گزارش اجلاس اساتید سطح یک مدارس علمیه قم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، اجلاس اساتید مدارس علمیه سطح یک استان قم در سالن همایش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که مدیران حوزه علمیه کشور و برخی اساتید مدارس علمیه قم در این اجلاس سخنرانی کردند.

 

اجلاس اساتید حوزه علمیه هر سال در قم و در سراسر کشور برگزار می شود؛ اجلاس اساتید مدارس علمیه سطح یک قم با هدف معرفی نظام آموزشی جدید حوزه علمیه برگزار شد و در بخش هایی از این جلسه مشکلات نظام آموزشی از سوی اساتید حوزه علمیه بیان شد.

 

 

حجت الاسلام محمدی در ابتدای این مراسم به قرائت آیاتی از قرآن کریم پرداخت و ادامه جلسه با مدیحه سرایی به مناسبت اعیاد شعبانیه همراه شد؛ در این مراسم آیات رضا استادی عضو شورای عالی حوزه علمیه، سید هاشم حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه کشور، حجج اسلام والمسلمین احمد فرخ فال مدیر حوزه علمیه استان قم، عبدالکریم فرحانی معاون آموزش و امور حوزه های علمیه کشور، محسن قرائتی مدیر ستاد اقامه نماز کشور و سه نفر از اساتید سطح یک حوزه علمیه به سخرانی پرداختند.

 

حجت الاسلام و المسلمین فرخ فال

حجت الاسلام والمسلمین احمد فرخ فال که میزبان این اجلاس بود، در ابتدای این مراسم اظهار داشت: مفتخر هستیم که در حضور آیت الله استادی و مدیران و اساتید حوزه علیمه استان قم هستیم؛ این محفل با حضور شما عزیزان امید است که موجب رضایت امام زمان(عج) قرار گیرد.

 

وی در ادامه ابراز کرد: امام صادق(ع) می فرمایند که اساس کار حوزه تعلیم و تعلم و عمل به شریعت برای خداوند متعال است؛ این ویژگی باید همواره مد نظر ما در تعلیم و تربیت طلاب عزیر باشد.

 

مدیر حوزه های علمیه استان قم گفت: با اهتمام شورای عالی حوزه های علمیه و با اهتمام مدیر حوزه های علمیه کشور بر اساس زمان و نیازی که احساس می شد، نظام جدید آموزش سطح یک به تصویب رسید و در 12 مدرسه علمیه کشور آزمایش شد.

 

 

 وی ادامه داد: برنامه جدید آموزش سطح یک در سال تحصیلی 96ـ 1395 در بیش از 100 مدرسه علمیه در سراسر کشور عملیاتی خواهد شد؛ درباره زبان عربی که از اهمیت بالایی برخوردار است و در عصر امروز نیز احساس ضرورت می شود، تدابیری شده است.

 

حجت الاسلام والمسلمین فرخ فال تأکید کرد: با حمایت های مسؤولان و مدیران حوزه علمیه در تابستان سال گذشته اقدام به آموزش تخصصی زبان عربی کرده ایم؛ این آموزش در سال تحصیلی جدید با شعاع وسیع تری پیگیری خواهد شد.

 

وی افزود: از زمان آغاز این طرح بیش از حدود 1200 طلبه فقط در حوزه علمیه قم آموزش زبان عربی دیده اند؛ کلیه طلاب پایه سطح 2 در کشور تحت آموزش زبان عربی مورد نیاز قرار می گیرند که این آموزش از آموزش کلاسیک جدا است و به صورت محاوره ای می باشد.

 

آیت الله حسینی بوشهری

در ادامه این اجلاس آیت الله حسینی بوشهری به سخنرانی پرداخت و گفت: آیت الله استادی و حجت الاسلام والمسلمین قرائتی از سر دلسوزی در این اجلاس حضور پیدا کرده اند و نکاتی دلسوزانه عرض می کنند که بدون شک برای اساتید تأثیر گذار خواهد بود و امیدوارم که همه اساتید تا پایان مراسم حضور داشته باشند.

 

وی به توجیه برنامه جدید آموزشی سطح یک حوزه علمیه پرداخت و بیان داشت: این برنامه آموزشی در سال 1391 آماده اجرا شده بود اما به دلیل این که ریز برنامه ها مشخص نبود، اجرا شدن آن تا سال جاری به طول انجامید.

