مسؤوليت‌ها در ولنگاري فرهنگي بر زمين مي‌ماند
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، موضوع فرهنگ و تهاجم فرهنگي دشمنان براي مديريت فکري و رفتاري مردم ايران به سال‌هاي قبل از انقلاب اسلامي بازمي‌گردد، چراکه به دليل جايگاه ژئواستراتژيک ايران در منطقه غرب آسيا و قرار گرفتن در مهد ظهور اديان الهي، حفظ سلطه فرهنگي و سياسي بر ايران و بهره‌گيري از آن به عنوان ژاندارم منطقه‌اي، نيازمند حفظ سلطه بر فضاي فکري و فرهنگي ايران بود. سلطه‌گران در اين عرصه اگرچه همراهي رژيم سلطنتي را با خود داشتند اما ناتواني آنها در حفظ آن شرايط که وقوع انقلاب اسلامي مظهر آن بود، سبب شد از همان لحظات پس از پيروزي انقلاب، تلاش براي بازگرداندن سلطه فرهنگي و مديريت فکري و رفتاري مردم ايران لحظه‌اي از اولويت قدرت‌هاي سلطه خارج نشود. حضرت امام خميني(ره) گام اول در راه نفوذ استعمار و سلطه بيگانگان را تحقير فرهنگي و مذهبي دانسته و مي‌فرمودند: «اجانب خصوصاً امريکا در نيم قرن اخير کوشش داشتند و دارند فرهنگ و برنامه‌هاي فرهنگي، علمي و ادبي را از محتواي اسلامي، انساني و ملي خود خالي و به جاي آن فرهنگ استعماري و استبدادي بنشانند». از نظر ايشان تهي کردن برنامه‌هاي فرهنگي از ضربه به اصول اجتماعي اسلام جدا نبوده است، از اين‌رو ايشان به مشکل اساسي فکري جامعه ديني که رهاورد تبليغ غرب بوده، چنين اشاره مي‌کنند: درباره فرهنگ هرچه گفته شود، کم است و مي‌دانيد و مي‌دانيم اگر انحرافي در فرهنگ يک کشور پيدا شود... ديري نخواهد گذشت که انحراف فرهنگي بر همه غلبه مي‌کند و همه را خواهي نخواهي به انحراف مي‌کشاند.(صحيفه نور، ج ۱۷، ص ۳، ۲)
در دوران پس از پيروزي انقلاب و به دليل ناکامي دشمنان در جنگ نظامي و تهديدات امنيتي تمرکز آنان بر تهاجم فرهنگي و جنگ نرم بود و حتي در مقاطعي به دليل نوع و نحوه اثرگذاري، مقام معظم رهبري از آن به عنوان شبيخون فرهنگي دشمن نام مي‌برند. ايشان در ديدار رؤساي دانشگاه‌ها، در 1383/10/17 با توجه به راهبرد دشمنان در ترويج لاابالي‌گري جنسي و بي‌بندوباري اخلاقي و سست کردن پايبندي افراد به عقايد و ارزش‌هاي ديني مي‌فرمايند: بنده بارها گفته بودم که دشمنان ملت ايران، بيش از آنچه به توپ و تفنگ و اين چيزها احتياج داشته باشند، به اشاعه بنيان‌هاي فرهنگي فاسدساز نياز دارند. در خبرها خواندم که يکي از مسئولان يک مرکز مهم سياسي در امريکا گفته به جاي انداختن بمب، دامن‌هاي کوتاه براي‌شان بفرستيد! راست مي‌گويد؛ اگر براي کشوري شهوات جنسي و آميزش بي‌رويه زن و مرد و دختر و پسر را ترويج کردند و جوان را به راه‌هايي کشاندند که غريزه او هم به طور طبيعي متمايل به آن است، ديگر احتياج به استفاده از توپ و تفنگ عليه يک ملت نيست. فساد، يک ملت را به خودي خود، ضايع و باطل مي‌کند و آينده او را تباه مي‌سازد، اما به‌رغم راهبرد و برنامه‌هاي دشمنان در تهاجم و شبيخون فرهنگي که در عناد و کينه‌ورزي آنها عليه اسلام و حرکت انقلاب اسلامي ترديدي نيست، آنچه که محل تأمل و تأسف است انفعال و وادادگي سياستگذاران و مسئولان فرهنگي کشور در قبال هجمه بيگانگان و اقدامات و تحرکات عوامل داخلي است. تعبير «ولنگاري» در عرصه فرهنگي که مقام معظم رهبري در ديدار نمايندگان مجلس از آن بهره گرفتند به نوعي به ارزيابي ايشان از عملکرد سال‌هاي اخير دستگاه‌هاي فرهنگي کشور بازمي‌گردد که بعضاً خود اين مسئولان هم به آن اعتراف دارند.
