بخیل از ترس فقر در آینده انفاق نمی‌کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محسن اسماعیلی عضو شورای نگهبان شامگاه 6 آبان در سلسله جلسات تفسیر نهج البلاغه که در موسسه سرچشمه تهران برگزار می‌شود با اشاره به قسمتی از خطبه 69 نهج البلاغه «وَلاَ تُضَیِّعَنَّ نِعْمَةً مِنْ نِعَمِ اللهِ عِنْدَکَ» گفت: انسان نباید حتی یک نعمت از نعمت‌هایی که خداوند به انسان ارزانی داشته ضایع کند.
انسان در قبال نعمت سه عکس العمل دارد
وی با بیان اینکه انسان در قبال نعمت سه نوع عکس العمل دارد بیان داشت: عکس العمل اول این است که انسان از فرصت استفاده کند و نعمت را غنیمت بشمارد و این برای رشد و کمال انسان در بهترین حالت استفاده از نعمت است که رضایت خداوند را در بردارد نوع دوم فرصت‌ها و نعمت ها را معطل بگذاریم و از آنها بهره نگیریم و نوع سوم که بدترین حالت است این است که نعمات را در جهت حرام استفاده کنیم و آن جهتی است که منعم را به خشم وا می‌دارد.
تعریف کلمه ضایع
اسماعیلی در بیان کلمه ضایع کردن گفت: یعنی انسان مال و روزیش را در سمت بیهودگی و سوء مصرف قرار دهد.
وی در ادامه اظهار داشت: در تعریف لغوی ضایع که در قرآن و روایات بیان شده معنای خراب و فاسد کردن بیان شده است.
این عضو شورای نگهبان با اشاره به آیه «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلاةَ» افزود: نمازاز اصولی است که فقط مختص مسلمانان نبوده و در امت‌های پیشین نیز وجود داشته است؛ پیامبر(ص) از امت‌های پیشین به خاطر اینکه نماز را ضایع کردند شکوه و شکایت می‌کنند.
اسماعیلی اضافه کرد: منظور از "أَضَاعُوا" در اینجا سهل انگاری نسبت به نمازاست و عذابی که بر امت‌های پیشین آمد به سبب همین مراقبت نکردن از نماز و سهل انگاری بود.
وی اظهار داشت: در تفسیر مجمع البیان با استناد به روایات؛ ضایع کردن نماز را بدون عذر به تاخیر انداختن آن تعریف کرده است.
طریقه مصرف روزی
اسماعیلی در طریقه مصرف مال و روزی بیان داشت: مال و روزی را خداوند برای اینکه در فقر و سختی قرار نگیرد در اختیار انسان قرار داده است و باید انسان تمام سعی خود را در صرف آن در مسیر حلال به کار گیرد و کسانی که روزی خود را در راه معصیت به کار بگیرد چیز جز بلا و گرفتاری عائدش نخواهد شد.
این عضو شورای نگهبان با بیان اینکه در جامعه کنونی تفسیر نادرستی از استفاده مال اشاعه پیدا کرده است گفت: متاسفانه در جامعه امروزی برخی افراد استفاده دارای خود در راه خداوند را ضایع کردن آن می‌دادند در حالیکه از نگاه قرآن اندوختن و جمع کردن ان را ضایع کردن مال معرفی می‌کند.
وی ابراز داشت: امام علی(ع) در خطبه 69 نهج البلاغه به تبیین رفتار و عمل ما در مقابل نعمت‌ها پرداخته است و استفاده از این روش انسان را به قطع به سمت بهشت هدایت خواهد کرد.
شخص بخیل از آینده می‌ترسد
اسماعیلی در تعریف بخیل گفت: بخیل یعنی کسی که خداوند نعمت مال را به او داده ولی از ترس اینکه در آینده شاید فقیر بشود مالش را خرج نمی‌کند.
این عضو شورای نگهبان با بیان روایت امام علی(ع) در مورد شخص بخیل ادامه داد: تعجب می کنم از بخیل که به استقبال فقری می رود که از آن گریخته است و ثروتی را از دست می دهد که خواهان آن است و در دنیا همچون فقیران زندگی می کند اما در آخرت باید همچون اغنیاء حساب پس بدهد.
سخن امام علی در رد جمع‌آوری مال
وی در پایان با اشاره به حکمت 416 نهج البلاغه که در رد مال اندوزی که در راه صحیح مصرف نشود بیان شده است گفت: چیزی از دنیای حرام برای پس از مرگت باقی مگذار زیرا آنچه از تو می ماند نصیب یکی از دو تن خواهد شد یا شخصی است که آن را در طاعت خدا به کار می‌گیرد پس سعادتمند می شود با چیزی که تو را به هلاکت رسانده و یا شخصی است که هلاک می شود با آنچه تو جمع آوری کرده‌ای پس تو در گناه او را یاری کرده‌ای و هیچ یک از این دو نفر سزاوار آن نیستند که توآن‌ها را بر خود مقدم داری./9668/202/ب1