 

مدیر حوزه های علمیه کشور اظهار داشت: برنامه جدید به معنای تغییر ماهوی برنامه آموزشی پیش نیست، بلکه بحث های قرآنی و مهارت های مورد نیاز به آن افزوده شده است؛ مباحث اعتقادی نیز پر رنگ تر شده است و برنامه به گونه ای تنظیم خواهد شد که مراعات سطوح مختلف تحصیلی را هم داشته باشیم.

 

وی با بیان این که قوام درس و بحث در حوزه های علمیه به حضور طلاب وابسته است، ابراز کرد: اگر طلبه نباشد، دیگر حوزه علمیه ای وجود نخواهد داشت؛ حوزه های علمیه هر ساله طلاب را پذیرش می کنند و تا سطوح عالی آموزش می دهند و این روند در طول سال های متمادی وجود داشته است.

 

 

آیت الله حسینی بوشهری بر استحکام متون درسی حوزه تأکید کرد و گفت: متون درسی، اخلاقی و علمی حوزه باید دارای استحکام بالایی باشد؛ چرا که با یک متن مستحکم، می توان برنامه ریزی اخلاقی و علمی مطلوبی داشته باشیم.

 

وی به اهمیت نقش اساتید و مدیران اشاره کرد و ادامه داد: مدیران و کسانی که بر طلاب نظارت دارند، نقش کلیدی دارند در تربیت طلاب دارند؛ اما مهم تر از مدیران مدارس علمیه، اساتید نقش بسیار مهم تری در تربیت طلاب دارند.

 

مدیر حوزه های علمیه کشور افزود: اگر استاد کنار طلبه نباشد، متن را عالمانه تدریس نکند و مبانی اخلاقی را آموزش ندهد، حوزه های علمیه از هم خواهد پاشید؛ هر چه اساتید حوزه علمیه فعال و دلسوزتر باشند، طلاب نیز مسؤولیت شناس و مسؤولیت پذیرتر خواهند شد.

 

وی ابراز کرد: انتظار داریم سطح علمی مدارس علمیه در سطوح بالا باشد؛ طلبه های متخلق به اخلاق تربیت شوند که با افراد عادی تفاوت داشته باشند و این تفاوت در سخنان و اعمال آن ها مشخص باشد.

 

آیت الله حسینی بوشهری اظهار داشت: طلاب باید احساس مسؤولیت داشته باشند و این ویژگی با انتقال مطالب متناسب با نیازهای جامعه ایجاد می شود؛ طلبه ای که به نیازهای جامعه آگاه و مسؤولیت پذیر باشد، به درد نظام و اسلام می خورد.

 

وی تصریح کرد: حوزه علمیه اکنون در مرحله گزینش طلاب جدید است و ضرورت دارد که در انتخاب افراد دقت شود؛ فضای حوزه علمیه با فضاهای آموزشی دیگر متفاوت است و پذیرفته شدگان نیز در تمام جهات باید قابل قبول باشد.

 

مدیر حوزه های علمیه کشور با تأکید بر گزینش کیفی طلاب جدید الورود، خاطرنشان کرد: امروز به خوبی شاهد هستیم در مدارس علمیه امکاناتی که در اختیار طلاب قرار می گیرد، قابل مقایسه با گذشته نیست؛ افرادی باید گزینش شوند که بتوانند از این فضا استفاده کنند.

 

وی به برقراری ارتباط نزدیک میان استاد و شاگرد توصیه کرد و گفت: مباحثه و مطالعه طلاب باید کنترل شود و اساتید برای آن ها دلسوزی کنند؛ ارتباط نزدیکی میان استاد و شاگرد باید برقرار شود تا اگر برای طلبه شبهه ای ایجاد شد، بتواند به راحتی پاسخ آن را از سوی استاد خود دریافت کند.

 

آیت الله حسینی بوشهری ادامه داد: این جلسه یک جلسه کاری و جدی است و این جلسه را همانند کلاس درس بدانید؛ از روش های موفق استفاده کنید و اگر روشی در گذشته رایج بوده که ناکارآمدی آن ثابت شده است، آن را با روش های نوین که تأثیرگذاری بیشتری دارد تعویض کنید.

 

وی ابراز کرد: باید کارهای پژوهشی توسط طلاب انجام بگیرد و برنامه ریزی به گونه ای باشد که کتاب ها تا پایان سال به پایان برسد؛ علمیت برای طلاب نهادینه شود و به گونه ای نباشد که طلاب دنبال بازار کار باشند و با عجله درس را رها کنند.

