسته شده دلالت می کند. در این آیات آمده است: تا زمانی که مشرکان پیمان و عهدی که با شما بسته اند را نشکسته و زیر پا نگذاشتند، شما نیز به آن عهد وفادار بوده و آن را نشکنید.
وی با اشاره به سالروز وفات حضرت خدیجه(س) افزود: داشتن خصلت وفاداری به تنهایی کفایت نمی کند بلکه حفظ کردن آن و انتقال به نسل بعد نیز بسیار حائز اهمیت است. حضرت خدیجه(س) افزون بر حفظ این خصلت، توانست آن را به خوبی به حضرت زهرا(س) انتقال دهد.
وی ادامه داد: خصلت وفاداری در وجود مبارک حضرت زهرا(س) باعث شد تا به امام زمان خودش عرض کند: «یا علی(ع)، من تا انتها با تو هستم و تو را تنها نخواهم گذاشت». این خصلت نیک به حضرت زینب(س) رسید و ما شاهد وفاداری ایشان به امام حسین(ع) هستیم.
لزوم ثبت نکات ارزنده
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی به طلاب توصیه کرد: حرف های خوب و نکته های ناب را به صورت مکتوب و یا به هر صورتی در اختیار دیگران قرار دهید تا مورد استفاده عموم قرار بگیرد. این عمل، باعث نزول برکات الهی در زندگی تان خواهد شد.
وی با بیان خاطره ای اظهار کرد: یکی از اساتید سطوح خارج، دفتری به رسم امانت به من داد. مطالب بسیار خوبی در آن نوشته شده بود اما تأکید کرد که به هیچ وجه حق نسخه برداری و کپی برداری ندارم. این عمل وی باعث شد من 27هزار تومان قبل از انقلاب، داده و دستگاه کپی بخرم و به دوستان گفتم هر کسی که از مطلب خوبی از من یا بقیه دارد بیاورد کپی می گیرم و استفاده کند.
فهم دین غیر از علم دین است
رییس ستاد اقامه نماز کشور با بیان این که فهم دین غیر از علم دین است، گفت: در تهران به خانه یک خانواده شهید رفتم که 3 شهید داده بودند. وضوخانه چند پله پایین تر بود. بعد از وضو دیدم پدر شهید، حوله به دست منتظر من است. به او گفتم: حدیث داریم که آب وضو را پاک نکنید که ثواب دارد پس نیازی به حوله نیست. پدر شهید گفت: حدیث نداریم که پدر شهیدی که با پادرد شدید حوله آورده را خیت نکنید؟. اینجا فهمیدم علم دین را دارم ولی فهم دین ندارم.
اجتناب از گناهان با پرداخت جریمه
وی درباره تعیین جریمه برای گناهان یادآور شد: اگر ما برای هر گناهی جریمه ای مشخص کرده و خود را ملزم به پرداخت آن کنیم، کمتر گناه می کنیم. جوانی به من گفت: من در برابر دختران زیبا اختیار چشمم را ندارم چه کنم؟ گفتم: برای هر نگاهی 50 هزار تومان جریمه بده، مطمئن باش که بار سوم نگاه نمی کنی.
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی اضافه کرد: من ده سال با یکی از بهترین طلاب هم حجره ای بودم. ایشان فوق العاده انسان مقیدی بود. روزی به او گفتم: اگر گناهی کردم مثلا اگر دروغی گفتم شما مجاز هستید که توی دهن من بزنید. یک روز صبح چای شیرین درست کرده بود. به ایشان گفتم: خیلی شکر ریختی. زد تو دهن من. گفتم: چرا زدی؟ گفت: دروغ گفتی چون خاک قند ریخته بودم نه شکر.
وی خطاب به طلاب افزود: امکاناتی که در حال حاضر در اختیار طلاب قرار دارد به هیچ عنوان قابل قیاس با دوران طلبگی ما نیست. اگر طلبه ای از این امکانات استفاده کند ولی درس نخواند معصیت کرده است.
