مشروعیت در انتخابات همان مقبولیت است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، سید جواد اطاعت، عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی تهران امروز16 آبان درنخستین سلسله کرسی‌های سیاسی نظام انتخابات در جمهوری اسلامی ایران با عنوان «مشروعیت یا مقبولیت» به بیان اشکال دوگانه دموکراسی در جهان پرداخت.
مدیر کل سابق مرکز مطالعات و تحقیقاتی سیاسی کشور اظهار کرد: در واقع مشروعیت همان مقبولیت است و این که گفته می شود مشروعیت یا مقبولیت واژه نادرستی است و نمی توان این دو را از هم تفکیک کرد.
اشکال دوگانه دموکراسی
دبیر کمیسیون و احزاب تشکل های سیاسی کشوردرادامه به تبیین اشکال دوگانه دموکراسی پرداخت و اظهار کرد: اولین شکل دموکراسی بدین گونه است که حکومت بخواهد تنها بر اساس علائق مردمی شکل بگیرد و اداره شود که استبدادی‌ترین نوع حکومت داری است و در واقع از آن با عنوان استبداد توده‌ها یاد می‌شود.
وی با بیان این‌که شکل دوم دموکراسی، دموکراسی مدنی است که مبتنی بر قانون است گفت: در کشورهای توسعه یافته حکومت به صورت دموکراسی توده وار نیست و نظام به گونه‌ای طراحی شده که به سمت حکومت توده وار حرکت نمی‌کند به طور مثال در کشوری مانند هلند نظام انتخاباتی به صورت تناسبی است.
عضو شورای عالی پژوهش های ریاست جمهوری ادامه داد: دموکراسی واقعی همان دموکراسی مدنی است چرا که قانونمند است و اقلیت ها درآن جایگاه و نقش دارند و در سرنوشت خودشان حضور دارند.
انتخابات تناسبی
مؤسس خانه احزاب ایران درادامه خاطرنشان کرد: انتخابات تناسبی یعنی هر حزب به تناسب پایگاهی که دارد در مجلس کرسی کسب می‌کند و به عبارت دیگر عدد آستان در این کشورها 69صدم آرا است به این معنا که چنانچه یک حزب کمتر از یک درصد از آرا را کسب کند می‌تواند نماینده‌ای در مجلس داشته باشد.
نماینده سابق مجلس در دوره ششم با بیان این نکته که در چنین نظام‌هایی همه احزاب برنده هستند، خاطرنشان کرد: البته برقراری این نظام برای کشوری مانند ایران توصیه نمی‌شود زیرا هنوز ایران ظرفیت فکری و فرهنگی برقراری چنین الگویی را کسب نکرده است و به مرحله ای نرسیده ایم که اقلیت ها بتوانند در پارلمان باشند.
تناسب بین دموکراسی و توسعه اقتصادی
وی در ادامه با طرح این پرسش که بین دموکراسی و توسعه اقتصادی چه تناسبی وجود دارد؟ گفت: در دنیا کشورها به اندازه توسعه سیاسی‌ای که کسب کرده‌اند دارای توسعه اقتصادی نیز هستند و رابطه معنا داری بین این دو وجود دارد و به هر نسبت که کشورها توسعه یافته تر باشند از لحاظ اقتصادی هم توسعه یافته ترند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران ضمن تاکید بر این نکته که کشورهای اقتداگرا کشورهای عقب مانده‌ای هستند، اظهار کرد: در دنیا کشوری نداریم که توسعه سیاسی داشته باشد؛ اما توسعه اقتصادی نداشته باشد و این دو ملزم یکدیگر هستند.
مشروعیت در نظام های غربی
این پژوهشگر سیاسی به تبیین مشروعیت در نظام های غربی پرداخت و گفت: در این نظام ها مشروعیت به معنای خواست مردم تعریف می شود.
وی درادامه با طرح این پرسش که آیا کشور اسلامی ما هم می تواند الگوی غربی مشروعیت را در نظام خودش داشته باشد؟ بیان داشت: تفسیرهای متفاوتی از قانون اساسی وجود دارد که یک تفسیر این گونه است که حاکمیت از آن خداست وانسان بر روی زمین خلیفه است و در سرنوشت اجتماعی خودش اثر گذار است و این رویکرد درست است.
نماینده سابق مجلس در دوره ششم ادامه داد: رویکرد دیگر اینست که رأی انسان ها حجیت ندارد و گاه تفسیر بنیاد گرایی از اسلام و قانون اساسی وجود دارد و با توجه به آیات قرآنی هم انسان درباره سرنوشت، جان و مال خودش آزاد است که اگر این گونه نباشد معاد معنا پیدا نمی‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران افزود: البته قرار نیست یک شبه کشوری دموکراتیک شویم و این امر نیز شدنی نیست باید سیاست‌ها آهسته و پیوسته پیش گرفته شوند.
حرکت آهسته و پیوسته به سمت توسعه یافتگی
مدیر کل سابق مرکز مطالعات و تحقیقاتی سیاسی کشور اظهار کرد: چنانچه نابسامانی مشاهده می‌کنید سرخورده نشوید چرا که ما کشوری در حال توسعه هستیم و باید آهسته و پیوسته حرکت کنیم تا طی چند سال آینده به کشوری توسعه یافته تبدیل شویم.
اطاعت از ضرورت جلوگیری از اعمال سلیقه در پیاده کردن قانون اساسی تأکید کرد و گفت: من دو بار در انتخابات شرکت کردم که متأسفانه یک بار نتوانستم به مرحله رأی گیری برسیم و این امر به دلیل نفوذ سلیقه بر اعمال قانون است.
ما مشکل فرهنگی داریم
مؤسس خانه احزاب ایران با بیان این که ما مشکل فرهنگی داریم، بیان داشت: چنانچه مخالف فردی هستیم این مخالفت نباید در سیستم نمره دهی ما تأثیر بگذارد بلکه باید شرایط افراد را با توجه به قانون اساسی منطبق کنیم نه اعمال سلیقه خودمان.
وی تصریح کرد: قانون اساسی را می‌توان نقد کرد و در رابطه با آن تفسیرهای علمی ارائه داد؛ اما در جلسات مناظره نباید این کار را کرد چرا که در این جلسات دو طرف به یکدیگر فحاشی می‌کنند که این امر مانع از ارائه یک بحث علمی و منطقی می‌شود.
نماینده سابق مجلس در دوره ششم با بیان این که در نظام‌های حقوقی دنیا اصل بر این بوده که روسای جمهور بر رأی مستقیم مردم انتخاب نشوند، اظهار کرد: به طور مثال در گذشته در آمریکا این‌گونه بود که رییس جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب نمی‌شد، در علت این امر گفته می‌شود که انتخابات تحت تأثیر جنجال‌های بازاری قرار نگیرد.
مدیر کل سابق مرکز مطالعات و تحقیقاتی سیاسی کشور خاطرنشان کرد: در فرآیندهای انتخاباتی باید حضور یافت تا اقلیت‌های اقلیت هم فرصت برای حضور یابند و این‌گونه است که این دعواها تمام می شود./934/202/ب2