رهبر معظم انقلاب هم در پيام به مجلس دهم و هم در جريان ديدار با نمايندگان با تأکيد بر دو اولويت کاري مجلس دهم، موضوع فرهنگ را جزو اساسي‌ترين مسائل دانستند و يادآور شدند: مسئله اقتصاد، اولويت فوري و کنوني کشور است، اما فرهنگ در بلندمدت از اقتصاد نيز مهم‌تر است. در موضوع فرهنگ نوعي ولنگاري و بي‌اهتمامي در دستگاه‌هاي فرهنگي به چشم مي‌خورد، زيرا در توليد کالاي فرهنگي مفيد و جلوگيري از توليد کالاي فرهنگي مضر، کوتاهي‌هايي انجام مي‌شود. در بيان مصداق اين بي‌توجهي افزودند: در برخي مواقع تأکيدهايي که بر پرهيز از استفاده کالاهاي مضر غيرفرهنگي همچون برخي مواد غذايي مي‌شود، بيشتر از هشدار درباره کالاهاي فرهنگي مضر است، در حالي‌که تأثيرات سوء اين کالاها بر مردم خطرناک‌تر و گسترده‌تر است. ايشان خاطرنشان کردند: برخي مواقع در مقابل توليد يا ورود کالاهاي فرهنگي مضر، موضع‌گيري و اقدامي نمي‌شود، زيرا اين ترس وجود دارد که متهم به جلوگيري از جريان آزاد اطلاعات شوند. رهبر انقلاب اسلامي با اشاره به اقدامات سختگيرانه در اروپا و امريکا براي کنترل اطلاعات گفتند: ما در حالي از اتهام‌هاي بي‌اساس آنها در خصوص جلوگيري از جريان آزاد اطلاعات هراس داريم که کنترل‌هاي ما يک دهم سختگيري‌هاي آنها نيست.
در بيان مصاديق اين ولنگاري‌ها، اگرچه کارنامه بخش‌هاي فرهنگي کشور در عرصه‌هاي سينما، تئاتر، موسيقي، کتاب و... گواه آن است، اما سخنان وزير ارشاد در مورد فيلم «۵۰ کيلو آلبالو» به کارگرداني ماني حقيقي وآن هم بعد از سه ماه از نمايش آن در سينماهاي تهران و شهرستان‌ها مبني بر اينکه اين فيلم به اشتباه پروانه نمايش گرفته و نبايد اکران مي‌شد، ديگر نياز به تحليل ندارد. اين فيلم به ظاهر کمدي که در اکران نوروزي سينماهاي ايران به نمايش درآمد و در طول نزديک به سه ماه اکرانش بيش از ۱۳ ميليارد تومان در سينماهاي تهران و شهرستان‌ها فروش داشته و به دومين فيلم پرفروش سال‌جاري تبديل شد، در طول دوران اکران با نقد‌هاي متعدد دلسوزان و معتقدان به مباني ديني مواجه شد که به آن توجهي نشد، اما هفته گذشته آقاي جنتي، وزير ارشاد با بيان اينکه طبيعي است که من همه اين فيلم‌ها را نمي‌بينم، مي‌گويد، پس از اکران فيلم «۵۰ کيلو آلبالو» در مطبوعات اعتراضاتي نسبت به اين فيلم صورت گرفت. من هم با توجه به اين اعتراضات فيلم را ديدم و متوجه شدم که اعتراض‌ها درست است! او با بيان اين مطلب که ما مي‌کوشيم در ايران از تحکيم خانواده صحبت کنيم و آن را گسترش