 

مدیر حوزه های علمیه کشور در پایان به مهارت افزایی طلاب اشاره کرد و گفت: طلاب باید با مهارت های یک طلبه واقعی که شامل مهارت های تبلیغ و تدریس است آشنا باشند؛ چرا که فراگیری این مهارت ها تأثیرگذاری طلبه و مبلغ را افزایش می دهد.

 

حجت الاسلام والمسلمین فرحانی

حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم فرحانی به عنوان سخنران دیگر این اجلاس به سخنرانی و ارائه گزارش از برنامه جدید آموزشی حوزه علمیه پرداخت و بیان داشت: این برنامه جدید در واقع اصلاح نظام آموزشی سطح یک حوزه علمیه است و به معنای تغییر نظام آن نیست.

 

معاون آموزش و امور حوزه های علمیه کشور با اشاره به آسیب های نظام آموزشی پیشین گفت: جدا نبودن مقاطع، کم توجهی به مسائل اصلی حوزه مثل لغت شناسی، عدم آشنایی محتوایی با قرآن کریم، کم توجهی به دروس کاربردی و حدیثی و تاریخی، کمبود مهارت های تعلیمی و تدریسی، عدم وجود تحقیق پایانی در سطح یک از جمله آسیب های نظام آموزشی پیشین حوزه علمیه است.

 

وی ادامه داد: برای برطرف کردن این نواقص، کارگروه های متعددی شکل گرفته است؛ از سال 1392،  20 جلسه از سوی شورای عالی برگزار و مصوباتی ابلاغ شد؛ بعد از تصویب سرفصل ها باید اصلاح می شد و کاگروه علمی در حوزه تشکیل دادیم که 40 نفر از اساتید حوزه در این کارگروه حضور داشتند.

 

 

معاون آموزش و امور حوزه های علمیه کشور اظهار داشت: این سرفصل ها با رعایت سطوح اختلاف آموزشی مشخص شده است؛ میان مقطع و هدف آموزشی نوعی هماهنگی به وجود آمد که 37 کتاب جدید بر اساس سرفصل های مصوب آماده شده است.

 

حجت الاسلام والمسلمین فرحانی افزود: پیشنهاداتی مبنی بر افزودن دروس اقتضایی شد که قرار است 128 ساعت درس اقتضایی نیز در حوزه های علمیه تدریس شود؛ در نظام آموزشی جدید 13 کتاب برای پایه اول و 14 کتاب برای پایه دوم تألیف شده است.

 

وی خاطرنشان کرد: برنامه آموزشی جدید در 3 مدرسه قم و 9 مدرسه در کشور انجام شده و پیش از آن نیز از اساتید دعوت کردیم تا شیوه آموزش این کتاب های را فرابگیرند؛ در بعضی مباحث انتقاداتی وجود داشته و دارد، اما در مجموع مورد تأیید اکثریت قرار گرفته است.

 

معاون آموزش و امور حوزه های علمیه کشور ابرازداشت: در سال جاری 107 مدرسه علمیه در سراسر کشور این برنامه آموزشی جدید را فراگیری می کنند و از اساتید محترم حوزه علمیه خواهانیم که ما را در هر چه بهتر شدن این نظام آموزش یاری کنند؛ 900 استاد در کارگاه های دانش افزایی برنامه آموزشی جدید را آموزش دیده اند.

 

وی در پایان بیان داشت: بر اساس گزارشات، رشد علمی طلاب خوب است اما حوزه علمیه و اساتید باید به سمت نخبه پروری پیش بروند و به این امر توجه توجه بیشتری شود؛ پایه 3و 6 که سوالات آن از سوی مرکز مطرح می شود و در مرکز نیز تصحیح می شود، درخواست خود اساتید بوده است و اظهار کرده اند که ما گاهی اوقات در رودربایستی با طلاب قرار می گیریم.

 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی

سخنران دیگر این مراسم، حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی بود که وی از اساتید خواست تا مطالب را حتما یادداشت کنند و گفت: حوزه های علمیه باید فقه و علم را به هم متصل کنند؛ آیت الله بروجردی سالی یک بار موعظه می کرد و در یکی از موعظاتشان به این تأکید داشتند که تمام آیات و روایاتی که به فقه و علم مربوط می شوند، باید به مردم گفته شوند.

 

مدیر ستاد اقامه نماز کشور افزود: آیت الله سبحانی روزی به خانه امام خمینی(ره) رفته بودند به ایشان گفته بود که ایام تعطیل تابستان فرصت زیادی را از ما می گیرد؛ امام خمینی(ره) در جواب گفته بودند که این ایام فرصتی است که هر چه یاد گرفته اید، به مردم و دیگران بگویید.