نعمت آستان قدس رضوی
وی به مرقد مطهر رضوی و فضای معنوی آن اشاره کرد و گفت: باید قدر همسایگی با آستان قدس رضوی را دانسته و با برنامه ریزی درست از برکات معنوی آن استفاده کنید. در یکی از سفرهایم به هندوستان، مردی را دیدم که با حسرت خاصی می گفت: 80 سال است که پول هایم را جمع می کنم تا به زیارت حضرت امام رضا(ع) مشرف شوم ولی هنوز موفق نشده ام.
خاطره ای از زائر امام هشتم(ع)
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی ادامه داد: با هواپیما از تهران به قصد همراهی پدرم در زیارت، به مشهد آمدم. مرحوم پدرم مانند ابر بهار گریه می کرد. وقتی که علت را جویا شدم گفت: تو در عرض دو ساعت از تهران به مشهد آمدی ولی مرحوم پدرم 80 سالش بود و نتوانسته بود مشرف شود و به رغم این که به کاروانیان گفته بود که حاضرم در مسیر رفت و برگشت دربست خدمت کنم و شما در عوض، مرا به زیارت ببرید ولی متاسفانه کسی حاضر نشد.
مطالعه تفسیر
وی با توصیه طلاب به مطالعه تفسیر، ادامه داد: به جرأت می توان گفت که تنها مسأله ای که اگر انسان واقعا وقت گذاشته و مطالعه کند پشیمان نمی شود، تفسیر است. در تفسیر نیز در ابتدا از تفسیر نمونه شروع به مطالعه کنید و سپس به تفسیر شریف المیزان رجوع کرده و مطالعه کنید.
لزوم هجرت و مطالعه تفسیر توسط طلاب
وی با گلایه از کم کاری طلاب در امر هجرت گفت: هفته قبل با یک گروه 380 نفری از پزشکان عمومی، چشم پزشکان، دندان پزشکان و سایر رشته های پزشکی جلسه ای داشتم. این گروه پزشکی با سفر به محروم ترین مناطق، بیماران را به صورت رایگان ویزیت می کنند. طلاب وظیفه دارند به مناطقی که روحانی ندیده اند و یا کمتر دیده اند هجرت کرده و برای رضای الهی به امر تبلیغ و ارشاد بپردازند.
این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: طلاب باید مطالعه عقاید و تفسیر را به عنوان یک وظیفه پیگیری کنند و در این راستا بایستی از منابع متقن و مورد تأیید استفاده کنند. لازم است در مطالعه کتاب نیز مشورت نموده تا وقت خود را صرف مطالعه کتاب های فاخر کنند.
ضرورت دوری از تفسیر به رأی
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی به احتیاط در امر تفسیر نیز اشاره کرده و گفت: باید از تفسیر به رأی اجتناب کرد زیرا می تواند عامل گمراهی شده و در برخی مواقع ضررهای جبران ناپذیری وارد کند. برای مثال در تفسیر آیه ای که در باب ماه رمضان وارد شده که بخورید و بیاشامید تا زمانی که سفیدی بزند، یکی تفسیر کرده بود که گناه کردن مانعی ندارد تا زمانی که محاسنت سفید شود که در آن هنگام دیگر توبه کرده و گناه را ترک کن!.
وجوب جدیت در فراگیری علوم
وی جدیت درباره فراگیری علوم را لازم دانست و گفت: زمانی که مرحوم مطهری هفته ای یک بار برای تدریس به قم می آمدند در منزل ما استراحت کرده و پذیرایی می شدند؛ پس از کلاس و هنگام برگشتشان به تهران، کنار ایشان می نشستم و تا تهران سوالاتم را پرسیده و جواب می گرفتم و می نوشتم، سپس برمی گشتم. بنابراین طلبه ای که یادداشت برداری نکند مثل پنیر بی نمک است.
آیه خوف از شقاق
وی در تفسیر آیه ای که به اختلاف بین زوجین اشاره داشت، گفت: آیه ای که خوف از شقاق بین همسران را بیان می کند، یک آیه بین المللی است که حاوی حداقل 15 تا 20 نکته اساسی است که در تمام اعصار قابل ارائه است.
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی در پایان گفت: این که یک آیه قابلیت دارد تا 15 نکته از آن استنتاج شود نشان از اعجاز آن دارد. آیا قرآن نور نیست؟ علم نیست؟ باید تلاش کنیم تا به این ریسمان الهی چنگ بزنیم./861/پ201/ب5