دهيم، ادامه داد: «در اين فيلم اما روابط ناسالم و نامتعارف ترويج مي‌شود که مغاير با ارزش‌هاي ملي و اسلامي ماست.» شايد تعبيري بهتر از ولنگاري در کلام رهبري نمي‌توانست عمق نابساماني‌هاي عرصه فرهنگي کشور را بازگو کند. به کار بردن اين واژه در بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي در حالي بيان مي‌شود که معظم‌له قبل از اين بارها از تهاجم فرهنگي، شبيخون فرهنگي و در يکي دو سال اخير از نفوذ فرهنگي دشمن نام برده‌اند. اينکه چه مي‌شود در مقابل اين هجمه‌ها اين بار از ولنگاري فرهنگي در همه نهادهاي فرهنگي کشور اعم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و ديگر نهادهاي غيردولتي ياد مي‌کنند جاي تأمل و تأسف دارد.
رهبر معظم انقلاب اسلامي بارها تاکنون در ديدار مسئولان فرهنگي تأکيد کرده‌اند که من از خوف و دغدغه مسائل فرهنگي گاه نيمه‌شب‌ها از خواب بيدار مي‌شوم! اين صحبت ايشان ناشي از يک نگراني موقتي نيست؛ چراکه رهبر انقلاب نشان داده‌اند با صبر و شکيبايي خود ضمن بروز هرگونه نگراني و هشدار و تذکر موردي، به جز در مواقع لزوم و هنگام خطر، از چنين واژگاني براي موضوع حساسي چون فرهنگ استفاده نمي‌کنند و با توجه به تسلط ايشان به مقوله فرهنگ و به خصوص ادبيات، اين مهم جاي نگراني شديد دارد که کار در عرصه فرهنگ مملکت به کجا رسيده است که ايشان براي وصف حال رو به احتضار فرهنگ از چنين واژه‌اي ياد کنند.
اما طرح موضوع در ديدار با نمايندگان، تأکيد بر نقش جدي قانونگذاري و نظارتي مجلس است، اگر کميسيون فرهنگي مجلس به صورت جدي و دائمي در حال رصد فعاليت‌هاي اين حوزه باشد، تذکرات و راهنمايي‌هاي ايشان مي‌تواند حرکات منفعلانه را به اقداماتي پويا و مفيد تبديل کند. البته نبايد اين نکته را هم ناگفته گذاشت که در ادوار مختلف مجلس، نمايندگان صرفاً بررسي‌کننده لوايح فرهنگي دولت بوده‌اند و به ندرت شاهد طرح‌هاي نمايندگان در اين حوزه بوده‌ايم. به ديگر سخن، نوع ديگري از اين انفعال، دامنگير مجالس گذشته هم بوده است!
اگرچه مسئوليت اصلي در اين عرصه برعهده دستگاه‌هاي دولتي، نهادهاي انقلابي و حوزه‌هاي علميه است، اما مجلس هم در اين عرصه نقش اثرگذاري مي‌تواند داشته باشد. لازمه فعال شدن مجلس در اين بخش، حضور داوطلبانه نمايندگان قوي در کميسيون فرهنگي است و اين در حالي است که در ميان کميسيون‌هاي مجلس، از ميان 290 نماينده مجلس تنها چهار نماينده براي عضويت در اين کميسيون ثبت‌نام کرده‌اند!/998/102/ب3
منبع : روزنامه جوان