 

وی ادامه داد: قرآن کریم می گوید طلاب و کسانی که می توانند مهاجرت کنند و مهاجرت نمی کنند، ذره ای دوستشان نداشته باشید؛ طلبه ای که برای تبلیغ مهاجرت نمی کند، آخوند توخالی است؛ همچنین در قرآن کریم تأکید شده که به این افراد هیچ پستی هم نباید داده شود.

 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی تصریح کرد: این طور نباشد که اگر مشکلات مادی داشتید و نیازمند پول بودید، هجرت کنید و اگر شکمتان سیر بود و هیچ مشکل مالی نداشتید هم باید به هجرت برویم؛ در هر حال طلبه نباید از هجرت برای تبلیغ پرهیز کند؛ محور بحث های مبلغان باید قرآن کریم باشد.

 

مفسر قرآن کریم اظهار داشت: انسان نیاز به خنده دارد و این سوال اساسی مطرح است که چرا حوزه علمیه یک سایت خنده ندارند؛ اگر 50 هزار طلبه مردم را به خنده های حکیمانه وا می داشتند، 50 هزار خنداننده حکیم داشتیم و دیگر نیازی به این نبود که صدا و سیما پول خرج کند تا در برنامه خندوانه، مردم را به خنده های زورکی و مصنوعی مجبور کنند.

 

وی ابراز کرد: در قرآن کریم آمده که خداوند متعال هم می خنداند و هم می گریاند؛ همانطور که اسلام در ایام شهادت و رحلت ائمه معصوم(ع) روضه خوانی دارد، باید یک سایت خنده حلال و حکیمانه نیز راه اندازی شود؛ این سایت یکی از کمبودهای حوزه علمیه است؛ حوزه علمیه گریاندن را خوب یاد گرفته اما خنداندن را بلد نیست، همانند کسی که شیرجه می رود اما نمی تواند شنا کند.

 

 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی تصریح کرد: اگر من بتوانم چند بار مردم را بخندانم، میلیون ها جوانی که از آخوندها بدشان می آید، پای منبر من می نشینند؛ مردم ما به دنبال رفع نیازهای خود هستند و اگر نیازشان برطرف شود، به جای دیگر مراجعه نکرده و به ویژه سراغ فضای مجازی نمی روند؛ حوزه علمیه باید سایت خنده راه بیندازد.

 

وی با تأکید بر این که طلاب باید در ایام تابستان برای تحصیل علم به جاهای خنک و سرد سیر بروند، گفت: در سوره قریش آمده که قبیله قریش در ایام گرم تابستان به جاهای سرد سیر کوچ می کردند؛ همه طلاب به ویژه طلابی که مجرد هستند با یک استاد به مناطق سردسیر بروند؛ بنده زمانی که طلبه بودم با چند طلبه دیگر به نیاسر کاشان نزد آیت الله شریعتی رفتیم و در این دو ماه به اندازه یک سال لمعه خواندیم.

 

مدیر ستاد اقامه نماز کشور افزود: حوزه علمیه این همه تعطیلی نمی خواهد و تعطیلات باید کمتر شود؛ یکی از پر برکت ترین کتاب هایی که در این چند ساله در حوزه علمیه چاپ شده، تفسیر نمونه است؛ یک صفحه از این کتاب در ایام تحصیلی نوشته نشده است؛ آیت الله مکارم شیرازی تمام این کتاب تفسیر را در ایام تعطیلات نگارش کرده اند.

 

وی ابراز کرد: ایام تحصیل مثل گوشت کبابی شده است که باید 4 کیلو گوشت بخری تا یک کیلو گوشت کبابی از آن حاصل شود و 3 کیلوی دیگر استخوان و چربی است؛ دانشگاه هم به همین شیوه است که دانشجو 4 سال درس می خواند که یک سال آن با تعطیلات تابستان، یک سال آن نیز با تعطیلات پنجشنبه و جمعه و یک سال آن هم تعطیلات ایام عید و مراسمات می گذرد.

 

مفسر قرآن کریم ابرازداشت: فقط بخشی از حوزه علمیه به درد جامعه می خورد؛ من خدمت 4 نفر از مراجع تقلید رفته ام و از ایشان خواسته ام که مسائلی که نیاز جامعه نیست را بیان نکنند؛ برای مثال گفته ام که هیچ آدمیزادی در نماز بین رکعت 2 و 5 شک نمی کند و نباید بر روی این مسأله تأکید شود؛ چرا که شیخ وهابی می آید در ذیل این مسأله به ما می خندد و طلبه ما هم تحت تأثیر قرار می گیرد.

 

وی خاطرنشان کرد: امروز باید پاسخگوی فضای مجازی باشیم؛ باید مقداری از توجه به مسائل غیر مورد نیاز بکاهیم و به واجبات توجه بیشتری کنیم؛ فردی در حرم حضرت معصومه(س) از من پرسید که آیا امام زمان(عج) زن و بچه دارد؛ به وی پاسخ دادم که دانستن این مطلب نه از واجبات و نه از مستحبات دین است؛ این سوال شما مشکلی از جامعه را هم حل نخواهد کرد، پس دانستنش به چه درد تو می خورد.

 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی ادامه داد: متأسفانه برخی برای پایان نامه های خود موضوعاتی را انتخاب می کنند که هیچ نیازی از جامعه ما را حل نمی کند؛ پژوهش های امروزی منحرف شده است؛ علم باید نافع باشد نه مضر؛ برخی پژوهش ها کشک است و درباره تفاوت میان تفسیر تبیان و طبرسی است؛ برای ما چه فرقی می کند که اصحاب کهف 8 نفر بودند یا 4 نفر، چه دردی از ما دوا می کند.

 

وی تأکید کرد: آخوند خوب آخوندی است که اگر بمیرد جای خالی او احساس شود؛ طلبه خوب طلبه ای است که درسی دهد که اگر نباشد، یک قسمتی از کمبود وجود او فلج شود؛ وقت طلبه ها خیلی تباه می شود.

 

مدیر ستاد اقامه نماز کشور از معاونت تهذیب حوزه علمیه انتقاد کرد و گفت: درس تهذیب و اخلاق را باید با آیات قرآن کریم بیان کنیم؛ قرآن را کنار گذاشته ایم و به تهذیب می پردازیم که گاهی هم به جای تهذیب، چرت و پرت می گوییم؛ طلبه ای آمده تهذیب را این گونه معنا می کند که فلان عالم وارسته می خواست هندوانه بخورد و متوجه شد که هندوانه شیرین است؛ برای مبارزه با نفس خود هندوانه را با آب و نمک مخلوط کرد و خورد؛ این چه اخلاقی است که می خواهیم به جامعه منتقل کنیم.

 

وی تصریح کرد: انسان وقتی از قرآن جدا شد هر چه بر زبانش جاری شود، بیان می کند؛ یکی از این موارد که در روی خیلی از منبرها گفته شده این است که پیامبر اکرم(ص) در روزهای آخر عمرش فرمودند که هر کس از من طلبی دارد بیاید و وصول کند؛ فردی هم آمد و گفت که ای پیامبر(ص) شما روزی دستتان خطا رفته و پیامبر نیز به وی فرمودند که برو چوب بیاور و قصاص کن.

 

مفسر قرآن کریم ادامه داد: بیان این داستان کذب یک اشتباه محض است؛ در قرآن کریم آمده که حجت خدا نباید روزنه داشته باشد؛ جوانی هم که پای منبر است می گوید که اگر پیامبر(ص) دستش خطا کند، من از کجا بدانم که فکر و زبانش هم خطا نکرده باشد؛ وقتی که عصمت پیامبر اکرم(ص) بشکند دیگر حجت خدا نیست؛ در قرآن کریم تأکید شده که تمام اعضای پیامبر(ص) معصوم است؛ زمانی هم که این مطلب را به آیت الله فاضل لنکرانی گفتم، در پاسخ من گفتند که این داستان اصلا با فقه هم مشکل دارد و قصاص برای اقدام عمدی است؛ کار خطا اصلا قصاص ندارد.

 

وی شعر «دید موسی شبانی را به راه» از مثنوی را از دیگر مواردی دانست که کاملا غلط است و افزود: چه کسی این داستان را به حضرت موسی(ع) نسبت داده در حالی که این داستان بر ضد آیات قرآن کریم است؛ این که می گویند ما درون را بنگریم اشتباه است و در واقع فقه را با این جمله نابود می کنند؛ اگر این گونه بود دیگر نیازی نبود که ما قرآن را به صورت عربی بخوانیم یا این که به هر طرف نماز می خواندیم درست بود.

 

مدیر ستاد اقامه نماز کشور اظهار داشت: درباره عمر امام زمان(عج) پرسیده بودند که چگونه می شود این همه سال زنده باشند؛ خداوند متعال در قرآن کریم در داستان عزیر پیامبر(ع) دارد که غذای عزیر(ع) 100 سال سالم ماند؛ 100 سال یعنی این که این غذا 5200 برابر عمر عادی سالم مانده است؛ خدایی که یک غذا را 5200 برابر عمر عادی می تواند سالم نگه دارد، به راحتی می تواند امام زمان(عج) را زنده نگه دارد.

 

وی ابراز کرد: همه طلاب در منابر باید تفسیر بگویند و در تفاسیر نیز به صورت موضوعی پیش نرویم که حوصله مردم سر برود و متنوع صحبت کنیم؛ گفت و گوی تن به تن در منابر بسیار مهم است؛ در کنار منبرهای رسمی با یک بچه ارتباط بگیریم؛ راز موفقیت و جذب بالای افراد مبتلای به اعتیاد این است که تن به تن جذب می کنند.

 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی خاطرنشان کرد: من یک درس خوب از یک دیوانه در کاشان گرفتم و آن این بود که سخنرانی عمومی فایده ندارد؛ دیوانه ای وارد مسجدی در کاشان شد و به همه ناسزا گفت، وقتی دید کسی به او توجهی نمی کند به جلوی مسجد رفت و از امام جماعت شرع کرد و گفت که با تک تک شما بودم؛ در همان لحظه یک نفر آن دیوانه را کشان کشان به بیرون برد؛ از همان جا متوجه شدم که سخنرانی عمومی فایده اش بسیار کمتر از سخنرانی تک نفره است.

 

وی در پایان بیان داشت: اگر منبرها و سخنرانی های طلاب قرآنی باشد، مطمئن باشند که مردم از حرف های آنان خسته نمی شوند؛ برنامه های تفسیر قرآن بنده یک شب جمعه هم تعطیل نشده و بیننده های آن هم هر هفته بیشتر می شوند؛ کتاب خالق را  از کتاب های مخلوق جدی تر بگیریم.

 

سخنرانی اساتید حوزه علمیه

حجت الاسلام حسناتی امام جمعه نجف آباد و از اساتید حوزه علمیه بود که در این اجلاس به سخنرانی پرداخت و گفت: مسؤولیت و بار اصلی حوزه علمیه بر روی دوش اساتید است؛ استادی که در کلاس، طلبه تربیت می کند، باید تکریم شود و استادی که دغدغه نان و آب داشته باشد نمی تواند مقبول طلبه باشد.

 

وی اظهار داشت: استاد باید با طلاب مهربان باشد و در غیر این صورت، تعلیم وی تأثیری نخواهد داشت؛ استاد باید در فرصت هایی که دارد با طلاب صحبت کند و ارتباط علمی و اخلاقی با شاگردان خود داشته باشد.

 

استاد حوزه علمیه ابراز کرد: اگر استاد، یک درس کمتر دهد و به صورت کیفی یک مجموعه 20 نفره در اختیار وی قرار گیرد، نتیجه بسیار بهتری در حوزه علمیه خواهیم داشت؛ دغدغه رهبر معظم انقلاب نیز حوزه های علمیه انقلابی است.

 

وی افزود: بحث های متون باید جدی گرفته شود؛ کلیات مهم است اما فنون و مهارت ها نیز ضروری است؛ این برنامه جدید نیز باید در عمل سنجیده شود؛ اساتید گاهی احساس می کنند که طلاب با اشتیاق درس نمی خوانند و در اواخر سال درس ها را با زحمت می خوانند و از کلاس خسته اند.

 

امام جمعه نجف آباد بیان داشت: طلبه با یک تغییر جزئی متوجه می شود که فقه و اصول چه کارایی دارد و زمانی که متوجه شود که فواید این درس ها در چیست، می تواند با اشتیاق بیشتری درس بخواند؛ دوره های آموزشی ضمن خدمت نیاز است و دوره های آموزشی به روز نداریم.

 

حجت الاسلام صرفی استاد مدرسه علمیه عترت سخنران دیگر این مراسم بود که گفت: ظرفیت علم فقط در انسان قرار داده شده است که باید از این ظرفیت استفاده کرد؛ تزکیه طلاب فعلا بر عهده اساتید است و این در حالی است که ارتباط استاد و طلبه فقط از جهت علمی است.

 

وی ابراز کرد: ارتباط و حضور تزکیه ای اساتید در مدارس علمیه کم است و این رابطه باید از فضای آموزشی فراتر رود؛ مدیریت مدرسه باید اختیار داشته باشد که از اساتید در کنار تدریس، در زمینه مشاوره و تعلیم و تربیت نیز استفاده کند.

 

 

استاد حوزه علمیه تأکید کرد: بسیاری از طلاب متأسفانه برنامه ریزی ورزشی نداشته اند و در سن 30 سالگی شاهد بیماری های قندی و دیابتی هستیم؛ عقل سالم در بدن سالم است؛ در این زمینه غفلت شده است و اساتید تک به تک باید به طلاب سفارش ورزش را کنند.

 

وی ادامه داد: نخبگانی که انتظار می رود، در حوزه های علمیه تربیت نمی شوند و از 45 نفر طلبه معدل بالای 19 کشور در یک گزینش، فقط 2 یا 3 نفر نخبه مشخش شدند؛ تمام این مشکلات از سوی اساتید مدرسه علمیه است؛ استادی که امروز لمعه تدریس می کند می خواهد بعد از دو سال به سطح بالاتری برود؛ باید اساتید متخصص در دروس داشته باشیم.

 

حجت الاسلام مردانی از اساتید مدرسه علمیه علوی آخرین استاد حوزه علمیه بود که سخنرانی کرد و گفت: بنده یک انتقاد جدی نسبت به مدیران حوزه علمیه کشور دارم و آن این است که در سال های گذشته، حتی با آیت الله حسینی بوشهری نمی توانستیم وقت دیدار بگیریم و انتقادات خود را منتقل کنیم.

 

وی ادامه داد: اساتید سطح یک در حوزه بسیار مهم هستند؛ حوزه علمیه اساتید سطح یک را به راحتی از دست می دهد؛ در این موارد آسیب شناسی نمی شود و معلوم نیست که برای چه اساتید سطح یک به زودی وارد سطح دو می شوند.

 

استاد حوزه علمیه اظهار داشت: طرح نظام آموزشی نوین طرح بسیار ایده آلی است؛ رهبر معظم انقلاب، مراجع و علما بر پژوهش تأکید زیادی دارند و تمامی کتاب ها به صورت پژوهشی نوشته شده اند؛ با کتاب هایی که در حال حاضر در حوزه تدریس می شود، خروجی ما خروجی قرآنی نمی شود.

 

حجت الاسلام مردانی تصریح کرد: در سال 1385 در همین گردهمایی تأکید شد که باید مجله ای برای اساتید تخصیص داده شود تا اساتید حرف ها و نکات ضروری را در آن منتشر کنند، که هنوز این اتفاق نیفتاده است.

 

وی افزود: دروس حوزه علمیه در سطح یک بسیار پراکنده است و طلاب فرصت نمی کنند به پژوهش بپردازند؛ برای اساتید نیز این دغدغه وجود دارد که چرا در پایه 3 و 6 سوالات از سوی مرکز ارسال می شود و پس از آن نیز اوراق در مرکز و زیر نظر همان اساتید باید تصحیح شود؛ تصحیح اوراق در مدرسه یا مرکز حوزه علمیه چه تفاوتی دارد؛ اگر مرکز مدیریت حوزه علمیه به اساتید اعتماد دارد، نباید چنین کاری انجام شود.

 

پس از پایان سخنرانی اساتید حوزه علمیه یکی از اساتید از میان حضار در اعتراض به وقتی که برای اساتید حوزه علمیه در نظر گرفته شده بود تصریح کرد: چرا باید مدیر حوزه علمیه کشور 20 دقیقه صحبت کند اما مجموع سخنان اساتید حوزه علمیه که به بیان دغدغه ها می پردازند، فقط 15 دقیقه باشد؛ مگر مقام مدیر حوزه علمیه کشور از مقام ولی فقیه بالاتر است که رهبر معظم انقلاب ابتدا اجازه می دهند که دانشجویان به مدت یک ساعت و نیم صحبت کنند و خودشان فقط نیم ساعت سخنرانی می کنند.

 

آیت الله استادی

در ادامه آیت الله رضا استادی به عنوان آخرین سخنران در این اجلاس به سخنرانی پرداخت و گفت: اساتید حوزه باید توجه داشته باشند که اگر مشکلی هست آن را آزادانه بیان کنند و نگویند که چون مصوبه شورای عالی حوزه است، پس مشکلی ندارد.

 

عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: متأسفانه برخی بدبین هستند و می گویند که اساتید در انتقادات و اظهار نظرها آزاد نیستند؛ من به جد می گویم که این که اساتید نتوانند حرف های خود را بزنند، خیلی بد است.

 

وی با انتقاد از این که سه نفر از اساتید مدارس علمیه که نظام آموزشی جدید در مدارس آن ها اجرایی نشده است به انتقاد از این طرح پرداختند، اظهار داشت: من دوست داشتم مدارسی که این آموزش جدید در آن اجرا شده بود بیایند و صحبت کنند تا اساتیدی که آن را تجربه کرده اند، نظر خود را بگویند.

 

آیت الله استادی ابراز کرد: این برنامه آموزشی جدید باید یک دوره در مدارس علمیه عمل شود و پس از آن، اساتید با آزادی کامل انتقادات و پیشنهاداتی که نسبت به آن دارند را مطرح کنند تا مشکلات آن اصلاح شود.

 

عضو شورای عالی حوزه تأکید کرد: بزرگ ترین آسیب این نظام آموزشی جدید این است که استادی نسبت به این برنامه، انتقادی داشته باشد اما ملاحظاتی کند و آن را بیان نکند؛ ما همیشه مشکلاتی داشته و داریم و این نظام آموزشی جدید هم اگر مشکلی دارد، باید بیان شود.

 

وی در بخش دیگر از سخنان خود به پرداختن به ادعیه برای رفع مشکلات روزمره اشاره کرد و گفت: دعاهایی که از سوی ائمه اطهار(ع) مطرح شده، از نیازهای ضروری ما است و باید به آن ها بپردازیم؛ کسی که یاد خدا نباشد یا گاهی باشد و گاهی نباشد هیچ فایده ای ندارد؛ از خدا بخواهیم که دائم یاد خدا باشیم تا هیج وقت گرفتار نشویم.

 

آیت الله استادی تصریح کرد: کسانی که در هر امری قصد انتقاد دارند، باید ابتدا به خودشان توجه کنند؛ ببینند انتقادی که دارند براساس دغدغه های مادی ایجاد شده یا دلیل دیگری دارد؛ افرادی که تحمل پایینی دارند، ممکن است که به سمت مادیات رفته باشند.

 

وی خطاب به اساتید ابراز کرد: ما به مسیری پای گذاشته ایم که می خواهیم برای خداوند متعال کار کنیم؛ ما با امام زمان(عج) عهد بسته ایم و اگر درست عمل نکنیم، چه طلبه و استاد و چه عضو شورای عالی حوزه یا هر کس دیگر، عهد شکنی کرده است.

 

 

عضو شورای عالی حوزه افزود: استادی که بدون مطالعه سر کلاس می رود به یاد خدا نیست و بر عهد خود با امام زمان(ع) پایبند نبوده است؛ طلبگی را نعمت الهی بدانیم و اگر مسیر را مسیر درستی می دانیم، باید شکرگزار خداوند متعال باشیم.

 

 وی با انتقاد از برخی که بحث مادیات را مطرح می کنند، گفت: چه پول بدهند و چه پول ندهند، طلاب و اساتید به خاطر نعمتی که به آن ها داده شده، خداوند متعال را شکرگزار باشند؛ این امکاناتی که برای ما فراهم شده که می توانیم افرادی را تربیت کنیم و با قرآن آشنا کنیم، نعمت بزرگی است.

 

آیت الله رضا استادی ادامه داد: تمام امور خداوند متعال همانند نماز مهم است؛ بدترین گناه، کوچک شمردن گناه است؛ ما نباید چون کس دیگری به وظیفه اش عمل نمی کند، در انجام وظیفه کوتاهی کنیم.

 

وی با تأکید بر حفظ زبان، اظهار داشت: زبان ها را حفظ کنیم و این گونه نباشد که کسی به عمامه و قبایش دلگرم باشد؛ این لباس هم همانند لباس های عادی است و اگر کسی نمی تواند خود را کنترل کند، فاتحه خود و لباسش را بخواند؛ چرا که شیطان به سراغ همه می آید و طلبه و غیر طلبه ندارد.

 

عضو شورای عالی حوزه در پایان تصریح کرد: اگر کسی می تواند با شیطان و حب نفس، مقابله کند به این مسیر وارد شود؛ بیشتر ما از این که باید دنبال چه باشیم، غافل هستیم؛ بعضی غفلت ها انسان را از خداوند متعال دور می کند.

 

 

گفتنی است که در پایان این اجلاس از مدیران سه مدرسه علمیه جهانگیرخان، آیت الله بهجت و شهید صدوقی 2 که برنامه آموزشی جدید حوزه علمیه در این مدارس تدریس شده بود، تقدیر به عمل آمد./840/ز502/ی

 

خبرنگار: احمدرضا عابدی پور